فونداسیون چیست؟ معرفی انواع پی یا شالوده

فونداسیون چیست؟ معرفی انواع پی یا شالوده
فهرست مطالب

    یکی از روش های اصلی و الزامی برای مقاوم‌سازی ساختمان، استفاده از فونداسیون است. فونداسیون در پایین ترین قسمت ساختمان قرار دارد و مهمترین عنصر برای استحکام ساختمان است. در ادامه با تعریف کامل از فونداسیون، انواع پی و روش های اجرای آن آشنا خواهیم شد.

    فونداسیون چیست؟

    پِی، شالوده یا فونداسیون (به فرانسوی: Fondation) قسمت اولیه ساختمان بوده که مستقیما با خاک در ارتباط است. اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم “فونداسیون چیست”، باید گفت شالوده وظیفه تحمل و توزیع بارهای وارده را به زمین بر عهده دارد. درک این‌که فونداسیون چیست، به مهندسان و معماران کمک می‌کند تا سازه‌های ایمن‌تر و پایدارتر طراحی کنند. وظیفه اصلی پی، جلوگیری از ریزش و مقاوم‌سازی ساختمان در برابر بارهای احتمالی است. در ادامه قصد داریم انواع بارهای وارده به فونداسیون را مورد بررسی قرار دهیم تا در هنگام ساخت نکات ایمنی برای مقاومت در برابر آن‌ها رعایت شود.

    تاثیر بار مرده و زنده بر فونداسیون

    از جمله این بارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

    • بارهای مرده
      بارهای مرده در اصل بارهای استاتیکی یا ثابت هستند که تغییری نمی‌کنند و عموما حاصل از وزن خود سازه است که از قبل تخمین زده شده. به‌طور کلی بارهای مرده وارد بر سازه شامل وزن تیر، ستون‌ها، دیوار، تاسیسات و… است.
    • بارهای زنده
      بارهای زنده از دیگر بارهای وارد بر فونداسیون ساختمان هستند که از لحاظ مقدار یا محل اثرشان در سازه می‌توانند متفاوت باشند.
    • بارهای باران و برف
      بارش باران و برف و تجمع آن‌ها بر روی بام سازه، وزن اضافی ایجاد می‌کند یا به زبان دیگر بار ثقلی را افزایش می‌دهد. این بار ثقلی باید هر چه زودتر از روی سازه برداشته شود و به همین علت برف را پارو می‌کنند چرا که در برخی شرایط این اضافه بار باعث ایجاد خرابی می‌شود.
    • بارهای باد
      بار باد جزو بارهای دینامیکی به حساب می‌آید چرا که جهت و شتاب آن متغیر است. در زمان طراحی باید نیروی باد را در همه جهات ساختمان در نظر گرفت.
    • بارهای لرزه‌ای
      یکی دیگر از انواع بارهای دینامیکی، بارهای لرزه‌ای است که می‌تواند هر لحظه به سازه وارد شود، پس مکان، زمان و شدت آن معلوم نیست. به همین خاطر برای مقاوم‌سازی ساختمان در مقابل نیروهای زلزله براساس آیین‌‌نامه باید سازه را در دو راستای عمود بر هم نسبت به زلزله مقاوم سازید.
    • بارهای ناشی از خاک و فشار هیدرواستاتیک
      در پروژه‌های زیرزمینی مثل زیرگذر و تونل، لازم است فونداسیون فشار خاک به سازه را تحمل کند. در کل فشار فعال خاک برای محاسبات بار خاک مورد استفاده قرار می‌گیرد. فشار فعال باعث وارد شدن بار خاک بر محیط اطراف شده در اصل فشار منفعل، نیرویی ناشی از مقاومت خاک در برابر بارهای وارد شده است. در ضمن هزینه‌های نهایی فونداسیون به قیمت میلگرد، بتن و دیگر مصالح مورد استفاده بستگی دارد.

