کارخانه فولاد مبارکه اصفهان بزرگ ترین واحد صنعتی ایران به حساب می آید که به شکل خصوصی اداره میشود. علاوه بر این، بزرگ ترین مجموعه ساخت فولاد و محصولات فولادی داخلی نیز محسوب میشود.
این مجموعه در اولین قدم های تولید برای اضافه شدن به مجموعه فولادی دیگر، یعنی ذوب آهن اصفهان در نظر گرفته شده بود. اما به یک واحد تولیدی دیگر تبدیل شد که به شکل مجزا به تولید انواع محصولات فولادی میپردازد. با ما همراه باشید تا سایر ویژگی های این واحد صنعتی عظیم را بررسی کنیم.
درباره مجتمع فولاد مبارکه اصفهان
شرکت فولاد مبارکه اصفهان یکی از بزرگترین واحدهای صنعتی ایران میباشد. این مجتمع در زمینی به مساحت ۳۵ کیلومتر مربع در نزدیکی شهر مبارکه و در ۷۵ کیلومتری جنوب غربی شهر اصفهان واقع شده است.
عملیات اجرایی کارخانه مبارکه اصفهان در سال ۱۳۶۰ آغاز شد. در دوران دفاع مقدس و زیر حملات هوایی جنگنده های دشمن توسط توانمندان جبهه صنعت کشور، ادامه یافت.
اولين كوره قوس الكتريكی واحد فولادسازی اين مجتمع در مهر ماه سال 1370 راه اندازی شد. در سال 1371 خطوط توليد اين كارخانه بزرگ توسط رئيس جمهور وقت افتتاح گرديد.
با ورود محصولات فولادی اين شركت به بازار و افزايش تدريجی توليد تا سقف ظرفيت اسمی 2/4 ميليون تن، بخش عمده ای از نياز كشور به اين كالای استراتژيک بر طرف گرديد.
گواهینامه های شرکت مبارکه اصفهان
- دارای گواهینامه بین المللی ISO 50001:2018
- دارای گواهینامه بین المللی ISO 9001
- دارای گواهینامه بین المللی ISO 14001:2018
- دارای گواهینامه بین المللی ISO 45001:2018
محصولات فولاد مبارکه اصفهان
- ورق سیاه فولاد مبارکه
- ورق آلیاژی فولاد مبارکه
- ورق گالوانیزه فولاد مبارکه
- ورق رنگی فولاد مبارکه
- ورق روغنی فولاد مبارکه
- ورق آجدار فولاد مبارکه
- ورق اسید شویی فولاد مبارکه
ورق سیاه فولاد مبارکه
ورق سیاه فولاد مبارکه عموما ضخامت های از 1.5 میلیمتر تا 15 میلیمتر برای حالت رول و شیت فابریک دارد. استاندارد ساخت ورق سیاه فولاد مبارکه براساسDIN آلمان است. این ورق در ضخامت های متنوعی تولید می شود که از ۲ میلیمتر تا 15میلیمتر متغیر است. عرض متداول همه ورق های سیاه فولاد مبارکه معمولا ۱250 میلیمتر در نظر گرفته می شود. و ضمن اینکه این ورق در ضخامت‌های پایین به صورت رولی بسته‌بندی میگردد.
ورق آلیاژی فولاد مبارکه
یکی از تولید کنندگان ورق آلیاژی، کارخانه فولاد مبارکه اصفهان میباشد که در جهت تولید انواع محصولات فولادی تلاش میکند.
ورق‌های تولید شده توسط شرکت فولاد مبارکه اصفهان با توجه به کیفیت بالایی که دارند، طرفداران بسیار زیادی دارند. در حال حاضر این شرکت، وظیفه تامین ورق و مواد اولیه بیش از 3000 کارخانه و تولیدکننده را برعهده دارد.
ورق گالوانیزه فولاد مبارکه
کارخانه مبارکه اقدام به تولید ورق گالوانیزه با ظرفیت تولیدی 200 هزار تن در سال و با کیفیت مورد قبول نموده است. ورق گالوانیزه مبارکه به دلیل کیفیت بالای آن در صنایع مختلف مانند صنعت ماشین سازی، خودروسازی، لوازم خانگی، ساختمانی و صنایع فلزی مورد استفاده می گیرد.
روش تولید ورق گالوانیزه مبارکه اصفهان، به روش غوطه وری گرم است. از مزایای این روش می توان به مقرون به صرفه بودن، امکان ایجاد ضخامت های بالای پوشش، استحکام بالا و چسبندگی مناسب پوشش گالوانیزه به فولاد پایه اشاره کرد.
