رابیتس یکی از انواع ورق‌های فولادی است که از جهت ظاهری تفاوت برجسته‌ای با سایر این محصولات دارد؛ همین مسئله باعث می‌شود که بسیاری از کارشناسان، این محصول را زیرگروه ورق‌های فولادی قرار ندهند و با اسم‌های دیگری آن را بنامند. در این مقاله قصد داریم ابتدا پاسخ جامعی برای پرسش “رابیتس چیست” تدارک ببینیم و پس از آن، به کاربردها، مزیت‌ها و معایب، انواع، ویژگی‌ها و سایر نکات مطرح در این زمینه بپردازیم.
رابیتس چیست؟
رابیتس (Plaster Wire or Rabitz Wire) که در فارسی با نام راویز یا ورق فولادی مشبک نیز نامیده می‌شود، یکی از انواع ورق‌های فولادی به حساب می‌آید که در پروژه‌های ساختمانی، زیباسازی و تزئین به کار می‌روند؛ این ورق‌ها ظاهری توری‌شکل دارند و با استفاده از دستگاه‌های بسیار دقیق و حساس تولید شده‌اند. جالب است بدانید که ورق پایه برای تولید ورق فولادی مشبک، ورق گالوانیزه است.
جالب است بدانید که رابیتس در واقع نامی برای یک فرایند است و در میان اهل صنعت نیز چنین متداول شده است که به آن دسته از ورق‌هایی که مانند ورق فولادی مشبک، شبکه‌شبکه و چشمه‌چشمه شده‌اند، ورق رابیتس‌کاری یا رابیتس‌بندی نام بدهند؛ پس نام ورق فولادی مشبک از جهات گوناگونی، اسم بهتری برای این محصولات به حساب می‌آید.
ورق مشبک فولادی از تعداد زیادی سیم تشکیل شده که این سیم‌ها در مسیرهای موازی و قطع‌کننده قرار گرفته‌اند و در نهایت، چشمه‌های متنوعی را بر روی سطح ورق ایجاد کرده‌اند که در میان ستون‌های این ورق قرار دارند؛ به سبب اینکه این ورق در ابعاد گوناگون و برای کاربردهای متنوع تولید می‌شود، بعضا داری چشمه‌های بسیار متنوع و خاص است.
انواع رابیتس
این دسته از ورق‌های فولادی بر اساس مؤلفه‌های گوناگونی مانند تعداد ستون، ابعاد و شکل شبکه‌ها و وزن، به چندین مدل متفاوت تقسیم می‌شوند؛ لازم است که همهٔ پیمانکاران با انواع این مقاطع آشنا شوند تا در نهایت بتوانند گزینهٔ مورد نیاز خود را از میان محصولات موجود انتخاب کنند تا بهترین کاربری را داشته باشند.
بر اساس وزن
وزن مقاطع و ورق‌های فلزی از جهات گوناگونی حائز اهمیت است؛ اولا برای تعیین قیمت رابیتس گالوانیزه باید ابتدا وزن رابیتس گالوانیزه گرم یا سرد را محاسبه کنیم و پس از آن، قیمت را بر اساس هر واحد وزنی محاسبه نماییم. دوما وزن این مقاطع برای استفاده از آنها در سقف سازه‌ها، روی انواع کناف و سقف کاذب و پوشش‌دهی روی ستون‌ها بسیار مهم است، چون مهندس ساختمانی را موظف می‌کند با شگردهای گوناگونی تاب تحمل چنین وزنی را در سقف کاذب یا بخش‌های دیگر ایجاد کند.
محصول مورد بحث ما بر اساس وزن به سه دستهٔ کلی تقسیم می‌شود:
- رابیتس سبک: وزن کمتر از 600 گرم
- رابیتس متوسط: وزن در حدود 810 تا 840 گرم
- رابیتس سنگین: بیشتر از 900 گرم.
بر اساس ستون
در بخش‌های قبلی به این موضوع اشاره کردیم که در سطح مقطع رابیتس علاوه بر شبکه‌های گوناگون، چندین ستون هم قرار گرفته است؛ این ستون‌ها با نام “پل ستون” نیز شناخته می‌شوند و در تعیین کاربردهای نهایی این دسته از محصولات تاثیر چشمگیری دارند. محصولات داخلی معمولا به شکل 9ستونه، 11 ستونه و 13 ستونه عرضه می‌شوند که به شکل رول درآمده‌اند و به بازار عرضه می‌شوند؛ البته شایان توجه است که در کشورهای دیگر از رابیتس‌های 17 ستونه نیز برای موقعیت‌های خاصی استفاده می‌شود که در مجموع، این محصول را به چهار نمونه بر اساس ستون تقسیم می‌کند.
