یکی از اقداماتی که خیلی به چشم نمی‌آید اما موجب استحکام و پایداری سازه‌ها می‌شود، نبشی کشی ساختمان است. در این فرآیند از مقاطع فلزی که شبیه به حرف L هستند برای تقویت گوشه‌های سازه و ایجاد ثبات در اسکلت ساختمان استفاده می‌کنند.
اهمیت نبشی کشی ساختمان زمانی مشخص می‌شود که بدانیم این مقاطع فولادی می‌توانند نیروهای وارده از جهات مختلف را تحمل کرده و به توزیع بهتر بار در ساختمان کمک کنند. از کارهای کوچک مثل ساخت یک نرده یا قاب پنجره گرفته تا ساخت سازه‌های بزرگ و پیچیده مثل برج‌ها و پل‌ها، نبشی‌ها نقش کلیدی در اطمینان از استحکام و دوام سازه ایفا می‌کنند. باتوجه به لزوم استفاده از این فرآیند در سازه‌ها، قیمت نبشی برای پیمانکاران از اهمیت بالایی برخوردار است.
ما امروز در فولادسل، به بررسی دقیق انواع مختلف نبشی‌کشی، روش‌های اجرای آن، و کاربردهای گوناگون این فرآیند در صنعت ساختمان‌سازی می‌پردازیم. همچنین، نکات مهمی را که در زمان انتخاب و نصب نبشی باید مد نظر قرار داد، مورد بررسی قرار می‌دهیم تا درک بهتری از این عنصر ساختاری، و کاربرد آن داشته باشید.
نبشی کشی ساختمان چیست؟
در ساختمان‌سازی، اجزای غیر سازه‌ای مثل دیوارها باید طبق استانداردها به اسکلت اصلی متصل شوند. اگر که این اتصالات به درستی انجام نشود، امکان دارد در زمان زلزله و دیگر حوادث طبیعی، دیوارها بریزند و خسارات زیادی را به دنبال داشته باشد. برای مثال، زلزله کرمانشاه در آبان ۱۳۹۶ نمونه‌ای از این مشکلات بود که به دلیل عدم اتصال مناسب بین دیوار و اسکلت، خسارات زیادی به وجود آمد.
پیش‌تر گفتیم که نبشی کشی ساختمان یکی از روش‌های تقویت ساختمان است که در آن از پروفیل‌های L شکل استفاده می‌کنند. این پروفیل‌ها نبشی نام دارند که در شاخه‌های 6 و 12 متری تولید می‌شوند و قیمت آنها به سایز، برند و کیفیت آنها بستگی دارد.
نبشی‌کشی در مقاوم سازی ساختمان نقش مهمی ایفا می‌کند. امروزه اجرای این کار در ساختمان‌ها الزامی است و اگر مهندس ناظر آن را طبق نقشه‌ها انجام ندهد و بعداً دیوارها تخریب شوند یا آسیب ایجاد کنند، مقصر شناخته می‌شود. این الزام به خاطر آیین‌نامه 2800 است که می‌گوید لبه‌های دیوارها و بخش‌هایی که دیوار ادامه ندارد باید محکم شوند.
نبشی‌کشی به ویژه برای دیوارهای آجری و سفالی که احتمال ریزش دارند، حائز اهمیت است. همچنین اگر پلیت درون بعضی از ستون‌ها نباشد، نبشی کشی ساختمان برای اتصال به ستون‌ها به‌کار می‌رود. در ساختمان‌هایی که اسکلت آنها فلزی است هم می‌توان از نبشی‌کشی استفاده نمود. ولی اگر دیوارها از پنل ساخته شده باشند، نیازی به نبشی‌کشی نیست چون میلگردهای درون دیوار، ایمنی لازم را تأمین می‌کند.
همچنین نبشی کشی یکی از مراحل مهم در اجرای نما است. برای ساختمان‌هایی که نمای آنها دارای پستی و بلندی است، از شاسی‌کشی فولادی به عنوان زیرساز استفاده می‌شود. در این فرآیند از پروفیل آهنی، نبشی، پیچ و مهره استفاده شده و در نهایت به اسکلت اصلی ساختمان متصل می‌شود. این کار سطح زیرین را صاف کرده و سازه را برای مراحل نازک‌کاری آماده می‌کند.
