لوله گالوانیزه به آن دسته از لوله‌های صنعتی گفته می‌شود که از پوششی با روی مذاب برای تقویت استحکام و افزایش مقاومت لوله بهره برده است. همین امر باعث می‌شود بسیاری از کابربران سوالاتی نظیر لوله گالوانیزه چیست و چه ویژگی‌هایی دارد که با این گستردگی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند؟ در این لوله‌ها که کاربرد زیادی در صنایع مختلف دارند، به‌واسطه عمل گالوانیزاسیون لایه‌ای از ترکیب روی و قلع به کار رفته است. از مهمترین مزایای این نوع از لوله‌ها می‌توان به مقاومت بالای آنها در برابر رطوبت، خوردگی، زنگ‌زدگی و آتش اشاره نمود.
صفحه‌ای که در پیش شما قرار گرفته، به عنوان مرجعی مطمئن برای دریافت اطلاعات مهم در خصوص سوالات متداول شما پیش از اقدام به خرید لوله گالوانیزه پرداخته است. سوالاتی نظیر لوله گالوانیزه چیست، چه ویژگی‌های و مزایایی دارد، چه عواملی در کیفیت آن تاثیر گذار بوده و به چه روشی تولید می‌شوند. از طریق این درگاه می‌توانید جدیدترین قیمت‌های این محصول را بر اساس ابعاد و سایزهای متنوع تهیه کنید و در صورت نیاز، بدون کمترین دردسری، اقدام به خرید آنها کنید. ناگفته نماند که علاوه بر دریافت قیمت‌های محصولات هر کارخانه مانند لوله گالوانیزه سپاهان، قادرید از یک مقاله و ویدئوی آموزشی بهره ببرید که در تلاش هستند الفبای آشنایی با این محصول را با بیانی ساده اما دقیق تشریح کنند.
لوله گالوانیزه چیست؟
لوله گالوانیزه، یکی از انواع لوله فلزی است که با پوشش دادن سطح خارجی آن با لایه‌ای از فلز روی به منظور جلوگیری از زنگ‌زدگی و خوردگی تولید می‌شود. این پوشش فلز روی به لوله‌ها قابلیت مقاومت در برابر عوامل محیطی اعم از رطوبت، اکسیژن و خوردگی فلزی می‌بخشد. استفاده از لوله‌های فولادی مجهز به این پوشش به ویژه در محیط‌های مرطوب یا اکسیدانی اهمیت دارد. از این رو، لوله‌های گالوانیزه به عنوان یک محصول ضروری در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. برای آشنایی بیشتر با مفهوم لوله چیست و شناخت انواع آن، می‌توانید به مقالات مرتبط با این فراورده فولادی مراجعه کنید.
ویژگی‌های لوله گالوانیزه
تا اینجا متوجه شدیم که لوله گالوانیزه به دلیل ساختار منحصر به فرد و فرایند تولید بهینه، در موارد مختلف صنعتی و حتی غیر صنعتی، مورد استفاده قرار میگیرد. اما این ویژگی‌های منحصر به فرد لوله گالوانیزه چیست؟ یکی از ویژگی‌های مهم لوله گالوانیزه، مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی می‌باشد. زینک به عنوان فلزی آنتی‌کرود با عنصر‌های زنگ‌زننده در محیط در تعامل می‌آید و از خوردگی فولاد در معرض عوامل محیطی جلوگیری می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود لوله گالوانیزه به عنوان یک گزینه محبوب در محیط‌های مرطوب یا با خوردگی پتروشیمی و صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
علاوه بر این، لوله گالوانیزه دارای ویژگی‌های دیگری نیز است. این لوله‌ها در مقابل ضربات و خراش‌ها مقاومت دارند و از این جهت به عنوان لوله‌های مقاوم در برابر آسیب‌های فیزیکی در سازه‌ها و تجهیزات صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین، لوله‌های گالوانیزه قابلیت ایجاد اتصالات با دیگر لوله‌ها و تجهیزات به راحتی را دارند، که از آنها به عنوان قسمتی اساسی در سیستم‌های لوله‌کشی در مختلف صنایع استفاده می‌شود.
