بازار فولاد ایران در تیرماه 1404 بیش‌از هر زمان دیگری تحت تاثیر متغیرهای ژئوپلیتیک و بحران انرژی قرار گرفت. به‌همین‌دلیل، تحلیل قیمت میلگرد در تیر 1404 برای فعالان ساختمانی، خریداران عمده و حتی سرمایه‌گذاران اهمیت دو چندان یافت؛ چرا که این مقطع فولادی نه‌تنها بیشترین سهم را در پروژه‌های عمرانی و زیرساختی دارد، بلکه تغییرات قیمتی آن اثر مستقیمی بر چرخه پرداخت و بودجه‌ریزی پروژه‌ها می‌گذارد.
همزمانی جنگ 12 روزه ایران و اسرائیل با قطعی برق بی‌سابقه در کارخانه‌های فولادی و نوسان ارز، بازار میلگرد را وارد دوره‌ای از ثبات ظاهری اما ریسک بالای پنهان کرد. این مقاله با واکاوی همه متغیرهای کلیدی و داده‌های واقعی به تحلیل دقیق رفتار قیمت میلگرد در این ماه سرنوشت‌ساز می‌پردازد. با ما همراه باشید.
جنگ ۱۲ روزه؛ خط زمانی و اثرات فوری بر زنجیره تامین میلگرد
وقایع تیرماه 1404 با آغاز حملات هوایی اسرائیل به مراکز نظامی و هسته‌ای ایران آغاز شد و تداوم این درگیری‌ها تا ۴ تیر موجب رشد ناگهانی حق بیمه حمل دریایی، افزایش کرایه سوپر تانکرها و کاهش تردد کشتی‌های باربری در تنگه هرمز شد.
اکنون در تحلیل قیمت میلگرد در تیر 1404 می‌بینیم که نتیجه مستقیم این بحران، تاخیر ۳ تا ۵ روزه در تخلیه بیلت وارداتی و تحمیل هزینه‌های سربار به تولیدکنندگان بود. هر کشتی ۳۰ هزار تنی بیلت، به‌طور متوسط ۲۲ هزار دلار هزینه اضافی متحمل شد؛ رقمی که اگر سرشکن شود، حدود ۱,۱۰۰ تومان بر هر کیلو میلگرد افزوده خواهد کرد. با اعلام آتش‌بس توسط چین و آمریکا، حق بیمه تا حدودی کاهش یافت اما به سطح پیش‌از بحران برنگشت. این فشار هزینه‌ای، هم در قیمت روز میلگرد و هم در سایر مقاطع فولادی خود را نشان داد و ریسک روانی بازار را به‌شدت بالا برد.
متغیرهای داخلی تعیین‌کننده قیمت میلگرد در تیر 1404
یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده در قیمت میلگرد، شکاف ۱۵ تا ۲۰ درصدی میان دلار حواله‌ای سامانه مبادله (۶۹–۷۱ هزار تومان) و دلار آزاد (۸۰ تا ۹۲ هزار تومان) بود که باعث شد پروژه‌های دولتی خریدهای عمده را متوقف کنند و بخش خصوصی نیز با محاسبه براساس دلار آزاد با کاهش سود و ریسک بیشتر، حجم خرید و تقاضای انباری را کاهش بدهد. این مسئله اثر مستقیمی روی قیمت میلگرد 16 و سایر سایزها گذاشت.
دراین‌میان، محدودیت‌های شدید برق صنایع فولاد (کاهش ۳۰ تا ۵۰ درصدی سهمیه برق و قطعی‌های ۵ تا ۱۴ ساعته روزانه) به کاهش حدود ۱۲ درصدی تولید هفتگی بیلت و میلگرد انجامید. این موضوع به‌رغم رکود تقاضا، مانع ریزش شدید قیمت‌ها شد و موجودی انبارها در برخی مبادی را به پایین‌ترین سطح ۹ ماه اخیر رساند. ازسوی‌دیگر، فروش اعتباری میلگرد توسط برخی شرکت‌های معتبر، به‌ویژه فولادسل، نقش کلیدی در زنده ماندن بخش بزرگی از بازار در شرایط تردید و رکود داشت و امکان خرید برنامه‌ریزی‌شده پروژه‌های بزرگ را فراهم ساخت.
همچنین برای تحلیل دقیق‌تر نوسانات قیمت میلگرد در تیر 1404 باید بگوییم که در بازار بورس‌کالا، ۱۱ تیرماه نقطه عطف عرضه بود: بیش‌از ۱۲۸ هزار تن میلگرد ساختمانی با قیمت پایه ۳۲۹,۶۸۴ ریال به‌ازای هر کیلو عرضه شد (۳۲ درصد رشد حجم عرضه نسبت به هفته قبل) و رقابت کمتر از ۲ درصد در رینگ‌ها، نشان‌دهندۀ احتیاط و انتظار خریداران بود. در این بازار، قیمت میلگرد اصفهان به‌عنوان مبنای قیمت‌گذاری میلگرد در بازار ایران، همپای شاخص‌های ملی، ثبات نسبی خود را حفظ کرد و در طول این ماه، نوسان قابل‌توجهی نداشت.