بر اساس چشمه
چشمه‌ها یا شبکه‌هایی که بر روی ورق‌های راویز قرار دارند، مؤلفه‌ای دیگر برای دسته‌بندی این محصولات هستند. این مقاطع باتوجه‌به اینکه از چشمه‌های چند اینچی تولید شده‌اند و شکل کلی این چشمه‌ها دقیقا چگونه است، به انواع گوناگونی تقسیم می‌شود. در بازارهای داخلی معمولا رابیتس‌ها با چشمه‌های متوازی‌الاضلاع موجود هستند اما نباید از یاد ببریم که این شبکه‌ها در اَشکال مربع و لوزی نیز قابل‌تولید هستند.
انواع رابیتس بندی (نما، سقف، دور ستون)
رابیتس بندی به‌عنوان یک روش ساختمانی نوین و چندمنظوره، در انواع مختلف برای اهداف مختلف استفاده می‌شود. در زیر به برخی از انواع رایج رابیتس بندی اشاره خواهیم کرد:
رابیتس نما
رابیتس نما یکی از نوع‌های مهم رابیتس بندی است که برای ایجاد نماهای ساختمانی با استفاده از ساختارهای خودنگهدار و مقاوم به کار می‌رود. این نوع رابیتس علاوه بر ایجاد استحکام و پایداری در ساختمان، جنبه‌های زیبایی و دکوراتیو نیز دارد. با توجه به مقاومت آن در برابر شرایط جوی و وزن سبکی که دارد، معمولا در طراحی نماهای مدرن به کار می‌رود.
رابیتس سقف
رابیتس سقف یکی از انواع کاربردی رابیتس بندی است که برای ساخت سقف‌های سبک و مقاوم در برابر فشارهای مختلف به‌کار می‌رود. ویژگی وزن سبک آن باعث سهولت در ساخت و نصب می‌شود. این نوع رابیتس با افزایش استحکام ساختمان، می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای ساخت سقف‌های مدرن و کارآمد باشد.
رابیتس دور ستون
رابیتس دور ستون به‌عنوان یک روش تقویتی مؤثر برای حفاظت اطراف ستون‌ها در ساختمان‌ها به‌کار می‌رود. این نوع رابیتس با اجرای یک ساختار حفاظتی به دور ستون‌ها، میزان مقاومت و استحکام آنها را بهبود می‌بخشد. از رابیتس دور ستون به منظور حفاظت از ستون‌ها در برابر فشارها و بارهای خارجی استفاده می‌شود.
این انواع رابیتس بندی نمونه‌هایی از کاربردهای متنوع و مؤثر این روش ساختمانی را نشان می‌دهند. هر یک از این انواع بر اساس نیازهای مختلف در زمینه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مراحل اجرای رابیتس
به علت عدم وجود استاندارد خاص برای تولید رابیتس، انتخاب نوع رابیتس و اعتباری که به جنس و استحکام آن داده می‌شود، بستگی به تجربه افراد دارد. این فرایند تجربی است و افراد با زیر و بم این حرفه، بهترین گزینه‌ها را انتخاب می‌کنند. در ادامه به بررسی مراحل نصب و اجرای رابیتس می‌پردازیم.
مرحله اول: نصب میلگردهای آویز
در این مرحله از اجرای رابیتس، میلگردهای آویز به سقف نصب می‌شوند تا اساس قوی برای ساختار سقف کاذب فراهم شود. این میلگردها با دقت به سقف جوش داده می‌شوند تا بتوانند بار وزنی که از سقف کاذب برمی‌آید را تحمل کنند. میلگردها به نحوی خم می‌شوند که با طرح مورد نظر هماهنگ شوند. در مرحله بعد، میلگردها به کمک محاسبات دقیق به یکدیگر متصل می‌شوند، و فاصله میلگردها با توجه به طرح‌ها تنظیم می‌گردد.
مرحله دوم: نصب توری راویز
در مرحله دوم، به منظور افزودن استحکام به ساختار، از توری راویز استفاده می‌شود. این توری‌ها بر اساس تعداد ستون به اندازه مناسب تقسیم‌بندی می‌شوند و با استفاده از سیم مفتول گالوانیزه به میلگردها متصل می‌شوند. انتخاب توری به نحوی صورت می‌گیرد که گچکاری سطح بدون ایجاد شکاف و تا آخرین جزئیات، به صورت صاف باشد. استفاده از رابیتس‌های با تعداد پل‌های بیشتر، ساختار را بهبود داده و کیفیت نهایی را افزایش می‌دهد. این مرحله توسط افراد با تجربه انجام می‌شود تا جلوی هرگونه نقص و اشتباهی را بگیرند.