    فشار باد و زلزله بر فونداسیون

    انواع فونداسیون ساختمان چیست؟

    خاک‌های مناطق مختلف، ویژگی‌های مخصوص و ظرفیت باربری‌های متفاوتی دارند. پس با توجه به مشخصات خاک هر منطقه، اندازه و بار وارده توسط هر سازه، باید فونداسیون مناسبی را انتخاب نمود. وقتی می‌پرسیم فونداسیون چیست، در واقع به دنبال شناخت انواع مختلف شالوده‌ها و کاربردهای آنها هستیم. برای ساخت انواع فونداسیون که با ویژگی‌های پروژه سازگار باشد، باید مدل و ویژگی‌های آن‌ها را بشناسیم.

    انواع فونداسیون چیست

    1. فونداسیون سطحی (shallow foundation) یا کم عمق

    معمولا فونداسیون‌های سطحی در عمق کمی از زمین قرار دارند و عمقشان از عرضشان کمتر است. فونداسیون‌های کم عمق با افزایش سطح مقطع دیوار یا ستون، بار سازه را به زمین زیر پی انتقال می‌دهد. فونداسیون سطحی انواع مختلفی دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

    • فونداسیون منفرد یا مجزا یا بالشتکی

      این فونداسیون بار یک یا دو ستون نزدیک به هم را در محل درز انبساط به زمین منتقل می‌کند. شکل فونداسیون منفرد می‌تواند مربع، مستطیل و هر شکل دیگری باشد. پی‌های منفردی که به یکدیگر نزدیک هستند، قابلیت اتصال به هم را دارند تا به شکل یک فونداسیون مرکب عمل کنند. اغلب وقتی از پی منفرد استفاده می‌‌کنند که بارهای وارده به سازه کم است و از طرفی امکان نشست زمین به شکل ناهموار وجود ندارد. در سازه‌های اسکلت فلزی بارها اول به ستون‌ها و از بعد از ستون‌ها  به فونداسیون انتقال پیدا می‌کنند که باید از بتن آرمه استفاده کرد.

    • فونداسیون مرکب یا ترکیبی

      فونداسیون مرکب وقتی اجرا می‌شود که ستون‌ها طوری به هم نزدیک باشند که فونداسیون سطحی آن‌ها با یکدیگر هم‌پوشانی داشته باشند. به معنای دیگر این فونداسیون ترکیبی از فونداسیون‌های مجزا است، البته که در طراحی سازه با هم فرق دارند. شکل فونداسیون‌های مرکب مستطیل بوده و هنگامی به‌کار می‌آید که بارهای ساختمان به‌وسیله ستون‌ها انتقال پیدا می‌کند.

    • فونداسیون نواری یا پی دیواری یا پهن

      فونداسیون‌های نواری یا پهن شالوده‌هایی هستند که پایه‌عریض‌تری نسبت به پی‌های دیواری باربر معمولی دارند. پایه‌ی پهن این فونداسیون‌ها وزن سازه را روی مساحت بیشتری پخش کرده و در نهایت پایداری و ایمنی بیشتری را فراهم می‌کند. از فونداسیون‌های نواری در مناطقی که امکان جاری شدن آب بر روی لایه‌ی باربر خاک وجود دارد استفاده نکنید چرا که امکان فرسایش وجود دارد.

    • فونداسیون گسترده

      فونداسیون‌های گستره جزو پی‌هایی هستند که در همه سطح سازه پخش شده‌اند تا بارهای ستون و دیوارها را تحمل کنند. فونداسیون‌های گسترده وقتی به‌کار می‌رود که بارهای عناصر مختلف ساختمان زیاد است. این کار برای پیشگیری از نشست غیر یکنواخت فونداسیون‌های منفرد انجام می‌شود. این نوع فونداسیون برای خاک‌های منسبط شونده که ظرفیت باربری کمتری دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. ساخت فونداسیون‌های گسترده زمانی اقتصادی است که نیمی از مساحت پروژه با فونداسیون منفرد و دیواری ساخته شده باشد.

    • فونداسیون منفرد با شناژ

      زمانی که فونداسیون‌های منفرد با شناژهای بتن مسلح به هم وصل شوند، فونداسیون کلاف شده می‌گویند. در مناطق زلزله‌خیز از فونداسیون‌های کلاف‌بندی شده استفاده می‌کنند چرا که در مان وقوع زلزله شناژها از حرکت فونداسیون جلوگیری می‌کنند و فاصله میان آن‌ها هیچ تغییری نمی‌کند. شناژ که قسمتی از بار را از یک شالوده به شالوده‌ی دیگر انتقال می‌دهند و نباید به خاک وابسته باشد. اگر تیر رابط تحت فشار داخلی خاک قرار بگیر، باید براساس با قوانین مربوط به فونداسیون نواری طراحی شود.

