لوله گوشتدار چیست و چه کاربردی دارد؟

لوله گوشتدار عنوانی است که برای نام‌بردن از آن دسته اتصالات استفاده می‌شود که دارای ضخامت بالایی هستند؛ قطر این لوله‌ها معمولاً در نسبت خاصی با ضخامت دیوارهٔ آن‌ها قرار دارد که نشانگر ضخامت زیاد و غیرمعمول در این گروه لوله‌هاست. لوله‌های ضخامت بالا در اَشکال گوناگونی مانند درزدار و بدون درز تولید می‌شوند و از نظر متریال به‌کاررفته نیز انواع گوناگونی دارند.

شایان توجه است که با اسکرول کردن این صفحه می‌توانید به لیست قیمت به روز لوله گوشتدار در انواع مدل‌ها دسترسی پیدا کنید؛ از طریق این لینک محصول مورد نظر خود را بیابید و پس از آن، با کارشناسان فولادسل تماس بگیرید تا فرایند خرید را برای شما تکمیل کنند. علاوه بر این، می‌توانید در بخش پایینی لیست قیمت، مقاله‌ای را مطالعه کنید که برای آشنایی شما عزیزان با لوله‌های ضخیم نوشته شده است.

لوله گوشتدار چیست؟

حتما می‌دانید که لوله چیست و چه کاربردی دارد. لوله‌های فلزی معمولاً از دو محصول میانی مشهور یعنی شمش و ورق تولید می‌شوند؛ آن دسته از این مقاطع که با به‌کارگیری ورق‌ها به کار می‌روند، در نهایت با یک روش جوشکاری مستحکم می‌شوند و اصطلاحاً با عنوان لوله‌های درزدار شناخته می‌شوند. همچنین، آن گروه دیگر که با استفاده از شمش‌های فلزی ساخته می‌شوند، با نام لوله‌های بدون درز یا لوله مانیسمان مشهور هستند. برای آشنایی بیشتر با انواع لوله و کسب اطلاعات در خصوص اینکه مشخصات لوله مانیسمان چیست، به مقالات مربوط به این مقاطع فولادی مراجعه کنید. نکته‌ای که در این میان وجود دارد، این مسئله است که متخصصان هر خط تولید، باتوجه‌به اینکه قرار است محصول پایانی دقیقاً چه ویژگی‌هایی داشته باشد، یکی از این دو روش تولید را برمی‌گزینند. همچنین گفتنی است که عموم مقاطع فلزی معمولا بر اساس ظاهر و یا ویژگی خود نام‌گذاری می‌شوند.

با این حساب، برای معرفی لوله‌های گوشتدار (Thick walled steel pipe) باید این‌گونه بگوییم که این گروه از اتصالات در واقع محصولاتی هستند که ضخامت دیوارهٔ بیشتری در مقایسه با لوله‌های مرسوم در بازار دارند و به همین دلیل با صفت گوشتدار شناخته می‌شوند؛ پس لوله‌های گوشتدار، همان لوله‌های ضخیم هستند که با به کار گیری انواع بیلت و شمش فلزی با نسبت قطر به ضخامت دیواره‌ ی آن کمتر از 20 ساخته می‌شوند. این نوع لوله به دلیل اینکه هیچ گونه درزی ندارد نسبت به لوله های درزدار از استحکام بیشتری برخوردار هستند. به دلیل همین ویژگی در صنایعی مانند نفت، گاز، پتروشیمی و … استفاده می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد انواع لوله و مشخصات آنها می‌توانید مقاله لوله چیست را مطالعه کنید. 

ویژگی های لوله گوشتی مانیسمان صنعتی

لوله‌های گوشتدار و ضخیم، به علت ویژگی‌های منحصر به فردی که دارند، در شرایط مختلف کاربرد دارند. این لوله‌ها به دلیل وزن زیادی که دارند، معمولا در مواجهه با شرایط محیطی سخت مانند مناطق مرطوب و بارانی یا مناطق گرم و صحرایی به کار می‌روند. علاوه بر این، وزن بیشتر لوله‌های گوشت‌دار باعث می‌شود که قیمت آنها نسبت به سایر محصولات فولادی کمی بالاتر باشد. ویژگی‌های برجسته لوله‌های گوشت‌دار عبارت‌اند از:

• مقاوم در برابر حرارت بالا و دمای پایین
• دارای ویژگی شکل پذیری
• مقاوم در برابر عوامل محیطی و خورندگی
• مقاوم در برابر سایش
• قابلیت ماشینکاری، تراش و تبدیل به چرخدنده
• بسیار مقاوم در برابر فشارهای بالا
• وزن بالا و ضخامت زیاد
• استحکام فیزیکی بالا
• گزینه‌ای مناسب برای کاربرد در موقعیت‌های نامساعد آب‌وهوایی.