مرحله سوم: گچکاری
پس از نصب اصولی رابیتس، مرحله گچکاری آغاز می‌شود. این مرحله گام‌های متعددی دارد که باید به دقت و با توجه به استانداردهای کیفی انجام شود. ابتدا، توری‌ها با گچ پر می‌شوند تا پایه‌ای سازنده برای لایه‌های بعدی ایجاد شود. سپس گچ به صورت تدریجی بر روی توری‌ها پالیز می‌شود. این لایه اول گچ به دقت برای جلوگیری از ایجاد شکاف‌ها و نقاط ضعف صاف وارد می‌شود.
پس از پالیز لایه نخست، مراحل دیگر گچ کاری شروع می‌شود. لایه‌های بیشتری از گچ به تدریج افزوده می‌شوند و هر لایه با دقت صاف می‌شود تا سطح نهایی رابیتس صاف و بی نقص باشد. این مرحله نیاز به تجربه و مهارت دارد، زیرا گچ کاری به خوبی انجام نشود، ممکن است سطح نهایی ناهموار یا شکسته به نظر بیاید. همچنین این کار نیاز به زمان و صبر دارد، زیرا هر لایه گچ باید به خوبی خشک شود قبل از اینکه لایه بعدی افزوده شود.
کاربردهای ورق رابیتس چیست؟
ورق مشبک باتوجه‌به اینکه شکل ظاهری خاصی دارد و سایر ویژگی‌های آن نیز تا حدودی منحصربه‌فرد است، کاربردهایی بسیار متفاوت و خاص در مقایسه با سایر ورق‌های فولادی دارد. ورق فولادی مشبک در پروژه‌های ساختمانی جایگاه خاص خود را دارد؛ استفاده از این محصول در این پروژه‌ها به این شکل است که ابتدا این محصول را در سقف ساختمان‌ها کار می‌گذارند و دو طرف آن را با سیم‌های مخصوص رابیتس به میلگرد ها متصل می‌کنند؛ پس از آن، فضایی یک‌دست برای انجام پروژه‌های گچکاری، سفیدکاری و کناف‌بندی ایجاد می‌شود.
جالب است بدانید که این محصول برای ساخت انواع قفس‌های فولادی هم به کار می‌رود؛ قفس‌هایی که شباهت‌های زیادی با قفس‌های نگهداری حیوانات (اصطلاحا توری مرغی) دارند. البته نباید فراموش کنیم که قفس‌های رابیتس بسیار مقاوم هستند و در موقعیت‌های خاصی به کار گرفته می‌شوند. گفتنی است که متناسب با نوع کاربرد این قفس‌ها، چشمه‌های ورق مشبک هم در مدل‌های متغیر تولید و عرضه می‌شوند.
علاوه بر تولید قفس، این ورق فولادی کاربردهای متنوع‌تر و خلاقانه‌تری هم دارد؛ به‌عنوان‌مثال، در ساخت انواع مجسمه‌های دست‌ساز نیز از این محصولات استفاده می‌شود. به این شکل که این ورق را برای پیکربندی اولیهٔ اشکال چندبُعدی استفاده می‌کنند و پس از آن، سایر پوشش‌های رویین و تزئینی را برای مجسمه برمی‌گزینند.
مزایا و معایب ورق فولادی مشبک و راویزکاری چیست؟
هر محصولی در کنار مزیت‌ها و ویژگی‌های مثبت خود، مطمئنا دارای معایب و نقاط ضعف هم هست که مصرف‌کننده باید به شکل دقیق از آنها اطلاع داشته باشد؛ اگر خریدار به طور دقیق بداند که ورق‌های فولادی مشبک دقیقا چه معایبی دارند، مطمئنا به شکل بهتری از این محصولات استفاده خواهد کرد و طول عمر آنها را افزایش خواهد داد؛ به سبب همین مسئله، در این بخش به برخی از مزیت‌ها و معایب انواع راویز می‌پردازیم.
مزایا
راویزها جایگزین مناسبی برای سایر توری‌های آهنی هستند، چرا که مقاومتشان در برابر عوامل خورنده زیاد است، ماندگارترند و سرعت استفاده از آنها بسیار بالاست؛ همچنین این محصولات امکان استفاده از طرح‌های خلاقانه و هنری را هم به پیمانکاران و تکنسین‌های ساختمانی می‌دهند.
معایب
این محصولات تا حدودی وزن سازه‌های فولادی و بتنی را افزایش می‌دهند، پیمانکار را ملزم می‌کنند که گچکاری عمیق‌تری انجام دهد، ریسک به‌وجودآمدن ترک‌های سقفی را افزایش می‌دهند و فرایند گچکاری سقف را تا حدودی مشکل می‌کنند. در مجموع، باید به این مسئله اشاره کنیم که استفاده کردن از راویز در سقف ساختمان‌ها انتخابی است که کاملا به میل و سلیقهٔ طراح داخلی یا پیمانکار ساختمانی بستگی دارد.
