بازار فولاد ایران در تیر 1404 روزهای کم‌سابقه‌ای را پشت سر گذاشت. تحلیل قیمت تیرآهن در تیر 1404 نه‌فقط برای فعالان صنعت و پیمانکاران، بلکه برای سرمایه‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان کلان اهمیت حیاتی یافت. این تحولات به حدی عمیق بود که حتی تحلیل‌گران حرفه‌ای نیز انتظار انفجار قیمتی داشتند؛ اما بازار وارد دوره‌ای از رکود همراه با ریسک بالا شد. در این مقاله با اتکا به داده‌های واقعی و تحلیل تخصصی، همۀ متغیرهای اثرگذار بر قیمت تیرآهن بررسی می‌شود تا مسیر پیش‌رو برای خریداران و فعالان این صنعت ترسیم شود. با ما همراه باشید.
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل: اثرات فوری آن بر قیمت تیرآهن
حملات هوایی اسرائیل در 23 خرداد 1404 با هدف مراکز نظامی و هسته‌ای ایران آغاز شد و طی دوازده روز اثرات زیادی بر جای گذاشت؛ اما این موضوع چه ارتباطی با قیمت فولاد و تحلیل قیمت تیرآهن در تیر 1404 دارد؟ باید بدانید که در این مدت، انتقال بار فلزی بنادر شهید رجایی و امام 3 تا 5 روز به تعویق افتاد.
واکنش موشکی ایران نیز موجب افزایش ناگهانی نرخ بیمه کشتی‌های فله‌بر شد و این نرخ از 0.2-0.3 درصد به 0.5 درصد ارزش کشتی رسید. پس‌از مذاکرات اضطراری چین و آمریکا و آغاز آتش‌بس، حق بیمه کمی تعدیل شد؛ اما کرایه فله‌برها همچنان 5 تا 8 درصد گران‌تر از قبل باقی ماند. تا روز چهارم تیر، اعلام رسمی پایان عملیات نظامی باعث شد زنجیره واردات بیلت و اسلب به‌تدریج به حالت عادی برگردد؛ اما هزینه‌های حمل و بیمه به‌صورت پایدار بالا ماند.
بدین ترتیب، دو پیامد فوری برای قیمت تیرآهن ایجاد شد: نخست، زمان تحویل بیلت وارداتی از کشورهای اصلی مانند روسیه و چین 3 تا 5 روز افزایش یافت؛ دوم، هزینه بیمه و حمل هر تن بیلت حدود 18 تا 22 دلار بالا رفت که به‌طور متوسط معادل 900 تا 1100 تومان بر هر کیلو تیرآهن اضافه کرد.
متغیرهای داخلی بازار تیرآهن در تیر 1404
سیاست ارزی دولت و رفتار پروژه‌ها نقش کلیدی در تحلیل قیمت تیرآهن در تیر 1404 ایفا کردند. بانک مرکزی نرخ حواله‌ای دلار را در سامانه مبادله بین 69 تا 71 هزار تومان تثبیت کرد؛ اما دلار بازار آزاد در بازه 80 تا 92 هزار تومان نوسان داشت. این شکاف ارزی باعث شد پروژه‌های دولتی که با دلار نیمایی قیمت‌گذاری می‌شوند خرید خود را به تعویق بیندازند و بخش خصوصی (خصوصاً انبوه‌سازان) به‌علت محاسبه هزینه‌ها با دلار آزاد، تقاضای انباری تیرآهن را کاهش بدهند.
در حوزه عرضه، قیمت تیرآهن اصفهان به‌عنوان مرجع بازار فولاد ایران، نسبت به یک ماه گذشته تغییر بزرگی نکرده است؛ مثلاً ذوب‌آهن اصفهان در 7 تیر ماه 3,222 تن تیرآهن 24 و 391 تن تیرآهن 27 را با نرخ پایه 45,503,400 ریال در بورس کالا عرضه کرد که حدود 7 درصد کمتر از میانگین خرداد بود. بررسی بازار آزاد و گزارش‌های روزانه نشان می‌دهد معاملات تیرآهن عمدتاً با «آرامش نسبی» همراه بود و اغلب کارخانه‌ها قیمت تیرآهن را ثابت یا اندکی کاهشی اعلام کردند.
