از اصلی‌ترین عوامل خرید میلگرد توسط افرادی که در حوزه ساخت و ساز فعالیت دارند، قیمت این محصول است که بر اساس وزن آن محاسبه میشود. وزن میلگرد با توجه به ظاهر، ضخامت و ابعاد آن می‌تواند متغیر باشد که همه این عوامل بهطور مستقیم در فرآیند نورد میلگرد دچار تغییراتی می‌شوند. امروز قصد داریم شما را با اینکه نورد میلگرد چیست و چه انواعی دارد، آشنا کنیم.
نورد میلگرد چیست؟
به طور خلاصه پروسه شکل‌دهی شمش‌های فولادی به میلگرد، نورد میلگرد نامیده میشود.
در طی فرایند نورد برای تولید میلگرد، شمش فولاد با عبور از بین غلتک‌های دستگاه نورد به‌شکل محصول نهایی در می‌آید. فاصله میان غلتک‌ها تعیین کننده اندازه و ضخامت میلگرد هستند که با توجه به ابعاد محصول، وزن آن مشخص میشود. خوب است بدانید ابعاد میلگردها، در روش‌های مختلف نورد یکسان نیست که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
انواع نورد میلگرد چیست؟
برای تولید میلگرد، کارخانه خط نورد میلگرد را تهیه می‌کند، که همه مراحل آن توسط دستگاه rolling انجام میشود. این دستگاه شامل چند غلتک است که با چرخش و فشار فولاد را به ضخامت مد نظر می‌رساند و مواد دائما از آنها عبور می‌کند.
بهطور کلی نورد میلگرد در دو روش سرد و گرم صورت میگیرد. در نورد گرم میلگرد، پیش از آن که شمش‌های فولاد داخل کوره بروند، پیش گرم شده و به سمت غلتک‌ها، هدایت می‌شوند. زمانی که فولاد به میلگرد تبدیل شد، آن را از غلتک خارج شده تا در دمای محیط خنک شود. ولی در نورد سرد، میلگرد را بدون آن که حرارت ببیند درون دستگاه نورد می‌فرستند. در ادامه به بررسی بیشتر نورد گرم و سرد می‌پردازیم.
نورد میلگرد گرم
برای این نوع نورد، شمش‌ها در طی دو مرحله حرارت می‌بینند تا حالت خمیری شکل پیدا کنند. در مرحله بعدی از بین غلتک‌ها می‌گذرند و با ضربات پرس دستگاه، به‌شکل استوانه با طول بالا درمی‌آیند و در نهایت تبدیل به میلگرد می‌شوند. در این فرآیند، دمای میلگرد از دمای تبلور بیشتر است و همین علت شکل‌پذیری بالای آن است.
اگر بخواهیم نورد میلگرد گرم را مرحله به مرحله توضیح دهیم، به شرح زیر است:
- گرم کردن شمش‌های فولادی
- هدایت کردن شمش‌های خمیری به سمت دستگاه نورد
- خروج از دستگاه و سرد شدن تدریجی
در آخر خوب است بدانید که اگر نیاز به اندازه‌گیری دقیقی دارید، میلگردهای تولید شده در این روش، مناسب شما نیست چرا که در نورد گرم، فولاد پس از خنک شدن کمی منقبض میشود و امکان ارائه ابعاد دقیقی وجود ندارد.
نورد میلگرد سرد
نورد سرد برای تولید میلگرد صنعتی (نورد میلگرد ساده) مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش میلگرد بدون داغ شدن، درون دستگاه نورد می‌رود و از دو سمت کشیده میشود. همچنین در این روش سطح میلگرد را پولیش‌کاری می‌کنند و فولاد ساختار کریستالی پیدا می‌کند که این مرحله کیفیت سطحی محصول را بالا می‌برد.
میلگردهای تولید شده در این روش، از مقاومت بالا و شکل‌پذیری پایینی برخوردارند. به همین دلیل تنها برای مصارف صنعتی مناسب هستند.