ورق رنگی فولاد مبارکه اصفهان
از معروفترین محصولات مبارکه؛ ورق رنگی گالوانیزه می باشد، که دارای کیفیتی بالاست و کاملا در بازار شناخته شده است.
برای تولید ورق رنگی مبارکه ابتدا ورق های گالوانیزه وارد بخش آماده سازی ورق می گردد. در این بخش ورق ها با استفاده از محلول مخصوص چربی زدایی شده و سپس توسط غلتک های ویژه برسکاری می شوند.
ورق روغنی فولاد مبارکه
ورق روغنی به دلیل پیچیدگی فرایند تولید، کیفیت بالا و ضخامت کمتر نسبت به ورق سیاه، در بازار آهن گران‌تر میباشد. قیمت ورق روغنی فولاد مبارکه با توجه به ضخامت، عرض، گرید و همچنین با توجه به نوع کششی و فوق کششی آن متفاوت است.
ورق روغنی در بازار تجاری به ورق سرد معروف بوده و دلیل اصلی نامگذاری این محصول، شکل ظاهری آن است. ورق روغنی توسط نورد سرد تولید می گردد و پس از تولید به دلایل مختلفی از جمله جلوگیری از زنگ زدگی، روغنکاری می شود. کارخانه های مختلفی از جمله فولاد مبارکه، فولاد غرب، هفت الماس و گیلان، ورق نورد سرد تولید میکنند.
ورق اسید شویی فولاد مبارکه سپاهان
ورق اسید شویی فولاد مبارکه در دسته ورق های فولادیست و از انواع ورق سیاه محسوب میشود. عملیات اسید شویی باعث میگردد ناخالصی‌ها و مقدار زغال موجود روی سطح ورق فولادی از بین برود و به صورت براق و خالص به بازار عرضه شود. سطح ورق اسید شوی شبیه ورق روغنی میباشد.
کارخانه فولاد مبارکه اصفهان، از معتبرترین و مشهور ترین کارخانجات تولیدی در ایران است.
نواحی شرکت فولاد مبارکه اصفهان
مجتمع فولاد مبارکه اصفهان دارای چهار بخش عمده تولید می باشد که شامل نواحی زیر است
- ناحیه آهن سازی
- ناحیه فولادسازی و ریخته گری مداوم
- ناحیه نورد گرم
- ناحیه نورد سرد
شرکت فولاد مبارکه در زمینه تولید ورق فولادی فعالیت می نماید. این شرکت بیش از پنجاه درصد از مصرف فولاد کشور را تولید میکند. محصولات شرکت فولاد مبارکه سپاهان در صنایع خودروسازی و قطعه سازی، صنایع فلزی سبک، صنایع فلزی سنگین و لوله های انتقال سیالات، صنایع بسته بندی، صنایع لوازم خانگی و الکتریکی و صنایع لوله و پروفایل مورد استفاده قرار می گیرند.
ناحیه آهن سازی فولاد مبارکه اصفهان
ناحیه آهن سازی دارای پنج واحد زیر می باشد
- واحد انباشت و برداشت مواد خام و واحد واگن برگردان شماره ۱ و ۲
- واحد آهک سازی
- واحد گندله سازی
- واحدهای احیاء مستقیم ۱و۲
- واحد دولومیت سازی
واحد انباشت و برداشت مواد خام و واحد واگن برگردان شماره ۱ و ۲
واحد واگن برگردان اولین بخش از واحد انباشت و برداشت را تشکیل می دهد. ابتدا واگن های حمل مواد خام از یکدیگر جدا میشود. سپس با چرخش 180 درجه ای هر واگن ، پودر سنگ آهن و گندله ، تخلیه میشود. بعد توسط نوار نقاله به واحد انباشت و برداشت منتقل و در پارک ها و دپوهای پیش بینی شده انباشت میگردد .
واحد انباشت و برداشت وظیفه انتقال مواد از واگن برگردان ها توسط نوار نقاله ها با طول تقریبی 35 کیلومتر به دپوها و پایل های مربوطه و سپس برداشت مواد همگن شده و ارسال به واحدهای گندله سازی و احیاء مستقیم را بر عهده دارد. این واحد شامل 3 دستگاه ماشین انباشت (استاکر) و 4 دستگاه ماشین برداشت ( 2 دستگاه بوم ریکلایمر و 2 دستگاه بریج ریکلایمر) میباشد.
واحد آهک سازی فولاد مبارکه
سنگ آهک از معدن فولاد سنگ مبارکه ( معدن حوض ماهی ) واقع در پانزده كيلومتری جنوب شرقی شركت فولاد مبارکه اصفهان تامين ميگردد.
