سپری نوعی از پروفیل های آهنی است که به شکل T می باشد که از دو ورق سیاه کم عرض عمود برهم تشکیل می شود. یکی از مقاطع پر مصرف در صنعت های مختلف از جمله صنعت ساختمان سازی می باشد. سپری آهنی، از دو بخش بال و جانی باریک تشکیل شده است که همین امر باعث شده تا شکل ظاهری آن همچون حرف انگلیسی T باشد.
شکل ظاهری این پروفیل باعث شده تا اغلب افراد آن را با نبشی اشتباه بگیرند. این دو محصول، تفاوت های بسیار زیادی با هم دارند که یکی از مهم ترین آن ها، تفاوت در کاربردشان می باشد.
فرآیند تولید سپری
برای اینکه بتوانیم درک کنیم سپری چیست نحوه تولید و مشخصات ابعادی آن را باید بررسی کنیم. همانطور که در بخش های قبل ذکر کردیم سپری ها با دو روش فابریک یا پرسی تولید می شوند. در ادامه هر یک از این روش ها را توضیح خواهیم داد :
- تولید سپری از طریق روش فابریک:
به این روش نورد گرم هم گفته می شود. در این روش شمش های فولادی در کوره هایی تحت حرارت بسیار زیاد قرار می گیرند و کم کم ذوب می شوند. در مرحله بعد شمش های فولادی را که نرم شده اند به سمت غلتک های نورد هدایت می کنند. در این مرحله شمش ها تحت فشار و کشش قرار می گیرند و طول آن ها بیشتر می شود و ضخامت آن ها کاهش پیدا می کند. میزان ضخامت سپری ها بستگی به سفارش مشتریان دارد. سپس محصول فلزی که تحت نورد قرار گرفته با ابعاد مورد نظر برش داده می شود و سپری ها تولید خواهند شد. - تولید سپری از طریق روش پرسی:
این روش با عنوان نورد سرد هم شناخته می شود. در این روش شمش های فولادی که تحت نورد گرم قرار گرفته اند و ضخامت خیلی کمی دارند را ابتدا اسیدشویی می کنند و سپس با دقت ابعادی مورد نظر خود ضخامت آنها را کاهش می دهند. سپری های نورد سرد نسبت به نورد گرم مقاومت کمتری دارند و گرانتر هستند.
انواع سپری آهنی:
سپری ها بر اساس تولید به دو دسته فابریک، آهن نوردی تقسیم می شوند و از نظر جنس در ۵ دسته آهن، مس، آلومینیوم، برنج و استیل در بازار موجود هستند. تفاوت سپری آهنی نوردی با فابریک در وزن آن می باشد.
انواع سپری بر اساس سطح مقطع
به طور کلی سپری ها با توجه ابعاد جان و بال به سه دسته تقسیم می شوند.
- سپری با سه ضلع برابر (equal leg tees): ضخامت و ارتفاع جان و هریک از بال ها با هم برابر است.
- سپری با اضلاع نابرابر (unequal-flange tees): ارتفاع نصف عرض است.
- سپری با ارتفاع زیاد
انواع سپری بر اساس جنس
سپری ها از جنس های گوناگونی تولید می شوند و هر یک از آنها با تواجه ویژگی های خود، کاربرد ویژه ای دارند. رایج ترین موجود در بازار عبارتند از :
- سپری آهنی
- سپری استنلس استیل (فولاد زنگ نزن)
- سپری مسی
- سپری آلومینیومی
- سپری برنجی
انواع سپری آهنی
سپری آهنی در دو نوع در بازار موجود است:
- سپری آهنی فابریک
سپری آهنی فابریک از نورد شمش فولادی تولید می شود. دارای اضلاع برابر است و وزن آن نیز مطابق با جدول اشتال و استاندارد آلمانی (DIN) است. پروفیل آهنی فابریک، یک پروفیل T شکل است که پس از طی مراحل نورد به شکل سپری درآمده است. ابعاد سپری آهنی فابریک، دارای عرض، ضخامت بال، جان و همچنین وزن محصول تولید شده بر حسب استاندارد آلمان یا همان جدول اشتال است.
- سپری آهنی نوردی
تفاوت سپری آهنی نوردی با سپری آهنی فابریک در وزن آن ها می باشد. به همین دلیل مقاومت آن نیز از سپری فابریک کمتر است.
در تولید سپری با روش نوردگرم از دستگاه های پیشرفته و تکامل یافته استفاده می شود و اگر وزن سپری را معیار سنجش قرار دهیم، نوردگرم در بین فرآیندهای تولیدی در صدر جدول قرار می گیرد. روش نورد گرم در مقایسه با روش نورد سرد، متداول تر است و در قیمت سپری مؤثر بوده. در تولید قطعات مرغوب، قیمت سپری در روش نورد گرم نسبت به روش نورد سرد کمتر است، به همین دلیل مقرون به صرفه تر می باشد.
سپری آهنی نوردی از لحاظ ظاهری به سه دسته مختلف زیر تقسیم بندی می شوند:
- سپری آهنی نوردی با اضلاع متساوی که عرض و ارتفاع آن ها با هم برابر است.
- سپری آهنی نوردی با اضلاع نامتساوی که در آن ها، ارتفاع نصف عرض است.