    فونداسیون عمیق و سطحی

    2. فونداسیون نیمه عمیق

    فونداسیون‌های نیمه عمیق شامل پی‌هایی است که نسبت عمق به عرض آن‌ها چیزی حدود 3 تا 10 متر است. زمانی که خاک زیر بنا مناسب نباشد از پی‌های نیمه عمیق استفاده می‌کنند. فونداسیون نیمه عمیق به‌شکل چاه‌های 10 متری هستند که بخشی از این چاه‌ها با مصالح مناسب پر شده و پی مورد نظر روی آن‌ها قرار می‌گیرند. به‌همین خاطر به فونداسیون نیمه عمیق، پی چاهی و به فونداسیون عمیق، پی شمعی نیز گفته می‌شود.

    3. فونداسیون عمیق

    فونداسیون عمیق با اصطکاک جدار فونداسیون و مقاومت نوگ، بار سازه بالایی را به زمین می‌فرستد. بدین ترتیب مهم‌ترین فرق‌های فونداسیون‌های عمیق و سطحی، در مدل انتقال بار به زمین است. در کل فونداسیون‌های عمیق شامل مواردی است که در ادامه برایتان شرح می‌دهیم:

    • فونداسیون شمعی

      شمع یکی از عناصر پی است که وظیفه انتقال بارها به زمین را بر عهده دارد. شمع‌ها هم به‌صورت تکی و هم گروهی هستند. شمع منفر بار حاصل از ستون را به زمین انتقال می‌دهد ولی گروه شمع‌ها، شمع‌هایی هستند که بار یک یا چند ستون را از سر شمعی می‌گیرند. شمع‌ها را به دو بخش می‌توان تقسیم کرد. بر اساس عملکرد طرح اصلی به اتکایی و اصطکاکی دسته‌بندی می‌شود.

      • انواع فونداسیون شمعی (بر اساس عملکرد)
        1. شمع اتکایی:

        در شمع‌های اتکایی، انتهای زیری شمع در لایه‌ای از خاک یا سنگ قرار گرفته که مقاومت زیادی دارد. بار سازه از طریق شمع به لایه قوی انتقال می‌یابد. یا به عبارت دیگر، این شمع‌ها عملکردی مثل ستون‌ها دارند.

        2. شمع‌های اصطکاکی:

        شمع‌های اصطکاکی اما قوانین متفاوتی دارند. آن ‌ها بار سازه را به‌وسیله نیروی اصطکاک طول شمع به خاک انتقال می‌دهند. به معنای دیگر، عملکرد کل سطح استوانه‌ای شکل این شمع انتقال نیرو به خاک است.

      • انواع فونداسیون شمعی (بر اساس جنس)
        شمع بتنی:

        قطر شمع‌های بتنی چیزی حدود 30 تا 50 سانتی‌متر و طول آن‌ها 20 الی 30 متر است. این شمع‌ها به شکل پیش ساخته یا با ساخت در مکان پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

        شمع‌های چوبی:

        قطر شمع چوبی میان 20 تا 50 سانتی‌متر است. این مدل شمع به خاطر آسیب‌پذیری بیشتر هزینه نگهداری بالاتری دارند.

        شمع فولادی:

        برای اجرای شمع های فولادی معمولا از تیرهای l شکل یا مقاطع توخالی استفاده می‌کنند. سطح کوچک این شمع ها، موجب سهولت قراردهی فونداسیون در خاک می‌شود. شمع‌های فولادی جزو شمع‌های اتکایی به‌شمار می‌روند.

        شمع‌های کامپوزیتی:

        شمع کامپوزیتی، از ترکیب مواد متنوعی مثل چوب و بتن ساخته می‌شوند. این شمع‌ها برای نواحی با سطح آب زیرزمینی بالا، مناسب است.