انواع نبشی‌های ساختمانی
تا به اینجای کار گفتیم که نبشی کشی ساختمان چیست و چه کاربردی دارد. اما نبشی‌ها انواع مختلفی دارند که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.
نبشی پرسی
یکی از انواع نبشی‌ها، نبشی پرسی است که در ساخت و ساز برای اتصالات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نبشی‌ها در فرآیند نورد سرد تولید می‌شوند و برای ساخت آنها ابتدا ورق‌های فولادی در اندازه‌های مورد نظر برش داده می‌شوند، پس از آن در دستگاه رول فرمینگ قرار می‌گیرند تا به شکل نهایی درآیند. در نهایت، ورق به شکل نبشی خم می‌شود.
نبشی فابریک
نبشی فابریک یکی دیگر از انواع این محصول است که با روش نورد گرم تولید می‌شود. در این روش، شمش‌های فولادی در اندازه‌های مشخص در کوره قرار می‌گیرند و طی فرآیند نورد گرم، نازک و طولانی‌تر می‌شوند. نبشی‌های فابریک از دوام و ماندگاری بالایی برخوردار هستند که اغلب با روکش خاکستری آبی و لبه‌های گرد یا مخروطی به تولید می‌رسند. از این نبشی برای پشتیبانی سازه‌ها، تریلرها، براکت‌ها و مهاربندی استفاده می‌شود.
نبشی بال مساوی
پروفیل نبشی بال مساوی، که به آن Equal Angle L-profile هم می‌گویند، نوعی پروفیل نبشی است که دو ضلع آن برابر هستند. این نوع پروفیل برای کاربردهای متنوع در صنایع ساختمانی و صنعتی، از جمله سازه‌های فلزی، سازه‌های بتنی، و ساخت بناها، بسیار مناسب است.
پروفیل نبشی بال مساوی در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شود، طوری که ضخامت، عرض، و طول اضلاع آن می‌تواند بسته به نیاز و محل استفاده متفاوت باشد. این محصول یکی از پرکاربردترین انواع پروفیل نبشی است و به‌خاطر طراحی مناسب خود، در بسیاری از ساختمان‌ها و تجهیزات صنعتی به کار می‌رود.
نبشی بال نامساوی
پروفیل نبشی بال نامساوی یا Unequal Angle L-profile، نوعی پروفیل نبشی است که در آن دو ضلع به اندازه‌های متفاوتی طراحی شده‌اند. به عبارت دیگر، ضلع‌های عمودی این پروفیل دارای ابعاد متفاوتی هستند. به خاطر طراحی خاص این پروفیل، در خیلی از حوزه‌های ساختمانی و صنعتی به کار می‌رود.
پروفیل نبشی بال نامساوی به طور معمول در حوزه ساختمانی برای تقویت سازه‌ها یا ایجاد اتصالات استفاده می‌شود. از کاربردهای رایج آن می‌توان به تقویت سازه‌های فلزی یا بتنی، و اتصالات صنعتی در ماشین‌آلات اشاره کرد. این پروفیل در ابعاد مختلف و با ضخامت و طول‌های مختلف تولید و عرضه می‌شود و به این ترتیب، انعطاف‌پذیری بیشتری را در طراحی و ساخت سازه‌هایی با بارهای متغیر فراهم می‌آورد.
نبشی لقمه ای
نوعی از نبشی که در سایزهای غیرمعمول نسبت به نبشی‌های معمولی تولید می‌شود، نبشی لقمه‌ای است. این نبشی‌ها باتوجه به درخواست و تقاضای بالایی که دارند، در سایزهای 20 تا 30 سانتی‌متری ساخته، و طبق نیاز مشتری با دستگاه‌های برش به اندازه نهایی می‌رسند.
