تیرآهن یکی از انواع پروفیل‌های فولادی با مقاومت بسیار زیاد است که توان بالایی در تحمل بار دارد؛ به همین دلیل در پروژه‌های عمرانی و ساختمان‌سازی کاربرد بسیاری دارد. تیرآهن هاش یکی از انواع این پروفیل‌هاست که شکل ظاهری آن با تیرهای معمولی فرق می‌کند. این محصول با نام تیرآهن بال پهن نیز شناخته می‌شود. در این مقاله بررسی می‌کنیم تیرآهن هاش چیست و چه کاربردی دارد. همچنین درباره قیمت هاش توضیحاتی ارائه می‌دهیم.

معرفی تیرآهن هاش

تیرهای هاش که در زبان انگلیسی به آن H-beam گفته می‌شود، همانند تیرآهن‌های معمولی از دو بال و یک جان تشکیل شده‌اند، اما تفاوتشان با تیرهای معمولی این است که بال‌هایی بلندتر و پهن‌تر دارند که ضخامت آن تغییری نمی‌کند. هاش و تیرآهن‌های معمولی در شاخه‌های ۱۲ متری در بازار عرضه می‌شوند. اگر از روبه‌رو به تیرآهن‌های هاش نگاه کنید، شکل ظاهری آن شبیه به حرف H است و به همین خاطر با نام هاش شناخته می‌شود.

قیمت هاش به صورت کیلوگرم اعلام می‌شود، بنابراین برای محاسبه قیمت هر شاخه، باید وزن آن را محاسبه کرد. نرخ هاش معمولا از نوسانات قیمت تیرآهن تأثیر می‌پذیرد؛ به همین خاطر اکثر خریداران هاش، نمودارهای قیمت تیرآهن‌ را نیز بررسی می‌کنند.

هاش در قرن ۱۹ توسط شرکت Bethlehem اختراع شد؛ تا قبل از آن از تیرآهن‌های I برای ساختمان‌سازی استفاده می‌کردند. ساختمان فدرال تورنتو جزو اولین ساختمان‌هایی بود با تیرهای هاش ساخته شد و از آن زمان این تیرآهن در صنعت عمران شناخته شد. کم‌کم هاش در ساخت‌وساز پروژه‌های مختلفی چون برج‌ها، پل‌ها، سوله‌ها و مجتمع‌های بزرگ مورد استفاده قرار گرفت.

انواع تیرآهن هاش چیست؟

شکل ظاهری تیرهای هاش یکسان است، اما انواع هاش بر اساس وزن آن دسته‌بندی می‌شود. این محصول در سه نوع سبک، سنگین و فوق ‌سنگین در بازار موجود است. در ادامه توضیح می‌دهیم انواع هاش چیست و چه تفاوتی با یکدیگر دارند.

هاش سبک: این محصولات با نماد IPBl یا HEA مشخص می‌شوند و هر شاخه از آن‌ها بین ۱۷ تا ۱۷۸ کیلوگرم وزن دارد.
هاش ‌سنگین: این پروفیل‌ها با نماد IPBv یا HEB شناخته می‌شوند و هر شاخه از آن‌ها بین ۲۰ تا ۳۱۵ کیلوگرم وزن دارد.
هاش فوق سنگین: این محصولات با نماد HEM شناخته می‌شوند و هر شاخه از آن‌ها بین ۴۲ تا ۳۴۹ کیلوگرم وزن دارد.

در قسمت‌های بعدی درباره وزن تیرآهن هاش با جزئیات بیشتری صحبت می‌کنیم و جدول وزن این محصولات را نیز ارائه می‌دهیم.

ویژگی‌ها و مشخصات فنی هاش

بعضی از ویژگی‌های هاش با سایر تیرآهن‌های معمولی مشترک است. در مقاله «تفاوت تیرآهن و هاش» بررسی کرده‌ایم که این دو پروفیل فولادی چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در این بخش از مقاله بررسی می‌کنیم مشخصات فنی و ویژگی‌های هاش چیست.

سایز

این محصولات در سایزهای بسیار متنوع تولید می‌شود؛ کارخانه‌ها امکان تولید تیرآهن بال پهن در سایزهای ۱۰ تا ۱۰۰ میلی‌متر را دارند. البته سایزهای خیلی بزرگ تنها در پروژه‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حالت عادی معمولا سایزهای ۱۰ تا ۶۰ میلی‌متر در انبارهای فروشندگان از جمله فولادسل موجود هستند.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که تیرهای سبک و سنگین در سایزهای یکسان، در ضخامت بال و جان و ارتفاع تیر باهم تفاوت دارند، اما سایز، طول بال و طول شاخه آن‌ها با یکدیگر برابر است.

