در بحث ساخت و ساز، فراهم کردن ایمنی ساختمان یکی از اصلی‌ترین و با اهمیت‌ترین مباحث است. اجرای زیرسازی اصولی تا جزئیات نمای ساختمان از مواردی هستند که در آن باید به نکات ایمنی توجه شود. از آنجا که کارگران حین اجرای فرایندهای ساخت، نیاز به فعالیت در ارتفاع دارند، استفاده از تجهیزات مناسب و تامین امنیت کار در ارتفاع می‌توان به تسریع ساخت و ساز کمک کند. در این بین داربست‌ها از ضروری‌ترین تجهیزات در پروژه‌های ساخت و ساز، تعمیر و نگهداری به حساب می‌آیند. در نظر گرفتن نکات و دستورالعمل ایمنی داربست هنگام نصب این سازه، خطرات احتمالی کاهش خواهد داد. با توجه به انواع مختلف لوله‌های بکار رفته برای ساخت داربست، قیمت لوله داربستی متفاوت خواهد بود.
داربست‌ها تجهیزاتی از جنس فلز هستند که به صورت موقت سکویی برای دسترسی ایمن و کارآمد به فضای کاری با ارتفاع نسبتا زیاد در محل ایجاد می‌کنند. هنگام استفاده از این تجهیزات برای دلیل جلوگیری از بروز حوادث و کاهش خطراتی نظیر سقوط افراد یا اجسام یا ریزش سازه، رعایت استانداردهای ایمنی و رعایت قوانین و دستورالعمل‌ها برای به حداقل رساندن این خطرات و فراهم کردن محیط کار ایمن، از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم شما را با دستورالعمل‌های ایمنی نصب داربست، استانداردها، نکات و الزامات بازرسی و نگهداری از داربست‌ها آشنا کنیم.
رعایت این نکات ایمنی داربست در ارتقا ایمنی سازه، محیط کار و تضمین سلامت افراد در کارگاه ساختمانی تاثیر بسزایی خواهد داشت. برای اطلاع از لیست قیمت انواع لوله داربستی میتوانید با مشاورین و کارشناسان فولادسل در ارتباط باشید.
اهمیت رعایت استاندارد نصب و نکات ایمنی داربست
پیشگیری از بروز حوادث و خطرات ناشی از کار در ارتفاع از اصلی‌ترین دلایل استفاده از داربست در محیط کارگاه است. به همین منظور رعایت استانداردها و توجه به دستورالعمل‌های نصب این تجهیزات در محیط کارگاهی از اهمیت بالایی برخوردار است. با رعایت این نکات و دستورالعمل‌ها، از بروز حوادثی همچون برق گرفتگی، ریزش داربست، سقوط افراد یا برخورد اشیا با کارگران جلوگیری به عمل می‌آید. داربست‌ها که به صورت بافت عمودی و افقی با استفاده از بست‌های مقاوم به هم متصل شده اند، سهولت و ایمنی در جابجایی افراد، کار در ارتفاع و حتی انتقال مواد اولیه ساخت از بیرون ساختمان ایجاد می‌کنند.
اصول و استانداردهای ایمنی داربست
برای نصب داربست‌ها باید به نوع داربست، شرایط محیط کار و بار وارده بر تجهیزات توجه داشته باشید. به همین منظور حتما از افراد ماهر که صلاحیت اجرای پروژه نصب داربست را دارند استفاده کنید. در ادامه به برخی از نکات دستورالعمل ایمنی داربست از محکم بودن اتصالات به ویژه اتصال کابل به داربست مطمئن شوید. دقت داشته باشید سازه داربست باید علاوه بر وزن خود 4 تا 6 برابر وزن مورد نظر را تحمل کنند. حتما از سیستم‌های جلوگیری از سقوط افراد استفاده کنید. برای جلوگیری از خطر برق گرفتگی از سلامت تجهیزات برقی و مجهز بودن آنها به سیم ارت اطمینان حاصل کنید. دقت داشته باشید که اگر از داربست‌های متحرک استفاده می‌کنید، باید به درستی عملکرد چرخ‌ها و ترمزهای داربست اطمینان داشته باشید و حتما از جک‌های تعادلی استفاده کنید.
برای اجرای پروژه داربست‌بندی، موارد و نکات ایمنی داربست زیر را مد نظر قرار دهید:
- جنس لوله و اتصالات داربست باید از نوع لوله درزدار با قطر 48 میلیمتر و ضخامت بین 2 تا 3 میلیمتر باشند.
- برای استحکام سازه داربست، حداکثر فاصله لوله‌های استاندارد باید 2 متر باشد.
- پایه گذاری داربست باید در خطی مستقیم قابل مشاهده باشد.
- از لوله های کوتاه Ledger ها به صورت افقی برای استوار ماندن لوله‌های عمودی و جلوگیری از خم شدن لوله‌های افقی استفاده کنید.
- در صورت استفاده از الوار ضخامت آنها کمتر از 5 سانتیمتر و عرض آنها از 25 سانتیمتر کمتر نباشد.
- الوارها باید به صورت دوتایی کنار هم و با فاصله حداقل 30 سانتیمتر از تکیه گاه قرار گرفته باشند.
- برای افزایش ایمنی داربست از گارد ریل‌ها یا نرده‌های حفاظتی در ارتفاع 55 و 110 سانتیمتر بالاتر از سکوی کار استفاده کنید.
- فاصله داربست تا خطوط برق کمتر از 300 ولت حداقل 1 متر و برای خطوط فشار قوی بالای 300 ولت تا 50 کیلو ولت 3 متر در نظر گرفته شود.