انواع نبشی کشی ساختمان
فرآیند کلی نبشی‌کشی در سیستم‌های ساختمانی و عمرانی با توجه به کاربردهای متنوع آن، به دو دسته‌بندی اصلی تقسیم می‌شود. در اینجا باید به این نکته اشاره کنیم که نبشی‌کشی معمولاً یا پیش از بتن‌ریزی و یا پس از آن انجام می‌شود. در ادامه، به توضیح دو دسته‌بندی اصلی خواهیم پرداخت:
نبشی‌کشی از لحاظ چینش
انواع نبشی کشی ساختمان از لحاظ چینش نبشی‌ها می‌توانند به شکل عمودی، افقی و یا حتی مورب باشد. نبشی‌های عمودی اغلب در بخش‌هایی استفاده می‌شوند که فاصله دهانه‌ها زیاد است و نیاز به پر کردن این فضاها وجود دارد. این نوع نبشی‌کشی به دلیل نیاز به استحکام بالا انجام می‌شود تا ساختمان بتواند مقاومت خود را در برابر ارتعاشات حفظ کند. در این روش، نبشی‌ها به پایین ستون‌ها یا تیرآهن‌های کف ساختمان و به بالا تیرها و ستون‌های سقف جوش داده می‌شوند. از سمتی دیگر، نبشی‌کشی افقی اغلب در مکان‌هایی کاربرد دارد که فاصله دهانه‌ها کمتر است.
این نوع نبشی‌کشی پیوندی بین دیوارها، ستون‌ها و بدنه ساختمان به‌وجود می‌آورد و در نهایت باعث افزایش مقاومت سازه می‌شود. در خیلی از موارد، این روش برای بهبود استحکام و مقاومت ساختمان‌ها استفاده می‌شود. اگرچه هر دو نوع نبشی‌کشی‌های افقی و عمودی هدف مشابهی دارند، ولی تفاوت‌هایی در ساختار و محل اجرای آنها وجود.
نبشی‌کشی از لحاظ متریال
انواع نبشی‌کشی از نظر نوع متریال مقطع، دسته‌بندی دوم است که می‌خواهیم به آن بپردازیم. نبشی‌ها می‌توانند از جنس بتن‌آرمه یا فلزی باشند. نبشی‌های فلزی بیشتر در ساختمان‌هایی که اسکلت فلزی دارند، استفاده می‌شود، در حالی که نبشی‌های بتن‌آرمه برای ساختمان‌های اسکلت بتنی، مناسب هستند. انتخاب نوع متریال نبشی طبق نوع اسکلت ساختمان و کاربرد آنها انجام می‌شود و در نهایت بهبود و تقویت مقاومت ساختمان را به‌دنبال دارد. برای نبشی‌کشی ساختمان‌ها، انواع مختلفی از نبشی‌های فولادی به‌کار می‌روند.
هزینه نبشی کشی ساختمان چقدر است؟
هزینه نبشی کشی ساختمان به عوامل مختلفی وابسته است و بسته به شرایط پروژه می‌تواند متغیر باشد. هزینه نبشی‌کشی ساختمان به دو صورت محاسبه می‌شود: اگر به شکل شاخه‌ای باشد، قیمت هر شاخه بین ۱۷۰ تا ۲۵۰ هزار تومان است. اما در صورت محاسبه به صورت کیلویی، هزینه هر کیلوگرم بین ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان خواهد بود. نبشی‌کشی یکی از مراحل مهم در تقویت سازه‌ها است که در آن از نبشی‌ها برای افزایش استحکام و جلوگیری از آسیب‌های سازه‌ای استفاده می‌شود. این عملیات به خصوص در پروژه‌های بازسازی و تقویت ساختمان‌های قدیمی یا برای جلوگیری از نشست و تخریب ساختمان‌های جدید اهمیت دارد.
عوامل مؤثر بر هزینه نبشی کشی ساختمان
در این میان که هزینه نبشی کشی را مورد بررسی قرار دادیم، باید بگوییم که این قیمت‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه برایتان شرح می‌دهیم.
- متراژ و اندازه ساختمان
هرچه ساختمان بزرگ‌تر باشد یا تعداد طبقات بیشتری داشته باشد، نیاز به نبشی‌کشی بیشتر است که هزینه را افزایش می‌دهد. - نوع و کیفیت نبشی
نوع نبشی که انتخاب می‌کنید (فولادی، گالوانیزه یا آلومینیومی) و ضخامت آن، نقش مهمی در تعیین هزینه دارد. نبشی‌های ضخیم‌تر و باکیفیت‌تر، گران‌تر هستند اما استحکام بیشتری به سازه می‌دهند. - دستمزد نیروی کار
میزان دستمزد کارگران به منطقه جغرافیایی و تجربه آنها بستگی دارد. مناطق شهری معمولاً هزینه‌های نیروی کار بالاتری دارند. - پیچیدگی پروژه
اگر نبشی‌کشی ساختمان شامل دسترسی دشوار به نقاط مختلف سازه یا نیاز به تجهیزات خاص باشد، هزینه بیشتری نیاز خواهد بود. همچنین، اگر ساختمان دچار آسیب‌های ساختاری شده باشد، ممکن است نیاز به نبشی‌کشی بیشتری باشد. - موقعیت جغرافیایی
مکان پروژه نیز بر قیمت تأثیر دارد. هزینه‌ها در شهرهای بزرگ معمولاً بالاتر است، در حالی که در مناطق کوچکتر یا روستایی این هزینه‌ها کمتر هستند.