وزن

وزن و به دنبال آن قیمت تیرآهن مشخصه فنی مهم دیگری است که هنگام خرید هاش باید به آن توجه داشته باشید؛‌ زیرا هم روی قیمت محصول و هم مقاومت آن تأثیر دارد. هرچقدر تیرآهن‌های هاش وزن بالاتری داشته باشند، مقاومت بیشتری هم دارند و در پروژه‌های بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در ادامه جدول وزن انواع هاش سبک، سنگین و فوق سنگین را ارائه می‌دهیم.

جدول وزن هاش سبک (HEA)

جزییات ابعادی و وزنی هاش سبک برگرفته از استاندارد اشتال (ابعاد mm و وزن Kg)

ردیف	سایز	ارتفاع تیر	ضخامت بال	ضخامت جان	طول بال	وزن یک شاخه
1	10	96	8	5	100	16.7
2	12	114	8	5	120	19.9
3	14	133	8.5	5.5	140	24.7
4	16	152	9	6	160	30.4
5	18	171	9.5	6	180	35.5
6	20	190	10	6.5	200	42.3
7	22	210	11	7	220	50.5
8	24	230	12	7.5	240	60.3
9	26	250	12.5	7.5	260	68.2
10	28	270	13	8	280	76.4
11	30	290	14	8.5	300	88.3
12	32	310	15.5	9	300	97.6
13	34	330	16.5	9.5	300	105
14	36	350	17.5	10	300	112
15	40	390	19	11	300	125
16	45	440	21	11.5	300	140
17	50	490	23	12	300	155
18	55	540	24	12.5	300	166
19	60	590	25	13	300	178

جدول وزن تیرآهن هاش سنگین

در این بخش بررسی میکنیم ابعاد وزنی هاش چیست ؟ جزییات ابعادی و وزنی هاش سنگین برگرفته از استاندارد اشتال (ابعاد mm و وزن Kg)

وزن یک واحد طول (Kg)	طول بال	ضخامت جان	ضخامت بال	ارتفاع تیر	سایز	ردیف
20.4	100	6	10	100	10	1
26.7	120	6.5	11	120	12	2
33.7	140	7	12	140	14	3
42.6	160	8	13	160	16	4
51.2	180	8.5	14	180	18	5
61.3	200	9	15	200	20	6
71.5	220	9.5	16	220	22	7
83.2	240	10	17	240	24	8
93	260	10	17.5	260	26	9
103	280	10.5	18	280	28	10
117	300	11	19	300	30	11
127	300	11.5	20.5	320	32	12
134	300	12	21.5	340	34	13
142	300	12.5	22.5	360	36	14
155	300	13.5	24	400	40	15
171	300	14	26	450	45	16
187	300	14.5	28	500	50	17
199	300	15	29	550	55	18
212	300	15.5	30	600	60	19
225	300	16	31	650	65	20
241	300	17	32	700	70	21
262	300	17.5	33	800	80	22
291	300	18.5	35	900	90	23
314	300	19	36	1000	100	24

جدول وزن تیرآهن هاش فوق سنگین(HEM)

جزئیات ابعادی و ورنی تیرآهن هاش فوق سنگین از استاندارد اشتال

وزن واحد طول (Kg)	طول بال	ضخامت جان	ضخامت بال	ارتفاع تیر	سایز	ردیف
41.8	106	12	20	100	10	1
52.1	126	12.5	21	120	12	2
63.2	145	13	22	140	14	3
76.2	166	14	23	160	16	4
88.9	186	14.5	24	180	18	5
103	206	15	25	200	20	6
117	226	15.5	26	220	22	7
157	248	18	32	240	24	8
172	268	18	32.5	260	26	9
189	288	18.5	66	280	28	10
238	310	21	39	300	30	11
245	309	21	40	320	32	12
248	309	21	40	340	34	13
250	308	21	40	360	36	14
256	307	21	40	400	40	15
263	307	21	40	450	45	16
270	306	21	40	500	50	17
278	306	21	40	550	55	18
285	305	21	40	600	60	19
293	305	21	40	650	65	20
301	304	21	40	700	70	21
317	303	21	40	800	80	22
333	302	21	40	900	90	23
349	302	21	40	1000	100	2

کاربرد تیرآهن هاش چیست؟

تیرآهن‌های هاش برای ساخت اسکلت ساختمان و تحمل بارهای مختلفی که به سازه وارد می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرند. ساختار این تیرها باعث شده است که مقاومت بالاتری داشته باشند و در پروژه‌های بزرگ به کار روند. در ادامه فهرستی از کاربردهای این پروفیل‌های فولادی ارائه می‌دهیم.

ساخت خرپا
ساخت ستون
ساخت پل
برج‌سازی
ساخت اسکله
ساخت پالایشگاه و تولید تجهیزات نفتی
کشتی‌سازی
ساخت سد

مزایا و معایب تیرآهن هاش

هرکدام از پروفیل‌های فولادی مزایا و معایب خود را دارند. اگر از این پروفیل‌ها در جایگاه درست استفاده کنید و هنگام نصب آن‌ها استانداردهای لازم را رعایت کنید، معایبشان به حداقل می‌رسد. در ادامه بررسی می‌کنیم مزایا و معایب هاش چیست.

