در دنیای آهن‌آلات با مقاطع فولادی گوناگونی سروکار داریم که بیشتر آنها با یکی از حرف‌های لاتین نام‌گذاری شده‌اند؛ از میان انبوه این محصولات، در این مقاله قصد داریم به معرفی پروفیل Z بپردازیم که یکی از انواع پرمصرف موجود در بازار به‌حساب می‌آید. این مقطع فلزی با استفاده از متریال خاصی در ابعاد، ارتفاع و ضخامت‌های خاصی تولید می‌شود و کاربردهای خاصی را به خود اختصاص داده است.
در ادامهٔ این صفحه، علاوه بر مطالعهٔ مقاله‌ای که به شکل دقیق بررسی مقطع فولادی Z را در مرکز توجه خود قرار داده، می‌توانید به لیست قیمت روز پروفیل Z نیز دسترسی پیدا کنید. خالی‌ازلطف نیست اگر بدانید که در صورت نیاز به هرکدام از محصولات داخل این لیست، کافی است تا با تیم پشتیبانی مجموعهٔ فولادسل تماس بگیرید؛ این کارشناسان صفر تا صد فرایند خرید شما را دنبال می‌کنند تا پروسه در بازهٔ زمانی کوتاهی انجام شود و در نهایت، محموله به مقصد دلخواهتان ارسال شود.
معرفی پروفیل و انواع آن
در اولین قدم آشنایی با مقاطع فلزی ساختمانی و صنعتی، باید به‌طورکلی مفهوم پروفیل را درک کنید و با انواع کاربردهای آن آشنا شوید؛ این مسئله به شما کمک می‌کند تا به شکل ریشه‌ای مشخصات این مقاطع را درک کنید و با کاربردهای آنها بیشتر از قبل آشنا شوید.
پروفیل یک نوع مقطع فلزی است که با به‌کارگیری ورق‌های فولادی یا شمش‌های فلزی در اَشکال گوناگونی تولید می‌شود؛ ریشهٔ استفاده از این مقاطع به نیاز مهندسان ساختمانی و صنعتی برای استفاده از مقاطعی بازمی‌گردد که بتوانند بیشترین میزان باروری را داشته باشند.
این محصولات دارای یک سطح مقطع یکدست هستند که معمولاً با زاویه‌های گوناگونی ایجاد شده‌اند و از جهت ظاهری، در دو دستهٔ باز و بسته قرار می‌گیرند؛ شکل‌های هندسی ساده مانند دایره، مربع و مستطیل پایهٔ ساخت این مقاطع هستند. همچنین، دسته‌ای دیگر از آنها به شکل حروف لاتین مانند U، Z و L تولید می‌شوند که در نهایت، میزان متفاوتی از مقاومت کششی و تنش تسلیم را به متخصصان عرضه می‌کنند.
پروفیل Z چیست؟
این مقطع فولادی به دلیل اینکه از جهت ظاهری شباهت‌های زیادی به حرف لاتین Z دارد، با این نام شناخته می‌شود؛ گفتنی است که از نظر ظاهری، یک محصول با سطح مقطعی باز به‌حساب می‌آید و از جهت کاربرد نیز، در گروه پروفیل‌های ساختمانی قرار می‌گیرد. در ادامه لازم به بیان این نکته هم هست که این مقطع از جهت کاربرد و شکل ظاهری نقطهٔ مقابل مقاطع دیگری مانند قوطی است که با اَشکال مانند مربع و مستطیل تولید و عرضه می‌شوند.