چگونه هزینه نبشی کشی ساختمان را کاهش دهیم؟
طبیعی است که هر سرمایه‌گذاری دوست داشته باشد که در عین کیفیت و استحکام، پروژه‌ای مقرون به‌صرفه را به سرانجام برساند. با انجام برخی کارها می‌توان هزینه نبشی کشی ساختمان را تا حد زیادی کاهش داد.
- بررسی و انتخاب نبشی مناسب
می‌توانید با انتخاب نبشی‌هایی که از لحاظ کیفیت مناسب هستند اما قیمت مقرون به صرفه‌تری دارند، هزینه را کاهش دهید. مقایسه قیمت‌ها و مشورت با متخصصین می‌تواند به انتخاب هوشمندانه کمک کند. - برنامه‌ریزی دقیق و کاهش اتلاف منابع
برنامه‌ریزی دقیق برای جلوگیری از هدررفت مصالح یا زمان اضافه می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد. استفاده بهینه از مواد و زمان، باعث کاهش هزینه نهایی پروژه می‌شود. - مقایسه قیمت‌های پیمانکاران
قبل از انتخاب پیمانکار، می‌توانید از چندین پیمانکار مختلف استعلام قیمت بگیرید و با توجه به کیفیت خدمات و هزینه‌های پیشنهادی، گزینه‌ای را انتخاب کنید که بهترین تعادل را بین قیمت و کیفیت ارائه می‌دهد. - نگهداری و تعمیرات به موقع
اگر در مراحل اولیه متوجه مشکلات سازه شوید و به موقع آنها را برطرف کنید، می‌توانید از نیاز به نبشی‌کشی گسترده جلوگیری کنید. این کار باعث می‌شود هزینه‌های ناشی از آسیب‌های بیشتر کاهش یابد.
با رعایت این نکات، می‌توانید هم از کیفیت سازه خود اطمینان حاصل کنید و هم هزینه‌های نبشی‌کشی را در حد مطلوب نگه دارید.
تفاوت نبشی کشی ساختمان با وال پست
نبشی کشی ساختمان و وال پست هر دو از تکنیک‌های مهم در ساخت و ساز هستند که برای تقویت و پایداری سازه‌ها استفاده می‌شوند. با این حال، تفاوت‌های مهمی در نحوه استفاده، محل استفاده و اهداف این دو وجود دارد. در ادامه به بررسی تفاوت‌های اصلی بین نبشی‌کشی و وال پست پرداخته می‌شود:
تعریف و کاربرد
- نبشی‌کشی (L-Shape Steel Installation):
نبشی کشی ساختمان به استفاده از پروفیل‌های فولادی به شکل L (نبشی) برای تقویت اتصالات و گوشه‌های سازه‌های مختلف مانند سقف، دیوارها و ستون‌ها اشاره دارد. نبشی‌ها برای تحمل بار و تثبیت اجزای سازه به کار می‌روند. عمدتاً در تقویت اتصالات فلزی، گوشه‌ها، لبه‌ها و تکیه‌گاه‌های سازه استفاده می‌شود. نبشی‌کشی بیشتر برای انتقال بارهای موضعی و تقویت نقاط خاصی از سازه به کار می‌رود. - وال پست (Wall Post):
وال پست‌ها ستون‌های عمودی یا افقی هستند که در داخل دیوارهای غیر باربر (دیوارهای جداکننده) قرار می‌گیرند تا این دیوارها را به سازه اصلی (تیرها و ستون‌ها) متصل کرده و از کج شدن یا فروپاشی دیوار تحت بارهای جانبی مانند زلزله و باد جلوگیری کنند. به منظور تقویت دیوارهای غیر باربر (پارتیشن‌ها)، به خصوص در سازه‌های مقاوم در برابر زلزله، وال پست‌ها نصب می‌شوند تا پایداری دیوارها را در برابر نیروهای جانبی و لرزه‌ای افزایش دهند.
