ذوب آهن اصفهان یکی از بزرگ‌ترین واحدهای تولید فولاد خام و محصولات فولادی است که یکی از قدیمی‌ترین کارخانه‌های فولاد داخلی نیز محسوب می‌شود. این مجموعه به تولید بازهٔ وسیعی از آهن‌آلات می‌پردازد و تولیدات خود را علاوه بر استان‌های گوناگون ایران، به بیش از 23 کشور آسیایی، اروپایی و آفریقایی نیز صادر می‌کند.
ذوب آهن اصفهان
اولین گفتگوها برای ساخت این مجموعه در سال 1344 انجام شد و مطابق با آن، متخصصان اتحاد جماهیر شوروی متعهد شدند که بخش‌های اصلی این مجموعه را مهندسی و راه‌اندازی نمایند. گفتنی است که پیش از انقلاب جمهوری اسلامی در سال 1357، این مجموعه با نام کارخانهٔ ذوب‌آهن آریامهر شناخته می‌شد و پس از آن، با عنوان فعلی خود، نامیده شد.
مجموعهٔ ذوب‌آهن اصفهان از نظر تولید مقاطع فولادی مختص ساختمان، بزرگ‌ترین و اولین تولیدکنندهٔ محصولات فلزی در داخل کشور به‌حساب می‌آید و از نظر میزان تولید فولاد به‌طورکلی، پس از فولاد مبارکهٔ اصفهان، جایگاه دوم را دارد.
گفتنی است که فرایند کلی فولادسازی در این کارخانه به شکل سنتی و با استفاده از زغال‌سنگ و تولید کوک انجام می‌شود؛ بنابراین، تولید ذوب‌آهن اصفهان ارتباط مستقیمی با تأمین این مواد اولیه دارد. این نکته را هم مدنظر قرار دهید که معمولاً زغال‌سنگ داخلی از جهت کیفیت، به شکل یکدست در کوره‌های کوک‌سازی قابل‌استفاده نیست و همین مسئله، موجب واردات زغال‌سنگ از کشورهای دیگری مانند استرالیا می‌شود.
ساختار کلی مجموعه
بخش‌های گوناگونی در مجموعهٔ موردبحث ما فعال هستند که به شکل یک ساختار منسجم و یکپارچه فعالیت می‌کنند تا در نهایت منجر به تولید این میزان از محصولات فولادی در انواع گوناگون بشوند؛ به‌طورکلی بخش‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، مهم‌ترین قسمت‌های این واحد صنعتی هستند:
- واحد ساخت فولاد خام یا فولادسازی که از کارگاه‌های گوناگونی مانند آهن‌قراضه، تعمیر پاتیل، ریخته‌گری و کنورتوره تشکیل می‌شود؛
- نیروگاه‌های تولید انرژی مانند نیروگاه حرارتی و نیروگاه 350 مگاواتی؛
- کارگاه تولید اکسیژن؛
- بخش‌های کوک‌سازی و تولید سایر مواد شیمیایی؛
- بخش‌های مربوط به نورد که از نوردهای متفاوت 300، 350، 500 و 650 تشکیل شده است.
تولیدات
همان‌طور که در بخش‌های پیشین نیز اشاره کردیم، عمدهٔ تولیدات این کارخانه شامل انواع پروفیل‌ها و مقاطع فولادی ساختمانی می‌شود. این تولیدات بخش بزرگی از مصرف داخلی و مصارف منطقه را تشکیل می‌دهد و عمدتاً با مواد خام داخلی تولید می‌شود.
مواردی که در ادامه بیان می‌کنیم، مشهورترین تولیدات این کارخانه هستند:
- تیرآهن‌های I و H که با نام‌های دیگری مانند تیرآهن بال‌پهن و هاش نیز نامیده می‌شوند؛
- انواع پروفیل‌های نبشی در ابعاد گوناگون؛
- انواع میلگردهای A1، A2، A3 و A4 مطابق با استاندارد روسی مرسوم؛
- انواع ریل U33 و UIC6O.