در روز سه شنبه 30 اردیبهشت 1404، انتشار خبر لغو دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و ایالات متحده آمریکا، فضای سیاسی کشور و بازارهای اقتصادی را تکان داد. دولت ایران در واکنش به آنچه کارشکنی‌ها و درخواست‌های نامعقول طرف آمریکایی خوانده شد، از ادامه گفتگوها انصراف داد. هم‌زمان، سخنرانی مقام معظم رهبری در مراسم بزرگداشت شهدای خدمت که در آن بر غیرقابل مذاکره بودن حق غنی‌سازی ایران تاکید شد، بر نگرانی‌ها نسبت به توقف کامل روند دیپلماسی و واکنش‌های احتمالی واشنگتن دامن زد.
نخستین بازتاب این تحولات در بازار ارز نمایان شد. نرخ دلار بازار آزاد که طی ماه اردیبهشت در کانال 80 هزار تومان نوسان داشت، مدت کوتاهی پس از انتشار این خبر با جهش مواجه شد و تا لحظه تنظیم این گزارش همچنان در حال نوسان است. بازار طلا نیز بعد از ریزش‌های اخیر خود، بار دیگر جهش قیمتی را ثبت کرد.
بازار فولاد که در روزهای اخیر تحت تاثیر ناترازی انرژی و محدودیت‌های مصرف برق اعمال شده از سوی وزارت کشور با کاهش تولید و رشد قیمت مواجه شده بود، این بار به واسطه التهاب ارزی ناشی از اخبار لغو مذاکرات با فشارهای جدیدی روبرو شده است. هر چند تاثیر این عوامل بر بازار میلگرد ممکن است با کمی تاخیر ظاهر شود، اما نشانه‌های آن در بازار مشهود است.
تاثیر لغو مذاکرات بر قیمت میلگرد
با نزدیک شدن به خرداد ماه به نظر می‌رسد دیگر خبری از تعادل شکننده اردیبهشت ماه در عرضه و تقاضای میلگرد نخواهد بود. روند افزایشی قیمت میلگرد که پیش‌تر در پی کاهش ظرفیت تولید ناشی از محدودیت‌های مصرف انرژی آغاز شده بود، اکنون تحت تاثیر تحولات سیاسی اخیر، جوّ روانی ناشی از لغو مذاکرات و نوسانات ارزی، شتاب بیشتری خواهد گرفت. در شرایط کنونی، حتی افزایش تقاضای فصلی در آستانه تابستان نیز نمی‌تواند معادلات جدید بازار را بر هم بزند؛ بلکه احتمالا در کنار کاهش تولید و عرضه، به افزایش بیشتر قیمت‌ها منجر خواهد شد.
در شرایط فعلی، باید دید بازیگران بزرگ بازار چگونه به این تحولات پاسخ می‌دهند. اما تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که در مواجهه با شوک ارزی، فعالان عمده بازار معمولا رویکرد محافظه‌کارانه و محتاطانه را در پیش می‌گیرند و ترجیح می‌دهند تا روشن شدن وضعیت و تثبیت بازار، از ورود به معاملات سنگین خودداری کنند. این رویکرد می‌تواند به طور موقت بازار را به سمت رکود برده و به ایجاد حباب قیمتی دامن بزند. هر چند در ادامه ممکن است حباب قیمتی به تدریج بشکند و اصلاح قیمت‌ها آغاز شود.
اما در مواردی که افزایش قیمت ناشی از محدودیت در عرضه باشد، واکنش بازار متفاوت است. در این سناریو، خریداران برای مصون ماندن از رشد بیشتر قیمت‌ها، به خریدهای پیش‌دستانه روی می‌آورند. در چنین شرایطی، بهره‌گیری از ابزارهایی مانند خرید اعتباری میلگرد یا خرید پلکانی می‌تواند تا حدی به کاهش ریسک مالی پروژه‌ها کمک کند. در مقابل، برخی تولیدکنندگان نیز ممکن است از اعلام قیمت جدید خودداری کنند یا عرضه خود را به طور موقت متوقف کنند.
در مجموع، اکنون که توقف مذاکرات هسته‌ای با کاهش عرضه داخلی میلگرد هم‌زمان شده است، پیش‌بینی می‌شود برخی از خریداران برای پیشگیری از کمبود احتمالی، اقدام به خرید زودهنگام و ذخیره میلگرد کنند. این تقاضای هیجانی هر چند دوام کوتاهی دارد، اما به تلاطم بازار دامن می‌زند و در کوتاه‌مدت موجب افزایش بیشتر قیمت‌ها خواهد شد. در افق میان‌مدت، عواملی مانند برداشته شدن محدودیت‌های برق صنایع فولادی، روشن‌تر شدن آینده مذاکرات هسته‌ای و ثبات نسبی در بازار ارز می‌توانند دوباره قیمت میلگرد را به مسیر اصلاحی بازگردانند.
تصمیم‌گیری در شرایط عدم قطعیت؛ خرید میلگرد یا انتظار؟
با توجه به شرایط متغیر بازار و تاثیرگذاری هم‌زمان عوامل سیاسی، اقتصادی و عرضه و تقاضا، ضرورت بررسی و رصد دقیق بازار پیش از تصمیم‌گیری درباره خرید بیش از پیش احساس می‌شود. کارشناسان بازار توصیه می‌کنند در صورتی که برای نیاز فعلی پروژه خود به میلگرد احتیاج دارید، در اسرع وقت خرید را انجام دهید، زیرا در کوتاه‌مدت احتمال تداوم روند صعودی قیمت‌ها وجود دارد. در این صورت، استفاده از روش‌هایی مانند خرید اعتباری میلگرد از فولادسل می‌تواند راهکار موثری برای تامین نقدینگی و کاهش ریسک مالی پروژه باشد.
اما اگر خرید میلگرد را با هدف سرمایه گذاری یا نوسان گیری انجام داده و نیاز فوری به آن ندارید، بهتر است فعلا بازار را رصد کرده و از ورود شتاب‌زده و هیجانی پرهیز کنید، زیرا رفع محدودیت‌های انرژی و از سر گرفتن مذاکرات می‌تواند باعث شود که بخشی از این جهش قیمتی به تدریج اصلاح شود و فرصت خرید بهتری فراهم شود. در چنین شرایطی، استراتژی خرید پلکانی یا استفاده از قراردادهای تحویل آتی با پریمیوم کنترل‌شده، به کاهش ریسک و بهینه‌سازی مدیریت مالی پروژه‌ها کمک خواهد کرد.