مزایای هاش چیست؟

مهم‌ترین مزایای این پروفیل‌ها عبارت است از:

مقاومت بسیار زیاد در برابر فشار فیزیکی و تحمل بار
اشغال فضای محدود در سازه
سهولت نصب و امکان نصب در مدت کوتاه
کاهش ضریب خطا در پروژه
کاهش مصرف آهن مورد نیاز برای پروژه
کاهش هزینه عملیاتی
مقاومت نسبی در برابر نیروهای غیرطبیعی مانند لرزش یا رانش زمین

معایب هاش چیست؟

مهم‌ترین نقطه ضعف‌های تیرآهن‌های هاش عبارتند از:

مقاومت پایین در برابر خوردگی
هزینه بالای مقاوم‌سازی هاش در برابر عوامل خورنده
مقاومت پایین در برابر حرارت و دمای بالا
هزینه بالای جوشکاری

روش تولید تیرآهن‌ بال پهن

تیرهای هاش در اکثر کارخانه‌های ایرانی با فرایند نورد گرم تولید می‌شوند. در نورد گرم شمش‌های فولادی تا دمای ۱۰۰۰ درجه و بیشتر حرارت می‌بینند تا ذوب شوند و حالت خمیری پیدا کنند. بعد از آن از قالب‌های مخصوص عبور می‌کنند تا فرم هاش به خود بگیرند. شمش‌های فرم گرفته در مراحل مختلف تحت فشار قرار می‌گیرند تا هم مقاوم شوند و هم فرم اصلی هاش را به دست آورند.

بعد از ایجاد فرم کلی هاش، شکل لبه‌ها و ضخامت بال‌ها اصلاح می‌شود و محصول مطابق با معیارهای جدول اشتال و سایزی که دارد، فرم می‌گیرد. در نهایت تیرها در شاخه‌های ۱۲ متری برش می‌خورند، وارد واحد خنک‌کننده می‌شوند و دمایشان کاهش پیدا می‌کند. بعد از آن هم برای نگهداری در انبار دسته‌بندی می‌شوند.

کارخانه‌های تولیدکننده تیرآهن هاش در ایران

تیرآهن هاش یکی از محصولات کاربردی در سازه‌های ایرانی است، به همین دلیل کارخانه‌های مختلفی آن را تولید می‌کنند. مهم‌ترین تولیدکننده‌های تیرآهن‌های هاش در ایران عبارتند از:

ذوب آهن اصفهان
فایکو مازندران
جهان فولاد غرب کرمانشاه
فولاد غرب آسیا قم
ظفر بناب
فولاد ناب تبریز
شاهین بناب
پروفیل صنعت ماهان
نورد و فولاد احرامیان یزد

نرخ تیرآهن هاش به چه معیارهایی بستگی دارد؟

قیمت هاش در جدول قیمت بر اساس هر کیلوگرم اعلام می‌شود و نرخ واحد محصولات سبک و سنگین اختلاف چندانی با یکدیگر ندارد. اختلاف قیمت بین تیرآهن‌های سبک و سنگین زمانی مشخص می‌شود که وزن هر شاخه را محاسبه می‌کنید و نرخ واحد را در وزن ضرب می‌کنید.

قیمت هاش از عوامل مختلفی چون نرخ فولاد، میزان عرضه و تقاضا، شرایط بازار فولاد و استراتژی‌های قیمت‌گذاری کارخانه تولیدکننده تأثیر می‌پذیرد. نرخ این محصول در برخی مواقع نوسان‌های روزانه دارد و گاهی هم برای مدتی ثابت می‌ماند. از آنجایی که بازار فولاد ثبات ندارد و قابل پیش‌بینی نیست، باید قیمت هاش را به صورت روزانه از یک منبع معتبر مانند فولادسل بررسی کرد.

کلام آخر

در این مقاله توضیح دادیم تیرآهن هاش چیست، چه کاربردهایی دارد و کدام کارخانه‌های ایرانی آن را تولید می‌کنند. در جدول‌های قیمت فولادسل همیشه آخرین قیمت هاش درج می‌شود تا از آخرین نرخ این محصول اطلاع پیدا کنید. برای استعلام قیمت این محصولات همچنین می‌توانید روی گزینه «استعلام سریع قیمت» در بالای سایت کلیک کنید. بعد از وارد کردن شماره تماس و محصول درخواستی، کارشناسان فولادسل با شما تماس می‌گیرند و نرخ محصول را به شما اعلام می‌کنند.

فولادسل خدمات فروش تیرآهن هاش به صورت اعتباری و نقدی را نیز ارائه می‌دهد. برای اطلاعات بیشتر درباره فرایند خرید این محصول با شماره ۷۴۴۸۶-۰۲۱ تماس بگیرید.

تیرآهن هاش چیست ؟ کاربرد و جدول وزنی هاش