    فونداسیون شمعی

    • فونداسیون های حفاری یا کیسون (صندوقه‌ای)

      فونداسیون‌های حفاری نوعی پی عمیق هستند که مکانیزمی شبیه به شمع دارند، با این فرق که این نوع ظرفیت تحمل بار بیشتری دارد. فونداسیون کیسون بارهای سازه را به‌وسیله مقاومت پنجه یا ترکیب آن‌ها تحمل می‌کند. فونداسیون‌های صندوقه‌ای از مته ساخته شده و بار زیادی را به ستون انتقال می‌دهند.
      این فونداسیون‌ها در شرایط که عمق لایه سخت بین 10 الی 100 متر در زیر زمین است، مورد استفاده قرار می‌گیرند. فونداسیون‌های کیسون نباید در رسوبات عمیق خاک رس نرم و یا خاک‌های آبکی و سست  به‌کار روند.

    • فونداسیون پایه‌ای

      فونداسیون پایه‌ای از یک ستون عمودی با سطح مقطع بزرگ‌تر از شمع ساخته می‌شود. این فونداسیون اغلب برای انتقال بارهای بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. عمق قرارگیری فونداسیون پایه‌ای از شمع کمتر است. ساخت این نوع پی در محل پروژه صورت می‌گیرد. در این فرآیند یک سوراخ استوانه‌ای شکل در زمین به‌وجود می‌آید و پایه را در آن قرار می‌دهند. فونداسیون پایه اغلب وقتی به‌کار می‌آید که عمق لایه سخت خاک از 5 متر کمتر باشد.

    4. فونداسیون ویژه

    پی‌های ویژه شامل هر گونه پی‌ای هستند که جزء موارد ذکر شده در قسمت بالا نباشند.

    از انواع پی‌های ویژه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

    • مهارها:

      مهارها در فونداسیون ویژه، به عناصری می‌گویند که برای اتصال سازه‌ها به پی به کار می‌روند. این مهارها به منظور تحمل نیروهای وارده از سوی سازه و انتقال آن‌ها به زمین استفاده می‌شوند. در فونداسیون‌های ویژه، این مهارها به دلیل شرایط خاص سازه‌ای، محیطی یا زمینی، ویژگی‌ها و خصوصیات خاصی دارند.

    • فونداسیون شناور:

      فونداسیون شناور یک نوع فونداسیون یکپارچه است که در عمق قرار گرفته و وزن خاک برداشته شده از حفاری، به وزن سازه نزدیک بوده. بدین ترتیب بار روی خاک زیرین تغییری نمی‌کند و نشست را به حداقل می‌رساند.

    • پی دو پوشه:

      2500 سال پیش از پی دو پوشه برای ساخت سازه‌های پاسارگاد بهره بردند. این پی در برابر زلزله بسیار مقاوم است و امروزه در پروژه‌های حساسی مثل نیروگاه‌ها از آن استفاده می‌کنند. در پی دو پوشه دو فونداسیون روی هم قرار می‌گیرند که زیری ثابت و رویی قابل ارتعاش است.

    انواع پی از نظر مصالح

    فونداسیون‌ها از نظر مصالح به کار رفته به دسته‌بندی‌های متفاوتی تقسیم می‌شوند، که عبارتند از:

    • پی بتنی
    • پی شفته‌ آهک یا شفته ای
    • پی سنگی
    • پی چوبی
    • پی آجری
    • پی فلزی

    عوامل موثر در انتخاب نوع فونداسیون چیست؟

    عوامل موثر در انتخاب نوع فونداسیون به شرایط خاک و میزان بار وارده بستگی دارد. درک اینکه نکات موثر در انتخاب فونداسیون چیست، به ما کمک می‌کند تا از مناسب‌ترین نوع شالوده برای پروژه‌های مختلف ساختمانی را انتخاب و پیاده سازی کنیم. باتوجه به اینکه شرایط زمین و نیازهای هر پروژه با دیگری متفاوت است، شرایط موجود را مورد بررسی قرار داده و فونداسیون را انتخاب می‌کنند. در ادامه این عوامل را برایتان شرح می‌دهیم:

    عوامل موثر در انتخاب فونداسیون چیست

    • میزان بار اعمال شده توسط سازهیکی از عوامل تاثیرگذار در انتخاب نوع پی، میزان بار وارد شده توسط سازه است. این موضوع به نوع سازه، مصالح ساختمانی، محل ساخت و زلزله‌خیز بودن منطقه بستگی دارد. در ضمن، به‌کارگیری آجر، فولاد و بتن در انتخاب نوع فونداسیون موثر است. در کل برای سازه‌های کم ارتفاع از فونداسیون‌های سطحی، و سازه‌های بلند از فونداسیون عمیق استفاده می‌کنند.
    • ظرفیت باربری زمینانتخاب سطحی یا عمیق بودن پی به ظرفیت باربری زمین بستگی دارد. ظرفیت باربری هم به توانایی خاک برای تضمین ایمنی سازه بدون شکست یا نشست اشاره دارد. برای مثال اگر قصد اجرای فونداسیون سطحی برای یک سازه 5 طبقه را دارید، ظرفیت باربری زمین در کمترین حالت باید 0.1 مگاپاسکال باشد.
    • نوع خاک یا سنگبرای انتخاب فونداسیون سازه، یکی از عوامل حیاتی، نوع خاک و سنگ مورد استفاده است که باید آن را بررسی کنید. به‌طور کلی باید خاک را تا عمق 3 متر آزمایش کرد و اصولا سنگ‌هایی که ظرفیت باربری بالایی دارند برای سازه‌های تجاری یا مسکونی بزرگ گزینه‌ای مناسب هستند.
    • سهولت اجرای فونداسیونیکی دیگر از جنبه‌های حیاتی و اساسی در رابطه با فونداسیون که باید در نظر داشته باشید، تسهیل در اجرا و نوع انجام پروژه است.
    • نوسانات سطح آب زیرزمینیدرون خاک‌هایی که به‌خاطر نوسانات آب منقبض و منبسط می‌شوند، نباید فونداسیون اجرا کرد. اگر که سطح آب زیرزمینی از سطح مشخص شده برای فونداسیون کمتر باشد، باید اقدام به اجرای فونداسیون منفرد کرد. یا برای مثال اگر وضعیت نوسانات سطح آب زیرزمینی بحرانی باشد، راهی جز اجرای فونداسیون عمیق وجود ندارد.
    • سازه، منابع آب و شیب مجاوردر زمان انتخاب پلان برای انواع فونداسیون، نیاز است که منابع آب، شیب‌ها و سازه‌های مجاور را در نظر بگیرید. اگر که فونداسیون سازه شما به فونداسیون سازه کناری نزدیک باشد، ایمنی سازه‌ها به خطر می‌افتد.
    • بلایای طبیعیدر زمان انتخاب فونداسیون متناسب با نیازهای شما باید به تاریخچه حوادث و آب و هوای آن منطقه توجه کنید.
    • مشکلات مالیبرای اجرای فونداسیون گزینه‌های زیاد مناسبی وجود دارد که بودجه شما در انتخاب نوع آن بسیار موثر است. البته توجه داشته باشید که برای هزینه کمتر، ایمنی، کیفیت و استحکام سازه را به خطر نیندازید.

    تفاوت پی با فونداسیون چیست؟

    پی و فونداسیون از نظر فنی دو مفهوم متفاوت با هم دارند که هر یک وظایف خاصی بر عهده دارند و در پروسه ساخت و مقاوم‌سازی ساختمان به‌کار می‌روند. اگر بخواهیم دقیقا بدانیم پی و فونداسیون چیست و چه نقشی در ساختمان دارد، باید بیان کنیم که فونداسیون به عنوان یک ساختار کلی مجموعه‌ای از پی‌ها و دیگر اعضا را شامل می‌شود و مسئول انتقال بارهای استاتیکی و دینامیکی ساختمان به زمین هستند. این مجموعه از پی‌های منفرد به همراه شناژهای رابط و شمع‌ها و دیگر اتصالات تشکیل شده است که به عنوان یک واحد کامل همگی فونداسیون را تشکیل می‌دهند.
    از طرفی پی یک عنصر فونداسیونی خاص است که اغلب برای انتقال بارهای عمودی از ساختمان به خاک به‌کار می‌رود. این بارها شامل وزن سازه، بار باد و برف و سایر نیروها است. پی‌ها به‌شکل مستقل آرماتوربندی شده و نیرو را به خاک انتقال می‌دهند. پی‌ها علاوه بر تحمل بارهای فوقانی، به عنوان بخشی از فونداسیون از آسیب به خاک هم جلوگیری می‌کنند.