- سپری آهنی نوردی با ارتفاع زیاد
استانداردهای سپری
سپری استانداردهای مختلفی دارد. این استانداردها شامل موارد زیر می شوند:
- استاندارد DIN1022
- استاندارد DIN5951
- استاندارد DIN EN 10055
سپری آهنی یک پروفیل نوع T است که در ساختمان سازی و صنعت به وفور مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی از این مقطع در ساخت درب و پنجره های مختلف و همچنین برای اتصالات پل ها به ستون ها و ساخت سازه های فلزی و انواع اسکلت ها ، خرپا و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
ابعاد سپری
سپری ها در ابعاد و ضخامت های مختلفی ساخته می شود که عمدتا ضخامت های آن ۰.۹ تا ۲.۵ می باشد که سایز ۲ میلیمتر آن کاربرد بیشتری در صنایع دارد. به طور کلی سپری ها را با معیار اندازه لبه ی مقطع آن ها بر حسب میلیمتر می باشد که معمولا اندازه لبه مقطع سپری با اندازه دیوارهای آن برابر می باشد.
طول استاندارد
طول استاندارد سپری ۶ تا ۱۲ متر می باشد که سایر طول ها نیر بر حسب تقاضا تولید می شود. سپری ها از نظر ظاهری به دو شکل لبه گرد و لبه تیز تولید می شوند.
وزن پروفیل سپری چقدر است؟
عوامل متعدد بسیاری تأثیر مستقیم روی وزن پروفیل سپری دارد؛ این عوامل عبارتاند از: طول، سایز و چگالی. در ادامه جدول وزن پروفیل سپری برحسب طول 6 متر و سایز، چون وزن سپری 4 گردآوری شده است، چنانچه قصد اطلاع از وزن پروفیل سپری 12 متری را دارید، ستون وزن را در عدد 2 ضرب کنید.
جدول وزن و ابعاد پروفیل سپری | |||
---|---|---|---|
ردیف | سایز سپری آهنی | وزن هر شاخه 6 متری (KG) | چگالی |
1 | سپری 2 | 5.5 | 7.86 |
2 | سپری 2.5 | 8 | |
3 | سپری 3 | 10.5 | |
4 | سپری 3.5 | 14 | |
5 | سپری 4 | 17.5 | |
6 | سپری 4.5 | 22 | |
7 | سپری 5 | 26 | |
8 | سپری 6 | 37.5 | |
9 | سپری 7 | 50 | |
10 | سپری 8 | 62 | |
11 | سپری 9 | 80 | |
12 | سپری 10 | 98 |
کاربرد سپری آهنی
از سپری ها به عنوان محافظ زوایا و یا نرده ها به کار می روند همچنین این مقاطع در مقاوم سازی پایه های میزهای شیشه ای نیز استفاده می شوند. به علاوه استفاده از آن ها در داخل میزها و سازه های چوبی نیز به عنوان عضو استحکام بخش به قسمت لبه ها، رایج است. از سپری ها برای ساختن دیوار شیشه ای نیز استفاده می کنند تا صفحات شیشه ای را از هم جا کند.
به جرات میتوان گفت که پروفیل تی جزو پرکاربردترین مقاطعی است که در بخشهای مختلف و در سازههای متفاوت از آن استفاده میشود. از جمله متداولترین استفادههایی که این مقطع دارد؛ موارد زیر میباشند.
- استفاده عمده در صنعت ساختمان سازی
- اتصال پلها به ستونها
- ستون و خرپا (سازههای صلب از واحدهای مثلثی شکل)
- جهت ساخت انواع درب و پنجره
- استفاده در اسکلت گلخانهها
- سقفهای شیشهای و ساخت سازههای فلزی
- استفاده در سقف کاذب
- نماکاری خشک یا خشکه چینی
- ساخت سازههای فلزی
- جهت ساخت نماهای شیشهای
- استفاده جهت نورگیرهای زیر زمینی
- مهارکننده در ساختمانها
- استفاده در سدسازی
تفاوت سپری با دیگر مقاطع فولادی
سپری، نبشی و ناودانی از مقاطع فولادی پرکاربرد هستند که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. تفاوت نبشی و سپری بیشتر به طراحی و نحوه استفاده مربوط میشود. سپری به شکل T طراحی شده و برای توزیع بارهای عمودی و متقاطع مناسب است، در حالی که نبشی به شکل L بوده و برای اتصالات گوشهای و تحمل بارهای موضعی بهتر عمل میکند. همچنین، تفاوت سپری و ناودانی به دلیل شکل و ساختار مقاطع مشخص میشود. ناودانی به شکل U طراحی شده و در برابر بارهای افقی و سنگین عملکرد بهتری دارد. انتخاب هر کدام از این مقاطع بستگی به نوع بارگذاری و نیازهای سازهای دارد.
جمعبندی سپری آهنی
در نهایت، سپری آهنی یک مقطع فولادی پرکاربرد با شکل T است که به دلیل استحکام بالا و توزیع یکنواخت بارهای عمودی و متقاطع، در صنایع مختلف مانند ساختوساز، درب و پنجرهها و سازههای سبک بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. با شناخت مشخصات، کاربردها و جدول وزن سپری، میتوانید به راحتی مقاطع مناسب برای پروژههای خود را انتخاب کنید و از مزایای این مقطع در بهبود ساختارها بهرهمند شوید. سپریها به دلیل وزن کمتر و قیمت مناسب، جایگزین خوبی برای مقاطع دیگر مانند نبشی و ناودانی هستند. با این اطلاعات، به راحتی میتوانید در پروژههای خود از سپریها بهرهبرده و کیفیت و استحکام سازه را بهبود ببخشید.