ابعاد
ضخامت یکی از برجسته‌ترین قسمت‌ها در این محصول است که موجب تقسیم کردن آن به انواع گوناگونی می‌شود؛ جالب اینجاست که این محصول تاثیرهای زیادی هم در تعیین وزن این مقطع و محاسبهٔ قیمت پروفیل Z در بازار دارد. البته نباید از یاد ببریم که ابعاد دیگری نیز در این مقطع فولادی وجود دارند که از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
شایان توجه است که این پروفیل از یک جان تشکیل شده که ارتفاع آن اصطلاحاً سایز نامیده می‌شود؛ علاوه بر این، دو جان نیز در دو طرف پروفیل قرار دارد که از دو بخش مجزا تشکیل شده است. هرکدام از بخش‌های مجزای جان نیز به‌خودی‌خود دارای ابعاد متفاوتی هستند که در هرکدام از مدل‌ها متغیر است. این مسئله را هم به توضیحات این بخش بیفزایید که با این حساب، چهار زاویه در این پروفیل ایجاد می‌شود که ممکن است در برخی موارد تغییر کند؛ این ویژگی باعث بروز ویژگی‌های مکانیکی متفاوتی می‌شود.
ویژگی‌ها
در زمان بررسی این محصول ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که چرا متخصصان پروفیل موردبحث ما را به شکل حرف لاتین زد تولید کرده‌اند؟ پاسخ این سؤال زمانی بر ما مشخص می‌شود که بدانیم این شکل ظاهری موجب بروز ویژگی‌های فنی و مکانیکی گوناگونی در این مقطع فولادی است که در نهایت آن را به یک محصول منحصربه‌فرد تبدیل می‌کند. این ویژگی‌ها به شرح زیر است:
- افزایش مقاومت این پروفیل در تحمل بار کششی سازه‌ها؛
- ایجاد یک سقف ضد زلزله برای سوله‌ها و ساختمان‌های گوناگون؛
- سادگی در فرایندهای انتقال از کارخانه به موقعیت‌های دیگر؛
- کاهش وزن کلی مصالح به‌کاررفته ساختمانی حدود 40 درصد؛
- اتصال ساده با استفاده از انواع پیچ‌ومهره که همچنین امکان بازرسی ساده‌تر را هم به متخصصان می‌دهد.
کاربردها
باتوجه‌به ویژگی‌هایی که در بخش قبلی بیان کردیم، می‌توانیم چنین نتیجه‌گیری کنیم که پروفیل Z یک محصول مناسب برای استفاده در سقف سازه‌هاست؛ این محصول وزن متعادلی دارد و مقاومت کششی آن نیز به‌مراتب بالا است، همین مسائل باعث می‌شود که به گزینه‌ای مناسب برای مستحکم‌سازی سقف سازه‌ها تبدیل شود و جای راه‌حل‌های قدیمی‌تر را پر کند. علاوه بر این، کاربردهای زیر نیز برای این پروفیل معرفی شده است:
- کاربرد در ساخت بخش‌های متعدد کشتی؛
- کاربرد در ساخت زیربناهای ریلی؛
- برای برپاسازی انواع فریم‌های فولادی.
استانداردها
هر مقطع فولادی باید بر اساس یک استاندارد ملی یا خارجی تولید بشود و از جهت ویژگی‌های مکانیکی، شیمیایی و وزنی نیز کاملاً با آن استاندارد مطابقت داشته باشد؛ براین‌اساس، می‌توانیم بگوییم که مقطع فولادی موردنظر یک مقطع ایمن و باکیفیت به‌حساب می‌آید یا یک گزینهٔ نامرغوب است. در ادامه، باید به این نکته بپردازیم که شناختن استانداردهای هر مقطع فولادی به متخصصان این امکان را می‌دهد که پس از دریافت قیمت روز پروفیل Z و خرید محصول، بتوانند کیفیت آن را ارزیابی کنند.
معمولاً از دو استاندارد زیر برای تولید مقاطع فولادی زد استفاده می‌شود:
- استاندارد ملی 3694 مربوط به کشور ایران؛
- استاندارد ملی 5722 مربوط به کشور ایران.