انواع لوله گالوانیزه کدام است؟
لوله‌های گالوانیزه، به صورت دارای درز و بدون درز تولید شده و در دسترس هستند. توجه به نوع لوله گالوانیزه مورد نیاز بستگی به محیط، شرایط کاربرد دارد و انتخاب درست از این انواع به تضمین ماندگاری و کارایی مطلوب در پروژه‌ها کمک خواهد کرد. در ادامه به بررسی هر کدام از این انواع میپردازیم:
لوله‌های گالوانیزه درزدار
این نوع لوله‌ها با استفاده از جوشکاری فولادی تولید می‌شوند و دارای درز هستند. در این فرآیند، دو تکه ورق فولادی به یکدیگر جوش داده می‌شوند و سپس با پوشش زینک گالوانیزه می‌شوند. این لوله‌ها معمولاً در مصارفی که مقاومت در برابر خوردگی و استحکام مکانیکی لازم است، مورد استفاده قرار میگیرند.
لوله‌های گالوانیزه بدون درز
این نوع لوله‌ها بدون درز بوده و از یک تکه فولادی ساخته می‌شوند. آنها از جوشکاری خودکنترلی برای تولید می‌شوند و سپس با پوشش زینک گالوانیزه می‌شوند. لوله‌های بدون درز عمدتاً در مصارفی که لوله‌های باز در معرض فشار و حرارت قرار میگیرند، مورد استفاده قرار میگیرند.
روش تولید لوله گالوانیزه
به‌طورکلی کارخانه‌ها و تولیدکنندگان داخلی و خارجی از دو روش برای تولید این محصول استفاده می‌کنند. هرکدام از این روش‌ها مزیت‌ها و معایب خود را دارند و در نهایت، منجر به ایجاد یک محصول خاص می‌شوند. توجه داشته باشید که کارخانه‌ها و نیروهای متخصصشان بر اساس صلاحدید شخصی، تکنولوژی و زیرساخت خط تولید و مسائل ازاین‌دست، دربارهٔ انتخاب روش تولید لوله‌ها تصمیم میگیرند.
روش گرم تولید
برای ساخت لوله‌های گالوانیزه در شیوه‌ی گرم، نخست لوله‌ها را درون وان حاوی مذاب آلیاژ روی فرو می‌بریم و پس از آن، این لوله‌ها را تحت حرارت مناسب قرار می‌دهیم تا روی به‌خوبی بر روی آنها بچسبد. آبکاری به این روش باعث استحکام بیشتر لوله‌ها در برابر زنگ‌زدگی شده و مدت‌زمان مفیدی بیشتری به آنها اختصاص می‌دهد. در مرحله بعد، باید اتصالات لوله‌های گالوانیزه را توسط یک دستگاه منحصربه‌فرد نصب کرد. همچنین، مخازن آبکاری-که ممکن است برای لوله‌های سبک یا سنگین به کار گرفته شوند- باید قابلیت چسبندگی قوی و دوام طولانی مدت را داشته باشند.
روش سرد تولید
روش دیگر برای تولید لوله گالوانیزه، الکترولیز کردن نمک‌های روی در یک محلول آبی است. این روش که به گالوانیزه سرد معروف است، موجب می‌شود تنها در حدود 10 الی 50 گرم از پوشش گالوانیزه (روی) بر هر مترمربع از لوله بنشیند. به همین جهت این لایه ممکن است به‌راحتی از بین برود. عموماً کارخانه‌جات و شرکت‌های بزرگ از این روش برای تولید این محصول استفاده نمی‌کنند؛ چرا که در این روش اطمینان کمتری به مقاومت لوله‌ها نسبت به روش گرم وجود دارد. بااین‌حال باید دقت داشت که معمولاً قیمت لوله گالوانیزه سرد نسبت به نوع گرم آن ارزان‌تر است.
تفاوت لوله گالوانیزه سرد و گرم
همانطور که پیش از این گفتیم، لوله‌های گالوانیزه سرد و گرم دو نوع متفاوت از لوله‌های گالوانیزه هستند که در فرآیند تولید و ویژگی‌های آنها تفاوت‌های مهمی وجود دارد که در ساختار، کیفیت و قیمت لوله فولادی گالوانیزه تاثیر گذار هستند. اما این تفاوت در نحوه ساخت لوله گالوانیزه چیست؟ در ادامه به توضیح تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع میپردازیم. لوله گالوانیزه سرد در فرآیند تولید از ورق‌های فولادی استفاده می‌شود. ابتدا ورق‌ها به اندازه‌ی مورد نیاز برش می‌خورند و سپس به شکل لوله‌های درزدار در می‌آیند. سپس لوله‌ها به مرحله گالوانیزه کردن می‌روند.این در حالی است که لوله گالوانیزه گرم، بعد از شکل‌دهی با حرارت‌دهی و گرم شدن، وارد مرحله گالوانیزاسیون می‌شوند. این تفاوت در روش تولید، باعث می‌شود تا لوله‌های گالوانیزه گرم از ویژگی‌های مقاومتی و ضد خوردگی بیشتری برخوردار باشند.