ازسوی‌دیگر، محدودیت شدید برق صنایع فولاد از نیمه فروردین تا تیر 1404 به اوج رسید و برخی خطوط نورد ذوب‌آهن در سه نوبت هر بار 6 ساعت تعطیل شدند. این موضوع باعث شد تولید روزانه تیرآهن حدود 12 درصد پایین‌تر از ظرفیت اسمی قرار بگیرد. همین محدودیت تولید، ضمن اینکه از ریزش شدید قیمت تیرآهن جلوگیری کرد به کاهش موجودی انبارها نیز منجر شد و بر خرید اعتباری تیرآهن اثر گذاشت.
داده‌های قیمتی تیرآهن و تحلیل تکنیکال در تیر 1404
اطلاعات دقیق قیمت تیرآهن در روزها و سایزهای مختلف نشان می‌دهد بازار در تیرماه روندی باثبات و گاهی اندکی کاهشی را تجربه کرده است. جدول زیر رنج قیمتی تیرآهن سایزهای متداول را براساس داده‌های معتبر نشان می‌دهد:
| تاریخ | قیمت تیرآهن 18 (تومان/شاخه) | قیمت تیرآهن 24 (تومان/شاخه) | قیمت تیرآهن 30 (تومان/شاخه) |
|---|---|---|---|
| 6 تیر | 6,818,180 | 13,090,910 | 26,363,640 |
| 11 تیر | 6,795,000 | 13,050,000 | 26,300,000 |
| 16 تیر | 6,818,180 | 13,127,000 | 26,818,180 |
در 16 تیرماه، ثبات کامل و بدون نوسان برای قیمت روزانه تیرآهن ثبت شد. تحلیل هفتگی بازار حاکی از افت 0.3 تا 0.5 درصدی در برخی سایزها بود که بیانگر تاثیر رکود تقاضا نسبت به افزایش هزینه بیمه و حمل بود. میانگین متحرک 20 روزه قیمت تیرآهن 18 از 6,877,000 تومان (ابتدای خرداد) به 6,820,000 تومان در 16 تیر رسید؛ یعنی فقط 0.83 درصد افت ماهانه.
در مجموع با وجود رشد هزینه‌های تولید و حمل، بازار به‌دلیل کاهش تقاضا و افزایش موجودی انبارها، آرام و کم‌نوسان باقی ماند و بدین ترتیب تحلیل قیمت تیرآهن در تیر 1404 برای قیمت سایزهای مختلف، مثل قیمت تیرآهن 14 و سایر سایزها نشان می‌دهد که فعلا خبری از افزایش قیمت شدید نیست.
متغیرهای بین‌المللی تأثیرگذار بر قیمت تیرآهن در تیر 1404
بازار جهانی بیلت و اسلب در هفته 27 سال میلادی، بیلت صادراتی ایران را در بازه 420 تا 435 دلار FOB نگه داشت و این ثبات قیمتی، حاشیه سود نوردکاران تیرآهن را در محدوده 8 تا 10 درصد حفظ کرد. افت 3.8 درصدی تولید فولاد خام جهانی در ماه مه 2025، فضای کلی بازارهای جهانی فولاد را کمی نزولی و کاهشی کرد؛ اما تعیین‌کننده اصلی، ابهام تقاضای داخلی ایران و محدودیت‌های داخلی بود.
در بخش حمل‌ونقل و بیمه با وقوع جنگ 12 روزه و افزایش ریسک، حق بیمه عبور از خلیج فارس تا 0.5 درصد ارزش کشتی جهش یافت و حتی پس‌از آتش‌بس روی 0.35–0.4 درصد باقی ماند. این اتفاق باعث شد هزینه حمل هر 5,000 تن بیلت تا 24 هزار دلار افزایش پیدا کند که در نهایت بین 900 تا 1,200 تومان بر هر کیلو تیرآهن افزوده شد.