    تفاوت پی و شناژ

    تفاوت شناژ با فونداسیون چیست؟

    فونداسیون و شناژ تا حدودی به هم ربط دارند. شناژها به‌شکل یک تقویت‌کننده در فونداسیون‌ها به‌کار می‌روند. آن‌ها مقاومت فونداسیون یا پی را در مقابل بارهای وارده افزایش می‌دهند. اصلی‌ترین فرق بین شناژ و فونداسیون، وظیفه و نوع عملکرد آن‌هاست. فونداسیون یا پی در قسمت پایینی ساختمان قرار دارد و وظیفه انتقال بارهای زنده و مرده به زمین را بر عهده دارد. از سوی دیگر، شناژها به صورت افقی و عمودی قرار می‌گیرند و برای تحمل نیروهای کششی و فشاری فونداسیون یا اتصال آن‌ها به کار می‌روند.

    روش‌های آرماتوربندی فونداسیون

    آرماتورهایی که در فونداسیون استفاده می‌شوند بر اساس نحوه و جهت قرارگیری‌شان به دو دسته تقسیم می‌شوند:

    • آرماتور طولی یا اصلی:

      این آرماتورها به صورت افقی در ردیف‌های بالایی و پایینی فونداسیون قرار می‌گیرند. هنگام نصب این آرماتورها باید به فاصله آن‌ها دقت ویژه‌ای شود، چرا که در صورت عدم اندازه‌گیری صحیح، ممکن است در طول زمان دچار خوردگی و فرسایش شوند.

    • آرماتور عرضی:

      این آرماتورها به عنوان نگهدارنده‌های آرماتورهای طولی عمل می‌کنند و همچنین از خم شدن آن‌ها تحت فشار جلوگیری می‌نمایند. فاصله آرماتورهای عرضی باید بر اساس اصول آرماتوربندی رعایت شود. معمولاً فاصله این آرماتورها حداکثر 20 سانتی‌متر است. در صورت عدم رعایت فاصله مشخص شده، امکان دارد سازه دچار مشکلاتی مثل ریزش شود.

    مراحل اجرای فونداسیون بتنی و فلزی

    مراحل اجرای فونداسیون بتنی و فلزی بستگی به نوع آن و سازه مورد نظر دارد. در اینجا به بررسی مراحل کلی اجرای فونداسیون می‌پردازیم.

    اجرای فونداسیون

    1. انتخاب محل ساخت
      اولین گام در انتخاب پی ساختمان، تعیین محل مناسب است. این انتخاب بر اساس شرایط زمین و ویژگی‌های سازه انجام می‌شود.
    2. انتخاب نوع فونداسیون
      پس از تعیین محل ساخت، نوع فونداسیون مشخص می‌شود. فونداسیون‌ها به دو دسته سطحی و عمیق تقسیم می‌شوند و انتخاب آن‌ها بسته به نوع سازه متفاوت است.
    3. تعیین مرزهای فونداسیون
      در این مرحله، مرزهای فونداسیون به طور دقیق مشخص می‌شوند. این اندازه‌گیری‌ها برای اطمینان از صحت انتخاب نوع فونداسیون یا نیاز به تغییر آن ضروری است.
    4. حفاری زمین
      بسته به نوع و محدوده فونداسیون، عملیات حفاری زمین انجام می‌شود. عمق حفاری بر اساس شرایط زمین و ویژگی‌های خاک تعیین می‌شود و معمولاً تا رسیدن به یک لایه محکم با ظرفیت باربری مناسب ادامه می‌یابد.
    5. اجرای فونداسیون
      پس از اتمام مراحل فوق، اجرای فونداسیون آغاز می‌شود. این مرحله نیازمند استفاده از نیروی کار ماهر و تجهیزات مناسب است.
    6. نگهداری از فونداسیون
      فونداسیون وظیفه پایداری سازه را بر عهده دارد؛ بنابراین، برای حفظ و نگهداری آن، باید اقدامات لازم انجام شود. پس از اجرای فونداسیون‌های بتنی، فضای خالی در زمین حفاری شده با درزگیر پر می‌شود.
    7. ساخت دیوار نگهدارنده
      در مرحله نهایی، دیوارها، ستون‌ها و دیوارهای نگهدارنده بر روی قسمت‌های بالایی سازه احداث می‌شوند. این دیوارها معمولاً برای فونداسیون‌های بتنی استفاده می‌شوند.