تشریح قوانین ایمنی داربست برای کار در ارتفاع
نصب داربست با توجه به نکات و دستورالعمل‌های ایمنی در کنار استفاده از تجهیزات و اجرای شیوه‌نامه‌های حفاظت فردی کار روی داربست ایمنی محیط کارگاه ساختمانی را تضمین می‌کند. استفاده از تجهیزات و ابزارهای ایمنی کار در ارتفاع مانند انواع هارنس، کلاه و دستکش حین کار روی داربست، تضمین کننده سلامت کاربر است. این تجهیزات باید در بالاترین نقطه ممکن نصب و ایمن سازی شوند. در نظر داشته باشید که راه رفتن روی تیرهایی که سیستم‌های حفاظتی ندارد ممنوع است. به منظور جلوگیری از بروز حوادث، به کارگیری نیروی کار آشنا به کار در ارتفاع یا آموزش کارگران برای کار روی داربست از اهمیت بالا برخوردار است. در ادامه لیستی از موارد غیر مجاز هنگام کار روی سازه داربست آورده شده است:
- راه رفتن روی تیر بدون سیستم حفاظتی
- بالا رفتن از سازه داربست بدون استفاده از نردبان
- کار در ارتفاع بدون کلاه ایمنی بنددار
- تکیه دادن به حصارها و نرده‌ها حین کار در ارتفاع
دقت داشته باشید در برخی محیط کارگاهی ممکن است نیاز باشد از پله داربستی استفاده کنید. پله داربستی با توجه به ارتفاع کارگاه، 4 تا 8 پله داشته که به راحتی باز و بسته می‌شود و نیاز فضای بسیار کمتری نسبت به پله داربستی سنتی دارد. با توجه به سادگی ساختار آن، راه‌اندازی این نوع پله به راحتی و با کمترین تجربه قابل اجرا است.
انواع روش‌های نصب سازه داربست
اجرای سازه داربست به شیوه‌های مختلفی صورت میگیرد که هر کدام دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و ملاحظات ایمنی است. انواع متداول آن عبارتند از داربست دارای پشتیبان (ساپورت شده)، داربست معلق و داربست‌های متحرک. با اینکه هریک از انواع این شیوه‌های اجرای سازه داربست با توجه به شرایط محیط کار مورد استفاده قرار میگیرند اما از یک دستورالعمل ایمنی داربست یکسان در پیاده سازی آنها پیروی می‌شود. لوله‌های بکار گرفته شده برای اجرای سازه داربست، از نوع لوله درزدار صنعتی هستند. این نوع لوله‌ها بسته به قطر و ضخامت لوله، از قیمت، وزن و کیفیت متفاوتی برخوردارند.
بازرسی و نگهداری داربست
به لحاظ تکنیکی بازبینی و نگهداری برای حفظ ایمنی هر سازه ای حائز اهمیت است. نگهداری و بازبینی سازه داربست نیز به دلیل حفظ و ارتقا سازه، در نظر گرفتن نکات ایمنی داربست از اهمیت بالا برخوردار است. مراحل بازرسی داربست شامل موارد زیر می‌شود:
- بررسی پایه داربست از نظر سطح، پایداری و پشتیبانی مناسب
- بازبینی اجزای داربست را برای علائم سایش، آسیب یا خوردگی
- ایجاد اطمینان از وضعیت و استحکام اتصالات
- بررسی نرده‌های محافظ، تخته‌ها و اطمینان از اجرای درست سایر نکات ایمنی ویژگی‌های ایمنی
- بررسی و اطمینان از قرارگیری نقاط لنگر و اتصالات داربست به منظور پایداری سازه
در صورتی که موارد زیر در لوله داربست مشاهده کردید حتما برای حفظ ایمنی سازه اقدامات لازم را انجام دهید:
- در صورت مشاهده قطعه آسیب دیده یا معیوب فورا آن را تعویض کنید.
- سطح لوله‌های داربست را تمیز و عاری از هرگونه آلودگی نگه دارید.
- برای اطمینان و حفظ عملکرد مناسب، به طور منظم قطعات متحرک، مانند چرخ‌ها و و بست‌ها را روغن کاری کنید.
- بعد از جداسازی اجزای داربست و در صورت عدم استفاده، آنها را در یک منطقه خشک و محافظت شده نگهداری کنید تا از بروز آسیب یا خوردگی در لوله‌ها جلوگیری شود.
جمع‌بندی
ایمنی داربست برای جلوگیری از حوادث و تضمین محیط کاری ایمن بسیار حائز اهمیت است. کارفرمایان با انتخاب نوع مناسب داربست، استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب، پیروی دستورالعمل ایمنی داربست، رعایت شیوه‌های کار ایمن و انجام بازرسی و نگهداری منظم، می‌توانند خطرات ناشی از کار روی داربست را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. ایمنی محیط کارگاه ساختمانی مستلزم مشارکت فعال و تعهد کارگران، سرپرستان و مدیران سایت است. با آگاهی از بهترین شیوه‌ها، مقررات و فناوری‌های جدید ایمنی، همه افراد حاضر در کارگاه ساختمانی می‌توانند به فرهنگ ایمنی کمک کنند و به جلوگیری از حوادث و صدمات در محل کار کمک کنند. شما میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص انواع لوله داربستی و یا دریافت لیست قیمت لوله داربستی با کارشناسان فروش فولادسل در تماس باشید.
سلام، میخواستم بدونم از ورق آجدار میشه به جای الوار برای درست کردن پله داربستی استفاده کرد؟
سلام ایمان جان، این کار از نظر فنی قابل انجام است ولی صرفه اقتصادی ندارد و از آنجاییکه نیاز به یک پله متحرک دارید که به راحتی جابجا شود، وزن بالای ورق آجدار برای این کار مناسب نیست.