ورق آهنی که به آن ورق سرد هم گفته می‌شود، ورق‌هایی فولادی است که با تکنولوژی نورد سرد تولید می‌شود. این محصولات که سیمایی روغنی و براق دارند، عموما برای استفاده در ظاهر قطعات استفاده می‌شوند. معمولا ضخامت ورق‌های روغنی از ورق‌های سیاه که توسط نورد گرم تهیه شده‌اند، کمتر است. از مهم‌ترین کاربردهای ورق روغنی می‌توان به تولید لوازم خانگی، مخازن سوخت و آب، صنعت خودروسازی و تولید پروفیل‌های ساختمانی اشاره نمود.
ورق روغنی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
یکی از انواع پرکاربرد ورق‌های فولادی، ورق روغنی یا ورق سرد است. دلیل نامگذاری این ورق‌ها، شکل ظاهری آنهاست. به طورکلی ورق‌های فولادی به دو شیوه نورد گرم یا نورد سرد تولید می‌شوند. عموما برای ساخت ورق سیاه از نورد گرم استفاده می‌شود. این ورق اما که به وسیله تکنولوژی نورد سرد تولید می‌شود، کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارد. برای تهیه این محصول لازم است ابتدا ورق سیاه تولید شده که ضخامت بالایی دارد به کمک اسیدشویی و زدودن پولک‌های سطحی، آماده نورد سرد شود.
در ادامه و طی چندین مرحله نورد سرد، از ضخامت این ورق‌ها کاسته می‌شود. این نوع از ورق‌های فولادی که قابلیت رنگ‌کاری را نیز دارند، ازکیفیت سطحی بالایی برخوردار هستند. شکل ظاهری این ورق‌ها به شکل روغنی و براق است.
ویژگی‌ها
ورق روغنی از ویژگی‌های مهم و متنوعی برخوردار است که کاربرد فراوان آن را در صنعت توجیه می‌کند. از جمله اصلی‌ترین کاربردهای این نوع ورق می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
_ توانایی رنگ‌کاری
_ ایمنی در برابر زنگ‌زدگی
_ امکان تبدیل به ورق گالوانیزه و گالوانیزه رنگی
_ ضخامت کمتر نسبت به ورق سیاه
_ زیبایی و براق بودن ظاهر این ورق‌ها برای استفاده در قطعات خاص
_ مقاومت بالا
فرایند تولید
برای تولید ورق روغنی یا ورق نورد سرد به ترتیب مراحل زیر انجام می‌گیرد:
_ در مرحله اول ورق سیاه تولید شده به وسیله نورد گرم، اسید شویی می‌شود.
_ در مرحله بعد پولک‌های کوچک و سیاه ورق از سطح آن زدوده می‌شود.
_ سپس ورق‌های جدید در چندین مرحله و به کمک نورد سرد آماده می‌شوند.
_ به واسطه نورد سرد، ضخامت ورق‌های اولیه کاسته شده و ورق‌هایی با ضخامت کمتر تولید می‌شود.
_ باید دقت داشت که این ورق‌ها برای جلوگیری از زنگ‌زدگی حین نورد باید روغنکاری شوند.
_ در آخر ورق‌ها برای تولید ورق گالوانیزه و یا رنگ‌کاری آماده می‌گردند.
کاربردها
ورق روغنی یا نورد سرد به خاطر سطح صاف و صیقلی که دارد، در صنایع متنوعی مورد استفاده است. این ورق‌ها که از ضخامت کمتری نسبت به ورق سیاه برخوردار هستند، قابلیت رنگ‌کاری و یا تبدیل به ورق گالوانیزه را دارند.
از مهم‌ترین صنایعی که در آن از ورق نورد سرد استفاده می‌شود می‌توان به لوازم خانگی، صنعت خودروسازی، مصالح ساختمانی، مخازن سوخت و آب، تولید درب و پنجره، مبلمان‌سازی، پروفیل‌های ساختمانی و تولید کابینت اشاره نمود. از این نوع ورق فولادی همچنین همانطور که اشاره شد، برای تولید ورق‌های گالوانیزه و گالوانیزه رنگی استفاده می‌شود. افزون بر این این ورق در تولید رادیاتورها و وسایل گرمایشی نیز کاربرد به‌سزایی دارد.
وزن
معمولا وزن ورق روغنی با وزن آهن معمولی برابر است. برای محاسبه وزن ورق روغنی باید از فرمول زیر استفاده شود: (چگالی آهن باید 8 گرم بر متر مکعب در نظر گرفته شود.)
وزن هر برگ ورق = طول ورق * عرض ورق * ضخامت ورق * چگالی آهن (8)
برای تعیین قیمت ورق آهنی نیز باید قیمت هرکیلوگرم از این محصول را در مساحت ورق آهنی ضرب کنیم.
ابعاد
به طورکلی بازه ضخامت ورق‌های روغنی چیزی در حدود 0.3 تا 3 میلی‌متر و بازه عرض استاندارد این ورق‌ها چیزی در حدود 100 تا 125 میلی‌متر است. سه سایز استاندارد و پرکاربرد از این ورق‌ها در اندازه‌های زیر است: (1.1830 میلی‌متر – 2.2440 میلی‌متر – 3.3050 میلی‌متر)
مزایای روغنکاری در تولید ورق روغنی
همانطور که اشاره شد یکی از اصلی‌ترین مراحل تولید ورق روغنی یا ورق نورد سرد، روغنکاری است. این مرحله در اصل برای جلوگیری از زنگ‌زدگی ورق فولادی انجام می‌شود. با این حال روغنکاری فواید دیگری نیز برای بهبود کیفیت ورق آهنی دارد. از جمله مهم‌ترین فواید روغنکاری در نورد سرد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
_ روان‌سازی ناحیه کاری
_ کاهش دادن دمای غلتک و ورق
_ کاهش سایش غلتک
_ کاهش اصطکاک بین ورق و غلتک
_ ایجاد صافی یا شکل‌دهی مناسب به محصول
نکته قابل توجه در خصوص روغن مورد استفاده در فرایند تولید این ورق‌ها آن است که بهتر است
از روغنی پایدار، ارزان و غیر سمی استفاده شود که به راحتی قابلیت برطرف نمودن
از سطح ورقه‌ها را داشته باشد.
کارخانه‌های مطرح ورق روغنی
از مهم‌ترین کارخانه‌هایی که ورق‌های فولادی نورد سرد را تولید می‌کنند می‌توان به کارخانه ورق روغنی فولاد مبارکه، کارخانه فولاد غرب، کارخانه فولاد درخشان، کارخانه ورق روغنی هفت الماس و کارخانه‌های قزاق و چین و کره اشاره نمود.
سخن پایانی
یکی از انواع ورق‌های فولادی مورد استفاده در صنایع، ورق روغنی یا نورد سرد است. عموما برای به کاربردن ورق‌های فولادی در صنعت باید آنها را به وسله نورد گرم یا نورد سرد آماده بهره‌برداری نمود. ورق روغنی به واسطه تکنولوزی نورد سرد و روغنکاری مناسب تولید می‌گردد. از این محصول در صنایعی همچون تولید لوازم خانگی، تولید مصالح ساختمانی، صنعت خودرو و تولید قفسه و کابینت استفاده می‌شود. از مهم‌ترین ویژگی‌های این ورق می‌توان به مقاومت بالا، جلوگیری از زنگ‌زدگی و ضخامت کم نسبت به ورق سیاه اشاره نمود.