محل نصب
- نبشی‌کشی:
معمولاً در نقاطی که نیاز به تقویت موضعی دارند، مانند گوشه‌ها، اتصالات تیرها به ستون‌ها، سقف‌ها و فریم‌ها استفاده می‌شود. این نقاط نیاز به تحمل بارهای موضعی دارند و نبشی‌ها کمک می‌کنند که این بارها به درستی به اجزای سازه منتقل شوند. - وال پست:
در داخل دیوارهای غیر باربر قرار می‌گیرد و نقش آن ایجاد اتصال و تقویت بین دیوار و عناصر اصلی سازه مانند تیرها و ستون‌ها است. وال پست‌ها معمولاً در دیوارهای بلند و طولانی به کار می‌روند تا از خم شدن یا شکستگی آنها جلوگیری شود.
نحوه عملکرد و باربری
- نبشی‌کشی:
بارهای وارد بر سازه (مانند بارهای مرده، زنده و بارهای متمرکز) را از طریق نبشی‌ها به دیگر اجزای سازه (مانند ستون‌ها و تیرها) منتقل می‌کند. نبشی‌ها می‌توانند بارهای فشاری، کششی و خمشی را تحمل کنند و نقش اصلی آنها در افزایش استحکام و پایداری اتصالات است. - وال پست:
وال پست‌ها عمدتاً برای تحمل بارهای جانبی (مانند باد و زلزله) طراحی شده‌اند و وظیفه دارند که دیوارهای غیر باربر را در موقعیت خود نگه داشته و از جابجایی یا فروپاشی آنها جلوگیری کنند. وال پست‌ها به عنوان تکیه‌گاه‌های افقی و عمودی عمل می‌کنند که باعث تقویت دیوارها در برابر نیروهای افقی می‌شوند.
نحوه اجرا و نصب
- نبشی‌کشی:
نصب نبشی‌ها ممکن است با استفاده از جوشکاری یا پیچ و مهره به سایر اجزای سازه انجام شود. معمولاً در زمان ساخت اسکلت فلزی یا بتنی انجام می‌شود و در جاهایی که بارهای متمرکز یا تنش‌های موضعی وجود دارد، به کار می‌رود. - وال پست:
نصب وال پست‌ها معمولاً در زمان ساخت دیوارهای غیر باربر صورت می‌گیرد. این نصب می‌تواند شامل جوشکاری، استفاده از پیچ و مهره یا دیگر روش‌های اتصال باشد. وال پست‌ها به طور معمول به فریم فلزی دیوار یا سازه متصل می‌شوند.
مقاومت در برابر نیروهای لرزه‌ای
- نبشی‌کشی:
بیشتر برای مقاومت در برابر بارهای ثقلی و بارهای متمرکز طراحی شده است. نبشی‌کشی می‌تواند در برابر نیروهای لرزه‌ای نیز موثر باشد، اما هدف اصلی آن توزیع بارهای سازه‌ای و تقویت نقاط خاص است. - وال پست:
به طور خاص برای افزایش مقاومت دیوارهای غیر باربر در برابر نیروهای لرزه‌ای و جانبی طراحی شده است. وال پست‌ها کمک می‌کنند که دیوارها در حین زلزله ثابت بمانند و از فروریزی آنها جلوگیری شود.
مصالح و نوع ساخت
- نبشی‌کشی:
معمولاً از فولاد یا آهن ساخته می‌شود و به شکل پروفیل L یا T استفاده می‌شود. - وال پست:
می‌تواند از پروفیل‌های فولادی (مانند قوطی یا تیرآهن)، چوب یا مواد دیگر ساخته شود، بسته به نوع سازه و دیوار مورد نظر.
در مجموع، نبشی کشی ساختمان و وال پست هر دو برای تقویت سازه‌ها استفاده می‌شوند، اما نبشی‌کشی بیشتر در اتصالات و نقاط باربر سازه به کار می‌رود، در حالی که وال پست برای تقویت دیوارهای غیر باربر و مقابله با نیروهای جانبی مانند زلزله و باد به کار می‌رود. هر دو روش با اهداف متفاوتی در سازه‌ها استفاده می‌شوند و به نحوی مکمل یکدیگر هستند تا پایداری و ایمنی ساختمان‌ها را تضمین کنند.