در دو كوره پخت افقی دوار به طول 38 متر و قطر 8/3 متر در دماي 900 تا 1100 درجه سانتيگراد به آهک پخته تبدیل می شود. آهک تهيه شده در واحد فولادسازی استفاده ميشود.
ریزدانه آهک تولیدی در واحد هیدرات به آهک هیدراته تبدیل میشود. در واحدهای گندله سازی، بریکت سازی، نورد سرد و تصفيه خانه مورد استفاده قرار میگیرد و مازاد آن به فروش میرسد.
ظرفيت اسمی توليد اين واحد 270 هزار تن در سال بوده که هم اکنون به رقم 320 هزار تن افزايش يافته است.
واحد گندله سازی فولاد مبارکه
کنسانتره آهن زبره با خلوص 5/67 درصد در آسياب های گلوله ای واحد گندله سازی به صورت پودر با دانه بندی مناسب در آمده و در بخش میکسرها پس از مخلوط شدن با کنسانتره آهن ريزدانه ، چسب (پودر بنتونيت) و لجن غبارگیرها به 8 ديسک دوار که نسبت به افق 45 درجه زاویه دارند ارسال می گردد.
واحدهای احیاء مستقیم 1و2
واحد احياء مستقيم شماره 1 شامل 5 مدول مشابه از نوع ميدركس سری 600 به ظرفیت اسمی هر مدول 600 هزار تن و یک مدول سری 800 به ظرفیت 800 اسمی هزار تن و واحد احیاء مستقیم شماره 2 ( شهید خرازی ) شامل دو مگامدول 5/1میلیون تنی می باشد.
وظيفه این واحد ها تبديل گندله اکسيدی به آهن اسفنجی با غلظت آهن حداقل 92 درصد ( متالیزاسیون ) و کربن 8/1 درصد می باشد . گندله پخته شده وارد كوره احياء با دمای 800 درجه سانتیگراد شده و گاز احياء كننده نيز با دمای حدود 900 درجه سانتیگراد حرارت به داخل كوره دميده میشود.
واحد دولوميت سازی فولاد مبارکه
از ديگر بخش‌های ناحیه آهن سازی فولاد مبارکه اصفهان، واحد تولید دولوميت میباشد. اين بخش سنگ دولوميت را از سه معدن واقع درنزديكی اصفهان دريافت میکند. و در دو كوره دوجفتی عمودی در دماي حدود 1000 درجه سانتيگراد به صورت دولوميت پخته در آمده که دولوميت پخته شده در واحد فولادسازی استفاده ميشود . ظرفيت اسمی توليد اين واحد 160 هزارتن در سال میباشد.
ناحيه فولادسازی و ريخته گری مداوم شرکت مبارکه اصفهان
ناحيه فولادسازی و ريخته گری مداوم مهمترين و بزرگترين واحد شركت فولاد مبارکه اصفهان است. در حال حاضر بزرگترين سايت فولادسازی در خاورميانه و شمال آفریقا میباشد و بخش های زير را در خود جای داده است.
- حوضچه های قراضه
- واحد حمل و شارژ مواد فلزی (DRI ، فروآلياژها و …)
- هشت کوره قوس الکتريکي 200 تنی
- هفت کوره پاتيلی
- واحد های گاززدايی
- پنج ماشين ريخته گری مداوم دو خطه
- دو حوضچه خنک کننده تختال با آب
- يک محوطه خنک سازی تختال در هوای آزاد
- واحد تعميرات نسوز
ناحيه نورد گرم کارخانه مبارکه اصفهان
ناحيه نورد گرم از چهار واحد اصلی تشكيل ميشود. تولید سالانه‌ی آن ۵.۵ میلیون تن است
- کوره های پیشگرم
- خط توليد نورد گرم
- کارگاه غلتک نورد گرم
- واحد تكميل نورد گرم
ناحيه نورد سرد فولاد مبارکه اصفهان
واحدهای نورد سرد در دنيا معمولا مجموعه ای از خطوط توليد و سرويس ميباشند. هر كدام از خطوط، تكميل كننده عمليات مورد نياز برای محصول مورد انتظار ميباشد. واحدهای نورد سرد ميتوانند توليد كننده انواع محصولات ذيل باشند:
- محصولات سرد شامل كلاف و ورق
- محصولات پوشش دار شامل کلاف و ورق قلع اندود، کلاف و ورق گالوانيزه و کلاف رنگی
واحدهای نورد سرد میتوانند تولید کننده انواع محصولات سرد شامل کلاف و ورق شیت و محصولات پوشش دار شامل ورق رول قلع اندود، ورل ورق گالوانیزه و رول ورق رنگی باشد.