این امر می‌تواند استفاده و کاربرد آنها را در بخش‌های صنعتی و ساختمانی تحت تاثیر قرار دهد. به طوری که از لوله گالوانیزه سرد، در مصارف عمومی و کاربردهای ساختار ساختمانی و تاسیسات آب و گاز استفاده شود. در حالی که، لوله گالوانیزه گرم، با استحکام مکانیکی بالا و مقاومت در برابر فشار، در صنایع نفت و گاز، ساخت و ساز تجهیزات صنعتی و تولیدات خودرو مورد استفاده قرار گیرند. توجه به تفاوت‌های بین این دو نوع لوله گالوانیزه در انتخاب مناسب برای پروژه‌های خود بسیار مهم است. ویژگی‌های مکانیکی و فرآیند تولید این لوله‌ها تأثیر زیادی بر کارایی و مقاومت آنها دارد.
مهمترین کاربردهای لوله گالوانیزه
همانطور که اشاره شد، لوله‌های گالوانیزه به دلیل ویژگی‌های ساختاری خاص، مقاومت بالا و تنوع، در محیط‌های مختلف به کار می‌روند. در ادامه به این موضوع میپردازیم که مهمترین موارد کاربرد لوله گالوانیزه چیست و از متداولترین موارد استفاده آن صحبت می‌کنیم:
- سیستم‌های آبیاری
- ساختمان‌سازی
- صنایع نفت و گاز
- صنعت خودروسازی
- ساخت تابلوهای تبلیغاتی
- تصفیه‌خانه‌ها
- انتقال آب آشامیدنی
- انتقال فاضلاب
- انتقال آب به قسمت‌های مختلف موتورخانه‌ها
- تهویه ساختمان
- دکل مخابراتی برق
- حصارکشی زمین‌هایی نظیر محوطه‌های کارگاهی
- انتقال آب در زمین‌های کشاورزی و گلخانه‌ها (لوله گالوانیزه گلخانه)
مزایای استفاده از لوله گالوانیزه چیست؟
با توجه به برخورداری از پوشش گالوانیزه فلز روی در این دسته لوله‌های فولادی و ساختار یکپارچه تولید آنها، ممکن است سوال شود که مزیت استفاده از لوله گالوانیزه چیست؟ استفاده از لوله‌های گالوانیزه دارای مزایای متنوع و خاصی است که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
- مقاومت در برابر زنگ زدگی
- امکان استفاده در محیط‌های مرطوب
- مقاومت مکانیکی و ضربه‌پذیری بالا
- ساختار یکنواخت
- مقاومت در برابر محیط‌های اسیدی
- مقاومت در برابر آتش
- جلوگیری از نفوذ اکسیژن از جداره لوله‌ها
- جوش‌پذیری بالا و قابلیت آب‌بندی با مواد مناسب
- تنوع اتصالات
- قیمت و وزن مناسب
عوامل موثر بر کیفیت لوله گالوانیزه کدامند؟
عوامل گوناگونی بر روی سطح کیفی لوله‌های گالوانیزه اثر می‌گذارند. کیفیت و نوع مواد اولیه به کار رفته در ساخت لوله‌ها، که عمدتاً از جنس فولاد کربنی هستند، اساسی و تعیین‌کننده است. پیشرفت‌ها و بهسازی‌های اعمال شده در تولید می‌تواند بر استاندارد نهایی محصول تاثیرگذار باشد. فرایند گالوانیزاسیون برای پوشش دهی روی نیز به شدت بر کیفیت تاثیرگذار است، به طوری که کیفیت، یکنواختی و ضخامت پوشش از عناصر حیاتی به شمار می‌آیند. همچنین، کنترل بسیار دقیق دمای محیط و سرعت حرکت غلتک‌ها در حین فرایند آبکاری روی، به عنوان دیگر فاکتورهای با اهمیت در بهبود کیفیت پوشش گالوانیزه و در نتیجه، عملکرد کلی محصول نهایی، محسوب می‌شوند.