نحوه اجرای نبشی کشی ساختمان
اگر دیوارهای اطراف شما به‌صورت 3D panel باشند، باتوجه به میلگردهایی که اطراف دیوار وجود دارند، نیازی به مهارت خاصی نیست. اما اگر که دیوار آجری باشد، نبشی کشی ساختمان ضروری است.
طبق آیین‌نامه‌ها، برای دیوارهای بیرونی، انجام فرآیند نبشی کشی امری واجب است و اجرای این کار به طول و ارتفاع تیغه‌ها نیز بستگی دارد. برای نبشی کشی ساختمان نیاز است که دو شاخه نبشی را با کمک میلگرد به ضخامت دیوار متصل کنید و پس از آن، اجزا را رنگ می‌کنند و در نهایت توری مرغی می‌کشند تا در درون آن دیوارهای غیرسازه‌ای و تیغه‌ها را مهار کنند.
اجرای نبشی کشی ساختمان به دو روش انجام می‌شود که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم:
- در روش اول، قبل از انجام بتن‌ریزی درون ستون‌ها، پلیت‌هایی قرار داده می‌شود تا برای جوش دادن نبشی از آنها کمک بگیرند.
- در روش دوم، نبشی ها را به ستون‌ها وصل می‌کنند و این کار به‌وسیله تفنگ‌های میخ‌کوب و یا تسمه نبشی‌ها صورت می‌گیرد. بعد از آن، میلگردهای عرضی به میلگردهای طولی جوش خورده و میلگردهای طولی را به نبشی‌ها جوش می‌دهند.
اصول نبشی کشی ساختمان در بخش‌های مختلف سازه
اجرای نبشی کشی در هر بخش از سازه با هدف افزایش استحکام و مقاومت صورت می‌گیرد که هر قسمت ساختمان برای نبشی کشی معیارها و روش‌های خاص خود را دارد که در ادامه برایتان شرح خواهیم داد:
نبشی کشی نما
اجرای نبشی کشی نمای ساختمان، به نوع متریال مورد نیاز در نازک کاری و اجرای نما بستگی دارد، ولی در کل نبشی کشی این بخش از سازه، بنیان طراحی نما است که فرورفتگی و برجستگی‌های لازم را ایجاد می‌کند. در زمان ساخت نماهای سنگی و سیمانی، لازم است که پیش از هرچیزی نبشی‌های عمودی و افقی را به تیر و ستون‌ها جوش داده و بعد از اتمام زیرسازی با میلگرد، اطراف کلاف نبشی را به کمک رابیتس و سیم گالوانیزه، ببندید.
نبشی کشی پنجره
به پروسه نصب و ایجاد قاب‌های فلزی برای تقویت و مستحکم‌سازی پنجره‌ها در ساختمان، نبشی کشی پنجره می‌گویند. با انجام این کار، پنجره‌ها در برابر نیروهای مختلفی مثل باد، زلزله و… از خود مقاومت نشان می‌دهند و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری می‌کند.
نبشی کشی دیوار
اگر که نیاز به نبشی کشی دیوارهای خارجی ساختمان باشد، دو روش کلی برای انجام این فرآیند وجود دارد. روش اول به این شکل است که پیش از بتن‌ریزی ستون‌ها، موقعیت پلیت‌ها تعیین می‌شود و در ادامه نبشی‌ها به آنها جوش داده می‌شوند. در روش دوم، از میخ‌کوبی برای اتصال نبشی به ستون‌ها استفاده می‌شود. اگر شرایط استفاده از میخ‌کوبی نباشد، می‌توان از تسمه برای اتصال نبشی‌ها به ستون‌ها استفاده کرد.
نبشی کشی سقف
برای انجام نبشی کشی سقف ساختمان نیاز است که بخش‌های دقیق اتصالات نبشی‌ها به‌طور کامل مشخص شود. در قسمت‌های تقاطع دیوارها با سقف، اغلب از نبشی‌های عمودی استفاده می‌شود که از یک سمت به ستون یا کف سازه و از سمتی دیگر به میلگردها یا تیرآهن‌های به‌کار رفته در سقف متصل می‌شوند.