این خصوصیات باعث شده تا از لوله گوشتدار در شرایط سخت محیطی مثل محیط‌های مرطوب و مستعد بارش و یا محیط‌های گرم و صحرایی استفاده‌های فراوانی شود. همچنین به خاطر حجم بیشتری از ماده اولیه مورد استفاده در ساخت آن، قیمت لوله فولادی و ارزش پایه این محصول نسبت به سایر محصولات فولادی اندکی بالاتر است. با این توضیحات در مورد ویژگی‌های لوله گوشتدار، ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که وقتی از لوله‌های ضخیم صحبت می‌کنیم، دقیقاً چه مقدار از وزن، ضخامت و ابعاد را در نظر داریم؛ بهتر است برای پاسخ‌دادن به این پرسش، برای نمونه ابعاد کلی لوله‌های ضخیم را که دارای عدد اسکجول 80 هستند بررسی کنیم تا به‌طورکلی با ابعاد این مقاطع فولادی آشنا شوید.

• قطر خارجی از 0.41 تا 24 اینچ
• ضخامت دیواره از 0.095 تا 1.125 اینچ
• وزن هر یک متر از 0.47 تا 442.08 کیلوگرم

این نمونه به‌خوبی بیانگر این مسئله است که این لوله‌ها تا چه میزانی می‌توانند ضخیم باشند؛ همچنین، وزن آن‌ها در عددهای اسکجول بالاتر، ممکن است به شکل تصاعدی زیاد شود.

استاندارد لوله گوشتدار چیست؟

استانداردهای لوله گوشتدار شباهت بسیار زیادی با لوله های مانیسمان دارد.  استانداردها شامل انواع ASTM، API، JIS، DIN، ANSI و GB می باشند. برای لوله های فلزی در جهان حدود 1200 استاندارد شناخته شده است که از این تعداد 100 استاندارد مربوط به لوله مانیسمان، لوله درزدار، اتصالات فلزی و … است. استاندارد ASTM در ایران برای شناخت آلیاژ های تشکیل دهنده لوله های فولادی استفاده می کنند.

• استاندارد لوله مانیسمان ASTM A106
•  استاندارد شیر آلات فلزی و فلنج های جوشی ASTM A105
•  استاندارد شیر آلات فولادی با فرآیند ریخته گری ASTM A216
• استاندارد اتصالات مانیسمان ASTM A234
• استاندارد لوله گالوانیزه در ایران ISIRI 3360 و در آمریکا این استاندارد ASTM A53 و در آلمان این استاندارد DIN 40136 است.

عناصر تشکیل دهنده لوله گوشتدار چیست؟

با توجه به اینکه لوله‌های گوشتدار از انواع لوله مانیسمان به شمار می‌آید، برای شناخت اینکه لوله مانیسمان گوشتدار چیست و چه مشخصات ویژگی‌هایی دارد باید به مقالات مربوط به این نوع لوله مراجعه کرده با روش‌های تولید آشنا شوید. عناصر تشکیل دهنده در هنگام تولید هر عنصر، خصوصیات و ویژگی های آن عنصر را مشخص می نماید. لوله های گوشتدار نیز بنا به عناصری که در آن بکار رفته دارای خصوصیات قابل توجهی شده است که این عناصر باعث کاربردی های خاص برای لوله های گوشتی می شوند.
ترکیبات به کار رفته در ساخت این لوله‌ها شامل عناصر متعددی است. کروم در این ترکیب نقش محوری در افزایش مقاومت در برابر خوردگی را دارد. افزون بر آن، نیکل به عنوان یک عنصر مؤثر، مقاومت قطعه را تقویت می‌کند. همچنین مولیبدن که در این فولاد به کار رفته، باعث بهبود استحکام در برابر حرارت‌های زیاد می‌شود. منگنز، با افزودن سختی به لوله، ویژگی‌های آن را بهبود می‌بخشد. وانادیم نیز که در این ترکیبات استفاده می‌شود، در افزایش مقاومت ساختاری لوله نقش دارد. تیتانیوم که موجب محافظت از لوله در برابر رسوب و خوردگی می‌شود. سیلیکون نیز به کاهش حضور اکسیژن و در نتیجه سخت‌تر کردن لوله یاری می‌رساند. و تنگستن، مقاومت فولاد را در مقابل دماهای بالا بهبود می‌بخشد. در پایان، کبالت که میزان دمای ذوب فولاد را افزایش می‌دهد، تکمیل کننده این ترکیب غنی است.