در حوزه مواد اولیه، قیمت قراضه وارداتی CFR ترکیه روی 345 دلار و سنگ‌آهن 62 درصد روی 93 تا 96 دلار CFR چین ثابت ماندند؛ بنابراین شوک‌های سمت عرضه جهانی اثر کمی روی قیمت داخلی گذاشت و بازار بیشتر از جانب تقاضای ضعیف داخلی متأثر شد.
سناریوهای احتمالی قیمت تیرآهن تا پایان 1404
در تحلیل قیمت تیرآهن در تیر 1404، سه سناریو عمده تا پایان سال محتمل است که در جدول زیر خلاصه شده‌اند:
| سناریو | دلار آزاد (هزار تومان) | بیلت FOB (دلار) | برآورد قیمت تیرآهن 18 (تومان/شاخه) | توضیح |
|---|---|---|---|---|
| دوام آتش‌بس | 80–90 | 410–430 | 6.7–7.0 | مازاد انبارها به‌تدریج جذب می‌شود. |
| تشدید تنش نظامی | بالای100 | 460–480 | 7.6–8.2 | جهش بیمه و التهاب بازار، احتمال تعلیق صادرات |
| رفع نسبی تحریم‌ها | 70–80 | 400–415 | 6.3–6.6 | تزریق ارز، کاهش قیمت و رونق پروژه‌ها |
روش برآورد براساس ضریب همبستگی 0.82 میان قیمت تیرآهن و دلار آزاد طی سه سال گذشته و حاشیه سود 9 درصد نوردکاران انجام شده است.
توصیه‌های عملی و نکات کلیدی در خرید تیرآهن تیرماه 1404
در فضای فعلی بازار و با توجه به تحلیل قیمت تیرآهن در تیر 1404، توصیه می‌شود پیمانکاران عمرانی از قراردادهای تحویل مرحله‌ای با سقف تضمین قیمت 30 روزه برای خرید تیرآهن استفاده کنند. این استراتژی امکان کاهش ریسک جهش قیمتی را در سناریوهای تنش‌آفرین فراهم می‌سازد و با حداقل سرمایه درگیر، پروژه‌ها را ایمن نگه می‌دارد. نوردکاران نیز بهتر است با توجه به تثبیت قیمت بیلت روی 420 دلار و سهمیه‌بندی برق، فرمول قیمت فروش خود را بر پایه دلار حواله‌ای سامانه مبادله (71 هزار تومان) و حاشیه سود 8 تا 9 درصد تنظیم کنند و تخفیف نقدی کوتاه‌مدت برای پروژه‌های EPC درنظر بگیرند.
برای سیاست‌گذاران، پایش مصرف برق صنایع فولاد تا پایان تابستان حیاتی است؛ زیرا هر 10 درصد افت تولید فولاد می‌تواند قیمت دلار را تا 3 درصد و قیمت تیرآهن را تا 5 درصد افزایش بدهد. سرمایه‌گذاران بازار آتی فولاد نیز باید به اسپرد (اختلاف) میان تیرآهن و میلگرد توجه ویژه‌ای داشته باشند؛ چراکه در صورت وقوع سناریوی تنش نظامی، بازگشت به سطوح تاریخی اختلاف قیمتی وجود خواهد داشت.
داده‌های واقعی و دقیق تحلیل قیمت تیرآهن در تیر 1404 نشان می‌دهد که جنگ 12 روزه بیشتر از آنکه منجر به جهش قیمتی شود، رکود تقاضا و افزایش هزینه‌های حمل را برای بازار تیرآهن به‌همراه داشت. قیمت تیرآهن در یک دامنه نسبتاً فشرده نوسان کرد و چشم‌انداز آینده به‌شدت وابسته به ثبات آتش‌بس و مدیریت برق صنایع است. در صورت بروز هرگونه اختلال جدید، شیب قیمت فولاد می‌تواند به‌سرعت صعودی شود.