تشخیص کیفیت پوشش رابیتس
تشخیص کیفیت پوشش رابیتس از موارد حیاتی در فرآیند ساختمانی است و به دقت و شناخت تخصصی نیاز دارد. اولین نشانه‌های کیفیت پوشش، صافی و یکنواختی سطح است. پوشش رابیتس با انجام صحیح مراحل گچکاری، باید سطحی صاف و بدون خطوط یا ترک‌های ظاهری داشته باشد. همچنین، در صورت استفاده از توری‌های با کیفیت و جوش‌های صحیح، پوشش باید محکم و متراکم باشد و هیچ گونه جدایی یا گسستگی در اتصالات مشاهده نشود.
یکی از عوامل مهم در تشخیص کیفیت پوشش رابیتس، زمان مورد استفاده قرار گرفتن آن است. اگر پوشش به طور کامل خشک نشده باشد، ممکن است تا زمان اتمام فرآیند گچکاری تغییراتی ناخواسته رخ دهد و سطح آن دچار خطوط یا تغییر شکل شود. بنابراین، حریصانه بررسی و اطمینان از خشکی کامل پوشش قبل از ادامه مراحل بعدی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
مهم‌ترین عوامل موثر بر انتخاب رابیتس چیست؟
انتخاب رابیتس در پروژه‌های ساختمانی به عنوان یک جزء مهم و تعیین‌کننده محسوب می‌شود و به عوامل متعددی وابسته است که در تصمیم‌گیری تاثیرگذارند.
- نوع پروژه: نوع پروژه یکی از اصلی‌ترین عوامل است. در پروژه‌های مختلف نیاز به نوع خاصی از رابیتس وجود دارد. به عنوان مثال، در پروژه‌های سقفی، رابیتس با تعداد پل‌های مختلف استفاده می‌شود، در حالی که در نماها از رابیتس‌های با ساختار کمتری استفاده می‌شود.
- وزن محاسباتی: مقدار و وزن بارهای محاسباتی بر پروژه نیز تاثیرگذار است. رابیتس‌های با پل‌های بیشتر و تقسیم بندی‌های مکرر معمولا برای پروژه‌های با بارهای سنگین مناسب‌تر هستند.
- مشخصات فنی: خصوصیات فنی مانند ابعاد، جنس، و ضخامت رابیتس نیز در انتخاب تاثیرگذارند. نیاز به مقاومت در برابر خوردگی، استحکام جوش، و سایر خصوصیات مهم است.
- بودجه پروژه: محدودیت‌های بودجه نیز در انتخاب رابیتس تاثیرگذار است. رابیتس‌های با مشخصات ویژه معمولا هزینه‌ی بیشتری دارند.
- استانداردها و مقررات: رعایت استانداردها و مقررات محلی و بین‌المللی نیز یکی از نکات اساسی در انتخاب رابیتس است تا اطمینان حاصل شود که محصولات استفاده شده با استانداردهای صنعتی سازگاری دارند.
- نحوه نصب و اجرا: روش نصب و اجرا نیز نقش مهمی در انتخاب رابیتس ایفا می‌کند. رابیتس‌هایی که اجرا و نصب آسان‌تری داشته باشند، معمولا ترجیح داده می‌شوند.
با توجه به این عوامل، انتخاب رابیتس باید با دقت و با در نظر گرفتن نیازها و شرایط خاص هر پروژه صورت گیرد.
سخن پایانی
رابیتس نوعی ورق فولادی است که از ورق‌های گالوانیزه تولید شده و ظاهری توری‌شکل دارد؛ این محصول در برابر عوامل خورندهٔ آهن‌آلات مقاوم است و در پروژه‌های ساختمانی، ساخت انواع قفس و مجسمه‌سازی به کار می‌رود. راویز با عنوان ورق فولادی مشبک نیز نامیده می‌شود؛ این محصول علاوه بر مزیت‌های متنوع، معایبی نیز مانند سنگین کردن وزن سازه، افزایش ترک‌های سقفی و ایجاد سختی در فرایند گچکاری دارد.
در پایان خالی‌ازلطف نیست اگر یکی از برجسته‌ترین فروشگاه‌های آنلاین ورق فولادی مشبک را به شما معرفی کنیم؛ مجموعه‌ی فولادسل یکی از شرکت‌های باتجربه در عرصه‌ی آهن‌آلات است که محصولات فولادی را در قیمت‌های منطقی و با کیفیتی مطلوب به دست مشتریان می‌رساند. برای مشاهده‌ی لیست قیمت این محصول در این مجموعه، بر روی عبارت “قیمت روز رابیتس گالوانیزه” ضربه بزنید.
سلام واسه گچکاری فقط باید از رابیتس استفاده کرد؟
سلام. بله بدلیل انعطاف و تخلخل بالایی که رابیتس دارد، بهترین گزینه برای گچکاری است.