    مهمترین نکات اجرایی فونداسیون چیست؟

    • رعایت نقشه‌های مصوب الزامی است.
    • کنترل ارتفاع و کد کف چاله آسانسور نسبت به صفر مصوب الزامی است.
    • برای اطلاعات بیشتر در مورد افزودنی‌های بتن به مقاله “مواد افزودنی بتن” مراجعه کنید.
    • در استفاده از فوق روان کننده‌ها (آب و ملات)، عیار بتن را 20 تا 30 کیلوگرم بر مترمکعب افزایش دهید.
    • مهار مناسب قالب‌های فلزی یا آجری برای جلوگیری از تخریب دیواره‌های قالب بر اثر فشار بتن الزامی است.
    • نمونه‌برداری از آرماتورهای مصرفی در فونداسیون و بتن طبق ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران انجام شود.
    • در صورت فاصله افقی بین خط بر چاله آسانسور و تیرهای محیطی، شاسی‌کشی آسانسور ممکن است باعث لرزش کابین شود.
    • پیش از اجرا، هماهنگی بین مجری، ناظر و اکیپ اجرایی در صورت وجود فاصله بین تیرهای تراز طبقات و محیط چاله آسانسور ضروری است.

    معایب فونداسیون ساختمان

    فونداسیون با وجود مزایای متعدد، دارای معایبی نیز هست که به شرح زیر می‌باشند:

    • نیاز به فضای کافی:
      برای اجرای فونداسیون نیاز به فضای کافی است و در صورت محدودیت فضا ممکن است با مشکلاتی مواجه شویم.
    • مشکلات حمل و نقل:
      فونداسیون باید در محل ساخت و ساز اجرا شود و مشکلات احتمالی در حمل و نقل می‌تواند روند ساخت را مختل کند. این مسئله نیز یکی از معایب فونداسیون به شمار می‌آید.
    • پایداری خاک:
      فونداسیون باید روی خاکی با پایداری کافی قرار گیرد. در صورت وجود خاک‌های ناپایدار، ممکن است نیاز به استفاده از تکنولوژی‌های خاص مانند پایه‌های عمیق باشد که هزینه‌های بیشتری را در پی دارد.
    • هزینه‌ها:
      فونداسیون از بخش‌های پرهزینه در ساخت و ساز است و هزینه زیادی برای طراحی و اجرای آن لازم است. همچنین، در صورت وجود خطا در طراحی یا اجرا، هزینه‌ها افزایش یافته و ممکن است نیاز به تعمیرات و نگهداری بیشتری داشته باشد.
    • زمان:
      طراحی و اجرای فونداسیون زمان‌بر است و ممکن است مدت زمان پروژه ساخت و ساز را طولانی‌تر کند. همچنین، مشکلات احتمالی در فونداسیون می‌توانند زمان بیشتری برای تعمیر و نگهداری نیاز داشته باشند، که این یکی از معایب اصلی فونداسیون است.

    جمع‌بندی

    فونداسیون، قسمت اساسی هر سازه است که وظیفه انتقال بار ساختمان به زمین را برعهده دارد و نقش مهمی در پایداری و استحکام سازه ایفا می‌کند. این عنصر ساختاری، بارهای عمودی و جانبی را به خاک انتقال داده و از نشست یا جابجایی ناخواسته ساختمان جلوگیری می‌کند. انتخاب نوع فونداسیون بستگی به عوامل مختلفی مثل نوع سازه، شرایط زمین و هزینه‌ها دارد. در ادامه سعی کردیم شما را در مورد انتخاب فونداسیون مورد نظرتان راهنمایی کنیم. اگر که نیاز به مقاطع فولادی مورد استفاده در فونداسیون دارید، با کارشناسان ما در فولادسل در ارتباط باشید.

    نظر شما