نحوه تولید

در حاشیهٔ بررسی لوله‌های ضخیم، خالی‌ازلطف نیست که چند کلمه‌ای هم دربارهٔ شیوهٔ تولید این مقاطع صحبت کنیم تا به‌وضوح بیاموزید که این غول‌های ضخیم چگونه ساخته می‌شوند. البته نباید از یاد ببریم که در بخش آغازین این مقاله به شکل اجمالی بیان کردیم که از به‌جای ورق‌های فلزی، معمولاً از شمش‌های فولادی برای تولید این مقاطع استفاده می‌شود.

فرایند با قرار دادن یک شمش در آغاز خط تولید شروع می‌شود. ابتدا محصول میانی گرم می‌شود تا انعطاف بیشتری از خود نشان بدهد و پس از آن، از زیر غلتک‌های ضد حرارت نورد عبور می‌کند و فرایند سوراخ‌کاری آن آغاز می‌شود؛ در طی این فرایند، ضخامت شمش به کمک غلتک‌های حرفه‌ای کمتر می‌شود تا جایی که محصول به ابعاد کلی یک لوله نزدیک بشود. بعد از آن، مقطع فلزی نیمه‌کاره از غلتک‌های دیگری عبور می‌کند که فشار به‌مراتب زیادی را به لوله وارد می‌کنند تا فرایند نهایی نورد طی شود.

پس از آن، لوله از چند بخش دیگر عبور می‌کند تا دقت ابعادی آن افزوده شود و فرایند به‌کلی تکمیل شود و محصول به بخش برش وارد شود؛ در این بخش، متناسب با تشخیص تولیدکننده، لوله‌ها در ابعاد متفاوتی آماده می‌شوند و پس از آماده‌سازی، برای بازارهای فروش یا مصرف‌کنندگان به شکل مستقیم ارسال می‌شوند.

انواع لوله گوشتدار، جدول سایز لوله گوشتدار

انواع مختلفی از لوله گوشتدار در بازار موجود هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به لوله‌های استیل و فولادی اشاره کرد. جدول ابعاد و اندازه‌های لوله‌های گوشتدار به شکل استانداردی تعیین شده‌اند. این جدول شامل قطرها و ضخامت‌های مختلف لوله‌ها است، که بر اساس استانداردهای صنعت مربوطه تعیین می‌شود. با استفاده از این جدول می‌توانید فراورده مورد نظر را بر اساس نیاز خود انتخاب و خریداری کنید.

انواع ضخامت لوله گوشتدار چیست؟

لوله‌ها را معمولاً با ضخامت آن‌ها نام می‌برند؛ به عنوان مثال لوله گوشتدار 20 میل یعنی ضخامت این نوع لوله 20 میلی‌متر است؛ اما لوله گوشت دار در چه ضخامت‌هایی تولید می‌شود؟

لوله گوشتدار در ضخامت‌هایی بین 2 تا 80 میلی‌متر تولید می‌شود که عمده استفاده از آن در ضخامت‌هایی بین ۲۵، ۳۰، ۳۵، ۳۸، ۴۰ و ۷۰ میلی‌متر است. هر لوله علاوه بر ضخامت، دارای قطر خارجی و قطر داخلی نیز بوده که قطر خارجی این نوع لوله معمولاً 220 میلی‌متر و قطر داخلی آن 80 میلی‌متر است.

کاربردهای لوله گوشتدار چیست؟

لوله‌های گوشتدار با دیواره ضخیم به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند، در بخش‌های مختلفی از صنعت کاربرد دارند. این لوله‌ها به عنوان عناصر اصلی در سیستم‌های هیدرولیک و پنوماتیک، ساخت جک‌های کوچک صنعتی، لوله‌های فشار قوی و بخش‌های مختلف صنعتی به کار می‌روند. به دلیل ضخامت و مقاومت بالای آنها، لوله‌های گوشتدار معمولا در مواردی که نیاز به تحمل فشار و استحکام بسیار بالا دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله کاربردهای رایج این لوله‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• انتقال مایعات در سیستم‌های هیدرولیک و پنوماتیک
• استفاده در مکانیزم‌های جک و بالابر
• ساخت قطعات مهم در صنعت خودروسازی
• صنایع شیمیایی و پتروشیمی
• صنعت برق و آبیاری
• کشاورزی صنعت ساخت و سازهای شهری (برای لوله‌های ستون‌دار، پل‌ها، اسکله‌ها، جاده‌ها، سازه‌های ساختمان)
• انتقال مایعات در مسافت‌های طولانی (آب‌رسانی و زهکشی)
• حمل و نقل (گاز، بخار، گاز مایع)
• صنعت ماشین‌سازی و هیدرولیک
• مدارهای مختص انتقال حجم‌های بالای نفت و گاز
• مدارهای مخصوص انتقال مایعات و سیالات پرفشار
• مدارهای مربوط به انتقال اسیدهای خورنده
• در موقعیت‌هایی با شرایط آب‌وهوایی نامساعد که احتمال واکنش‌های شیمیایی فلزات زیاد است
• برای انتقال مایعات در مسافت‌های بالای برون‌استانی یا به بیرون از کشور.