داده‌های قیمتی و تحلیل تکنیکال بازار میلگرد در تیرماه 1404
داده‌های آماری برای بررسی قیمت میلگرد در تیرماه سال 1404 نشان داد که این بازار با وجود افزایش هزینه‌های حمل و بیمه، وارد فاز شوک قیمتی نشد. جدول زیر نوسان قیمت روز میلگرد در پرمصرف‌ترین سایزها را به تصویر می‌کشد:
| تاریخ | قیمت میلگرد 16 A3 کارخانه (تومان/کیلو) | قیمت میلگرد 18 A3 بنگاه تهران (تومان/کیلو) | نوسان روزانه |
|---|---|---|---|
| ۱۱ تیر | ۳۲,۶۴۰ | ۳۳,۸۲۰ | –۰٫۳ درصد |
| ۱۶ تیر | ۳۲,۶۴۰ | ۳۳,۹۱۰ | ۰٫۰ درصد |
جدول بالا نشان می‌دهد که مثلاً میانگین متحرک ۲۰ روزه (MA20) قیمت میلگرد 16 از ۳۳,۰۴۰ به ۳۲,۸۰۰ تومان کاهش یافت (معادل افت ۰٫۷ درصد ماهانه) و پهنای باند قیمت میلگرد در بازار تهران تنها ۴٫۱ درصد بود؛ رقمی که این ماه را به کم‌نوسان‌ترین دوره از دی ۱۴۰۳ بدل کرد. عامل اصلی این ثبات، رکود تقاضا و عرضه بالای میلگرد بود که حتی افزایش هزینه‌های تولید را خنثی کرد.
متغیرهای بین‌المللی اثرگذار بر میلگرد
بازار جهانی بیلت و قراضه در تیرماه نوسان چشمگیری نداشت: بیلت FOB ایران بین ۴۲۰ تا ۴۳۵ دلار و قراضه HMS 1&2 ترکیه روی ۳۳۷–۳۴۵ دلار بسته شد. این ثبات قیمت‌ها باعث شد هزینه تمام‌شده میلگرد برای تولیدکنندگان داخلی در محدوده ۳۱ تا ۳۳ هزار تومان حفظ شود.
البته پس‌از جنگ، هزینه بیمه حمل همچنان در سطح ۰٫۳۵–۰٫۴۵ درصد باقی ماند که برای هر تن بیلت تحویلی حدود ۷ دلار افزایش هزینه ایجاد می‌کرد؛ رقمی که تا زمانی که حاشیه سود نوردکاران (۹–۱۰ درصد) اجازه دهد، فشار مضاعفی بر مصرف‌کننده وارد نکرد؛ اما در صورت شعله‌ور‌شدن مجدد بحران، می‌تواند به‌سرعت به قیمت نهایی منتقل شود؛ بنابراین در تحلیل قیمت میلگرد در تیر 1404 مجموعه فولادسل باید همواره امکان شکستن آتش‌بس و شروع دور جدید درگیری‌ها را درنظر بگیریم.
سناریوهای قیمتی میلگرد تا پایان تیرماه 1404
براساس مدل همبستگی چهارساله بازار، نرخ دلار و انرژی مهم‌ترین متغیرهای پیش‌بینی قیمت میلگرد هستند. سه سناریوی اصلی برای تحلیل قیمت میلگرد در تیر 1404 قابل‌طرح است:
| سناریو | پیش‌فرض کلیدی | دلار آزاد (هزار تومان) | بیلت FOB (دلار) | قیمت میلگرد 16 A3 (تومان/کیلو) |
|---|---|---|---|---|
| استمرار آتش‌بس + محدودیت برق | ریسک حمل کنترل‌شده است، قطعی ۳۰ درصدی برق خواهیم داشت | ۸۰–۹۰ | ۴۱۵–۴۳۵ | ۳۲–۳۵ |
| شعله‌ور‌شدن مجدد درگیری | بیمه جنگی ۰٫۵ درصد می‌شود، تنگه هرمز نیمه‌تعطیل می‌شود | بالای ۱۰۰ | ۴۵۰–۴۸۰ | ۳۷–۴۲ |
بنابراین تداوم آتش‌بس و مدیریت بحران برق، کلید تثبیت قیمت میلگرد در این ماه خواهد بود. در صورت هرگونه بحران جدید، جهش سریع قیمت‌ها تا محدوده بالای ۴۰ هزار تومان دور از ذهن نیست.
تحلیل قیمت میلگرد در تیر 1404 به‌روشنی نشان داد که با وجود تنش نظامی و رشد هزینه بیمه و حمل، رکود تقاضا و عرضه انبارهای کارخانه‌ها، مانع جهش قیمتی شد. ثبات نسبی بازار نشان داد که کنترل نرخ ارز و مدیریت هوشمند برق صنایع، نقش کلیدی در آینده دارند. در این شرایط، خریداران و پیمانکاران باید برای پوشش ریسک از قراردادهای سقف قیمت، معاملات سلف و ذخیره فیزیکی میلگرد بهره ببرند. فروشندگانی مثل فولادسل با ارائه خدماتی مانند فروش اعتباری میلگرد و شفافیت در استعلام قیمت آنلاین، توانسته‌اند دغدغه‌های خریداران را کاهش بدهند و امکان برنامه‌ریزی مالی بهتری برای پروژه‌ها فراهم کنند.