انواع پروفیل Z بر اساس سایز
پیش از آنکه به بررسی قیمت روز پروفیل Z بپردازیم، باید چند کلمه‌ای هم دربارهٔ انواع این محصول صحبت کنیم؛ برجسته‌ترین عامل برای آشنایی با این مدل‌ها، درک بهتر جدول قیمت‌گذاری این مقطع فولادی است که معمولاً بر اساس مدل‌های متنوع نرخ‌ها تعیین می‌شود. شایان توجه است که هرکدام از این مدل‌ها، بر مبنای ابعاد و سایز از یکدیگر متمایز شده‌اند و دارای جزئیات متفاوتی هستند.
Z16
این نمونه در ضخامت‌های گوناگونی مانند 3، 2.5 و 2 میلی‌متر ساخته می‌شود و هرکدام، دارای وزن‌های متفاوتی است.
- وزن 4.9 کیلوگرم برای ضخامت 2 میلی‌متری؛
- وزن 6 کیلوگرم برای ضخامت 2.5 میلی‌متری؛
- وزن 7.2 کیلوگرم برای ضخامت 3 میلی‌متری.
این گروه جزو سبک‌ترین پروفیل‌های زد به‌حساب می‌آیند و طبیعتاً برای به‌کارگیری در ساختمان‌های کوچک به کار می‌روند.
Z18
این مدل نیز با ارتفاع جان 18 تولید می‌شود و به‌طورکلی با استفاده از ورق‌هایی با سه ضخامت قبلی تولید می‌شود که هرکدام دارای وزن‌های زیر هستند:
- وزن 5.2 کیلوگرم برای ضخامت 2 میلی‌متری؛
- وزن 6.5 کیلوگرم برای ضخامت 2.5 میلی‌متری؛
- وزن 7.7 کیلوگرم برای ضخامت 3 میلی‌متری.
Z20
این گروه از پروفیل‌ها با به‌کارگیری ورق‌هایی در ضخامت‌های متفاوت‌تر تولید می‌شوند و به همین دلیل، دارای انواع متنوع‌تری هستند که بر مبنای وزن، به شرح زیر هستند:
- وزن 5.5 کیلوگرم برای ضخامت 2 میلی‌متری؛
- وزن 6.8 کیلوگرم برای ضخامت 2.5 میلی‌متری؛
- وزن 8 کیلوگرم برای ضخامت 3 میلی‌متری؛
- وزن 9.5 کیلوگرم برای ضخامت 3.5 میلی‌متری.
Z22
این دسته به عنوان سنگین‌ترین نمونه‌های مقطع Zشکل شناخته می‌شوند و از این جهت، جایگاهی ویژه در میان مدل‌های دیگر دارند. البته نباید این مسئله را فراموش کنیم که حتی سنگین‌ترین نمونه‌های این پروفیل، از نظر وزن تفاوت چشمگیری با سایر مقاطع فولادی دارد.
انواع این زیرگروه بر اساس ضخامت و وزن، شامل موارد زیر می‌شود:
- وزن 5.8 کیلوگرم برای ضخامت 2 میلی‌متری؛
- وزن 7.2 کیلوگرم برای ضخامت 2.5 میلی‌متری؛
- وزن 8.6 کیلوگرم برای ضخامت 3 میلی‌متری؛
- وزن 10 کیلوگرم برای ضخامت 3.5 میلی‌متری.
جمعبندی
پروفیل زد یک نوع مقطع فولادی ساختمانی محسوب می‌شود که بر اساس ویژگی‌های گوناگون خود، برای پوشش‌دهی سقف سازه‌های کوچک و بزرگ به کار می‌رود؛ این محصول دارای یک جان و دو بال است و بر اساس ارتفاع جان به انواع گوناگونی مانند Z16، Z18، Z20 و Z22 تقسیم می‌شود. گفتنی است که هرکدام از این موارد دارای ضخامت و وزن مخصوص به خود هستند و براین‌اساس در موقعیت‌های به‌خصوصی به کار می‌روند.
شایان توجه است که برای دریافت قیمت پروفیل Z در بازار، باید وزن آنها را محاسبه کنیم؛ پس از آن، قیمت هر کیلو از این محصول را هم به دست آوریم و ضرب کردن این دو عدد، قیمت نهایی را حساب کنیم.