استانداردها در تولید لوله‌های گالوانیزه
برای اطمینان از کیفیت لوله‌های گالوانیزه، استفاده از استانداردها و کنترل کیفیت ضروری است. با رعایت استانداردها و کنترل کیفیت دقیق، می‌توان از کیفیت لوله‌های گالوانیزه اطمینان حاصل کرد و مصرف این محصولات در انواع مصارف مختلف را مطمئن‌تر نمود. در تولید و عرضه این محصولات، برخی از استانداردها و مشخصاتی که باید مورد رعایت قرار گیرند عبارتند از:
- ASTM A53/A53M: این استاندارد برای لوله‌های فولادی کربنی غیرمشعل با پوشش گالوانیزه مشخصاتی را تعیین می‌کند. این مشخصات شامل اندازه، وزن، و خصوصیات مکانیکی و شیمیایی است.
- ASTM A123/A123M: این استاندارد برای پوشش گالوانیزه از طریق چگالی پوشش، ضخامت پوشش و ویژگی‌های پوشش گالوانیزه را تعیین می‌کند.
- EN 10240: استاندارد اروپایی EN 10240 نیز مشخصات پوشش گالوانیزه را ارائه می‌دهد.
- ISO 1461: استاندارد بین‌المللی ISO 1461 نیز به مشخصات پوشش گالوانیزه می‌پردازد و توصیه‌هایی را برای کنترل کیفیت ارائه می‌دهد.
تولیدکنندگان برتر لوله گالوانیزه در کشور
در ایران، صنعت تولید لوله‌های گالوانیزه به دلیل نیاز بالا به این محصولات در انواع صنایع و پروژه‌ها رشد قابل توجهی پیدا کرده است. تعدادی از تولیدکنندگان برتر لوله‌های گالوانیزه در ایران به عنوان مهمترین تأمین‌کنندگان این محصولات شناخته می‌شوند. از جمله کارخانجات تولیدکننده لوله گالوانیزه می‌توان به کارخانه‌های شرکت فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فولاد اصفهان، فولاد میانه و فولاد چوبین اشاره داشت. این تولیدکنندگان با رعایت استانداردهای مربوطه و کیفیت محصولات خود، به تأمین نیازهای مختلف صنایع و پروژه‌ها در کشور کمک کرده و نقش مهمی در توسعه اقتصاد کشور ایفا می‌کنند.
جمع‌بندی
همانطور که در این مقاله گفته شد، دریافتیم که لوله گالوانیزه چیست، چه موارد کاربرد و انواعی دارد و چه عواملی می‌تواند در افزایش کیفیت ساختار آن تاثیر گذار باشد. لوله‌های گالوانیزه به عنوان یکی از پرطرفدارترین انتخاب‌ها در صنایع شناخته می‌شوند، چرا که به واسطه پوشش محافظ از آلیاژ روی برخوردار بوده و این ویژگی به آنها مقاومت قابل توجهی در مقابل انواع خوردگی و صدمات محیطی می‌دهد. تولید این لوله‌ها در طیف گوناگونی از ضخامت‌ها و ابعاد انجام می‌شود که برحسب کاربرد مورد نیاز در صنایع مختلف گروه‌بندی می‌شوند. از دیگر فواید لوله‌های گالوانیزه می‌توان به نگهداری و بازرسی آسان، هزینه مناسب برای اتصالات و قابلیت آب‌بندی اثربخش با استفاده از مواد مناسب اشاره نمود. این لوله‌ها کاربردهای متعددی دارند که شامل سیستم‌های تهویه مطبوع بناها، جابجایی آب شرب به موتورخانه‌ها و تصفیه‌خانه‌ها، انتقال فاضلاب، و استفاده در برج‌های مخابراتی می‌شود.
در پایان این مقاله، دانستن این نکته نیز خالی‌ازلطف نیست که نحوهٔ دریافت نرخ این محصول در فروشگاه‌ها و وب‌سایت‌های گوناگون متفاوت است؛ به‌عنوان نمونه، برخی از وب‌سایت‌های نرخ را در ازای هر واحد بیان می‌کنند. مثلاً قیمت لوله گالوانیزه شاخه ای را به‌جای قیمت وزنی این محصول به مشتریان می‌دهند. دانستن این نکته باعث می‌شود که در زمان خرید این محصول، دچار خطاهای احتمالی نشوید.