تفاوت نورد سرد و گرم
نورد گرم و سرد دو روش تولید محصولات فولادی از جمله میلگرد، نبشی، ناودانی و … است. مقاطع فولادی با توجه به نوع نورد بهکار گرفته شده، ویژگی‌های خاص خود را دارند. به طور کلی این دو روش تفاوت‌هایی دارند که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
- برای تولید مقاطع فولادی بزرگ و پرمصرف از نورد گرم استفاده می‌کنند، چرا که در این روش هزینه تولید کم و سرعت ساخت بیشتر از نورد سرد است.
- در نورد گرم شمش‌های فولادی در دمای بالا، حالت مذاب پیدا می‌کنند که همین موضوع باعث میشود فشار زیادی به فولاد، هنگام وارد شدن آن به غلتک نیاید ولی در نورد سرد شمش‌های فولادی هم دمای محیط هستند و در فرآیند تولید فشار زیادی روی آنها است.
- اغلب محصولات فولادی از جمله میلگرد، نبشی و… با روش نورد گرم ساخته می‌شوند و ورق‌های روغنی و ورق‌های سرد در فرایند نورد سرد به تولید می‌رسند.
- شمش‌ها در نورد گرم، دچار انبساط و انقباض می‌شوند به همین خاطر محصولات تولید شده در این روش، کیفیت کمتری نسبت به دیگر مقاطع فولادی دارند اما محصولات تولید شده در نورد سرد از سایز دقیق و کیفیت بالاتری برخوردارند.
- در نورد سرد، میلگردها سطح صاف و صیقلی‌تری نسبت به روش نورد گرم دارند.
- مقاطع فولادی تولید شده با نورد سرد، به‌دلیل استحکام و مقاومت بالا، از قیمت بالاتری نسبت به دیگر محصولات برخوردار هستند.
| تفاوت نورد گرم و سرد | |
|---|---|
| نورد سرد | نورد گرم |
| دمای میلگرد موردنظر، کمتر از دمای تبلور مجدد است. | دمای میلگرد موردنظر، بیشتر از دمای تبلور مجدد است. |
| در نورد سرد شعاع رول کوچک‌تر است. | در نورد گرم شعاع رول بزرگ‌تر است. |
| کاهش سطح مقطع با این روش امکان‌پذیر نیست. | کاهش شدید سطح مقطع ممکن است. |
| در این روش، محدودیتی برای ابعاد میلگرد وجود ندارد. | نمی‌توان به‌صورت دقیق ابعاد میلگرد را مشخص کرد. |
در صنعت و ساختمان‌سازی، بیشتر از نورد میلگرد آجدار استفاده میشود، چرا که قیمت آنها از سایر مقاطع فولادی پایین‌تر است و در نهایت، هزینه‌های نهایی سازه را کاهش می‌دهند.
لازم به ذکر است که تولید میلگردها، در اندازه سفارشی تنها با روش نورد سرد ممکن است. برای مثال در تولید میلگرد 17.8، میلگرد 18 را درون دستگاه نورد سرد گذاشته و پس از کشسانی و پولیش‌کاری به اندازه مد نظر می‌رسانند.
تاثیر نورد گرم میلگرد در ساختمان سازی
در ساختمان‌سازی شکل میلگردها را متناسب با نیاز سازه، تغییر می‌دهند که تنها تولیدات نورد میلگرد گرم از پس این کار برمی‌آیند. از محصولات تولید شده با نورد سرد در ساختمان‌سازی استفاده نمی‌کنند زیرا انعطاف‌پذیر نیستند و هنگام خمش و تغییر شکل، دچار ترک‌خوردگی و یا شکستگی می‌شوند.
در فرآیند نورد گرم، میلگرد بعد از خنک شدن، کمی جمع شده، و ابعاد آن کمی تغییر می‌کند. البته دقیق بودن ابعاد مقاطع فولادی، در صنعت ساختمان‌سازی اهمیت زیادی ندارد. موضوع مهم ارتفاع شاخه‌های میلگرد است که باید بین 12 الی 24 متر باشد.