مزایا و معایب لوله گوشت دار چیست؟

لوله‌هایی با ضخامت زیاد، معروف به لوله‌های گوشتدار، این قابلیت را دارند که در انواع مختلفی از شرایط جوی به‌کار گرفته شوند، زیرا توانایی سازگاری با محیط‌های متفاوت آب و هوایی را دارند. اگرچه دیواره بیرونی این لوله‌ها ممکن است در اثر تماس با رطوبت و عوامل محیطی دیگر دچار فرسایش شود، اما ضخامت زیاد این لوله‌ها باعث کند شدن نفوذ مایعات داخل لوله به خارج می‌شود. این لوله‌ها همچنین دارای مقاومت بسیار زیادی در برابر خوردگی هستند؛ این ویژگی موجب افزایش مدت زمان افزایش می‌دهد. علاوه بر این، تحمل فشارهای بالا را به دلیل استحکام بالای خود دارند.
در کنار مزایای ذکر شده، در اتصال لوله‌های گوشتدار به هم با مشکل مواجه هستیم. این لوله‌ها به دلیل ضخامت بالا، قابلیت جوشکاری با روش‌های متدوال را ندارند. برای جوشکاری این نوع لوله از جمله لوله گوشتدار ck45، از جوشکاری حرفه‌ای باید کمک گرفت. از سوی دیگر بالا بودن ضخامت، باعث افزایش وزن این مقطع می‌شود.

تشخیص لوله گوشت دار چیست؟

برای شناسایی لوله‌های گوشتدار صنعتی، می‌بایست به چند نکته کلیدی توجه نمود:

1. ضخامت این نوع لوله‌ها متغیر است و می‌تواند از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر متغایر باشد.
2. این لوله‌ها بدون درز بوده و روش تولید آن‌ها شبیه لوله‌های مانیسمان است.
3. نام‌گذاری این لوله‌ها بر پایه سایز و ضخامت آن‌ها صورت می‌گیرد؛ به طور مثال، لوله با ضخامت 10 یا 20 میلی‌متر به عنوان لوله 10 میل گوشتدار یا لوله 20 میل گوشتدار معروف است.
4. برای تخمین ضخامت تقریبی لوله، می‌توان تفاوت قطر بیرونی با قطر داخلی را حساب کرد تا به اندازه کلی ضخامت لوله دست یافت.

عوامل موثر در قیمت لوله گوشتدار

قیمت لوله‌های فولادی گوشتدار تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیر‌گذار بر قیمت این لوله‌ها، قیمت مواد اولیه یعنی فولاد و گوشت که در تولید آنها به کار می‌رود، است. نوسانات در قیمت فولاد می‌تواند قیمت لوله‌های فولادی گوشتدار را تحت تاثیر قرار دهد. عوامل دیگری مانند تغییرات در تقاضا و عرضه لوله‌ها، تغییرات در هزینه‌های تولید، نرخ ارز و شرایط بازار نیز می‌توانند در تغییرات قیمت لوله تاثیر گذار باشند. در مجموع، قیمت لوله‌های فولادی گوشتدار به تناسب با پیچیدگی این عوامل متغیر می‌شود و مهم است که خریداران و تولیدکنندگان به دقت تغییرات بازار را پیگیری کرده و استراتژی‌های مناسب را برای مدیریت قیمت‌ها اتخاذ کنند.

تولید کنندگان لوله گوشتدار در ایران

در ایران، چندین کارخانه و واحد تولیدی فعال در زمینه تولید لوله‌های صنعتی ضخیم و گوشت‌دار وجود دارد که از تکنولوژی‌های پیشرفته در روند تولید استفاده می‌کنند. این کارخانه‌ها محصولات با ضخامت‌های مختلف تولید کرده و در اختیار صنایع مختلفی مانند صنایع نفت و گاز، صنایع ساختمانی، و صنایع خودروسازی قرار می‌دهند. برخی از کارخانه‌ها و واحدهای معتبر تولید لوله‌های ضخیم در ایران عبارتند از کارخانه فولاد سمنان، کارخانه پروفیل سپنتا، و کارخانه فولاد سازی اهواز. این کارخانه‌ها با دانش و تجربه خود در زمینه تولید لوله‌های صنعتی ضخیم، به تأمین نیازهای بازار داخلی و صادراتی در این حوزه اساسی صنعتی می‌پردازند و نقش مهمی در تامین مواد اولیه برای انواع صنایع با اهمیت دارند.