دلیل اصلی استفاده از میلگرد در همه ساختمان‌ها، جبران مقاومت کششی بتن است که عمر بتن و استحکام سازه را افزایش می‌دهد و این موضوع برای مهندسین ساختمان بسیار مهم است. کیفیت و مشخصه‌های میلگرد بهکار رفته در هر سازه، استحکام آن را تعیین می‌کند.
کاربردهای نورد میلگرد چیست؟
دستگاه نورد نه تنها برای تولید میلگرد، بلکه برای کارهایی مثل پولیش سطح فلز، حذف نقطه تسلیم و کم کردن ضخامت فولاد، نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
میلگردهای نورد گرم در جوشکاری، ساخت‌وساز و ساختن ریل بهکار می‌آید.
دستگاه نورد در شکل‌دهی برخی قطعات مثل تیرآهن، میلگردهای آجدار و ساده، نبشی و ناودانی نیز بهکار می‌آید.
تولید مقاطع فولادی به روش نورد باعث آن شده که خیلی از محصولات در زمان کوتاهی به تولیدات انبوه برسند و در کاربردهای مشخصی استفاده شوند.
نکات مهم در نورد میلگرد چیست؟
تا به اینجا سعی کردیم که شما را با مفاهیم کلی نورد میلگرد گرم و سرد آشنا کنیم تا اطلاعاتتان در این زمینه بالا برود و ابهاماتتان نیز برطرف شود. حال قصد داریم نکات کلیدی در نورد میلگرد آجدار و ساده را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
در نورد میلگرد یک‌سری نکات مهم وجود دارند که به شرح زیر است:
- کنترل کیفیت
مراحل کنترل کیفیت در نورد میلگرد، به دو عامل مهم یعنی مقاومت کششی و تسلیم آن بستگی دارد. بنابراین کیفیت یک میلگرد خوب را نقطه تسلیم و کشش آن مشخص خواهد کرد.
برای اطمینان از کیفیت میلگردها آزمایش‌ها و تست‌هایی انجام میشود که نتایج آن توسط متخصصین تفسیر و تایید میشود.
- استانداردهای تولید
میلگرد یکی اساسی‌ترین و مهمترین مصالح ساختمانی است. کیفیت میلگردها یکی از عوامل مهم است که استانداردهای رعایت شده آن را تعیین می‌کند.
این استانداردها شامل قوانین و دستورالعمل‌هایی است که موجب افزایش کیفیت مکانیکی و ساختاری میشود که شرکت‌های تولیدکننده ملزم به رعایت آنها هستند.
- ایمنی کار
احتمالا می‌دانید که در طی انجام مراحل تولید میلگرد خطرات زیادی وجود دارد. با رعایت ایمنی کار هر بخش احتمال وقوع این خطرات کاهش چشمگیری پیدا می‌کند.
- وزن میلگرد
با توجه به اینکه وزن میلگرد به عنوان یکی از معیارهای اصلی برای انتخاب میلگرد مناسب با کاربردهای مختلف محسوب میشود، دقت در محاسبه وزن و استفاده از جدول وزنی میلگرد امری ضروری است.
جمع‌بندی
نورد، یکی از روش‌های رایج در تولید میلگرد است که به دو صورت گرم و سرد انجام میشود. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خود را دارند. نوع نورد میلگرد با توجه به نوع کاربرد، سایز و ظاهر مد نظر و بودجه انتخاب میشود. کیفیت مواد اولیه، دمای نورد، نگهداری از غلتک‌ها و رعایت ایمنی از موارد حائز اهمیت در نورد میلگرد آجدار و ساده است.
برای دریافت مشاوره و یا کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در تماس باشید. اگر که قصد خرید میلگرد را دارید، بهتر است قیمت آن را از منابع معتبری مثل فولادسل چک کنید.