نکات اجرایی نبشی کشی ساختمان
اجرای نبشی کشی در ساختمان‌ها یکی از مراحل حیاتی و مهم در فرآیند ساخت و ساز است که به منظور تقویت ساختار، پشتیبانی و جلوگیری از فروپاشی اجزای مختلف سازه انجام می‌شود. در ادامه، به بررسی نکات اجرایی مهم در نبشی‌کشی ساختمان پرداخته می‌شود:
- انتخاب صحیح نبشی
-
- نوع و اندازه نبشی: بر اساس نوع سازه و بارهای وارد بر آن، باید نوع و اندازه مناسب نبشی (مثل L شکل، T شکل و غیره) انتخاب شود. ضخامت و طول نبشی نیز باید متناسب با بارهای سازه‌ای محاسبه و تعیین گردد.
- جنس نبشی: معمولاً از فولاد یا آهن استفاده می‌شود، اما در برخی شرایط خاص ممکن است از آلومینیوم یا مواد ضد زنگ استفاده شود، به خصوص در مناطق مرطوب یا در تماس با مواد شیمیایی.
- آماده‌سازی محل نصب
-
- تمیزکاری سطوح: قبل از نصب نبشی، باید سطوحی که نبشی‌ها به آنها متصل می‌شوند، به خوبی تمیز شده و از هر گونه آلودگی، زنگ‌زدگی یا چربی پاک شوند.
- علامت‌گذاری دقیق: محل نصب نبشی‌ها باید با دقت علامت‌گذاری شود تا از هم‌راستایی و تراز بودن آنها اطمینان حاصل شود.
- نصب و اتصال نبشی‌ها
برای اتصال نبشی‌ها به سازه، دو روش اصلی وجود دارد:
-
- جوشکاری: در این روش از جوش برای اتصال نبشی‌ها به فلزات استفاده می‌شود. جوشکاری باید توسط یک فرد ماهر انجام شود و کیفیت جوش باید مطابق با استانداردهای معتبر باشد.
- پیچ و مهره: در برخی موارد که امکان یا ضرورت جوشکاری وجود ندارد، از پیچ و مهره برای اتصال نبشی‌ها استفاده می‌شود. پیچ‌ها باید به طور کامل محکم شده و مهره‌ها نیز به خوبی سفت شوند.
- استفاده از صفحات پایه و گاست پلیت: در بسیاری از موارد، برای افزایش پایداری و استحکام، از صفحات پایه (Base Plate) و صفحات گاست (Gusset Plate) استفاده می‌شود که نبشی‌ها را به اجزای دیگر سازه متصل می‌کنند.
- تراز و تنظیم نبشی‌ها
-
- تراز بودن نبشی‌ها: بعد از نصب اولیه، نبشی‌ها باید با استفاده از ابزارهایی مانند تراز، در جهت‌های افقی و عمودی بررسی و تنظیم شوند. این کار برای اطمینان از انتقال یکنواخت بارها ضروری است.
- کنترل فاصله‌ها و زوایا: فاصله و زوایای نبشی‌ها باید دقیقاً مطابق با نقشه‌های طراحی باشد تا پایداری سازه تضمین شود.
- بازرسی و کنترل کیفیت
-
- بازرسی اتصالات جوش: تمامی جوش‌ها باید توسط ناظر ساختمانی یا یک مهندس جوش بازرسی شوند تا اطمینان حاصل شود که جوش‌ها به درستی انجام شده‌اند و هیچ نقصی ندارند.
- کنترل پیچ و مهره‌ها: تمامی پیچ و مهره‌ها باید با استفاده از ابزار مناسب محکم شده و از سفت بودن آنها اطمینان حاصل شود. در صورت لزوم، از واشرهای قفل‌دار استفاده شود تا از شل شدن پیچ‌ها در طول زمان جلوگیری شود.
- محافظت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی
-
- استفاده از پوشش‌های محافظ: در مناطقی که احتمال خوردگی یا زنگ‌زدگی وجود دارد، باید از پوشش‌های محافظ مانند رنگ ضد زنگ، گالوانیزه گرم یا پوشش‌های اپوکسی استفاده شود.
- بازرسی دوره‌ای: پس از نصب، نبشی‌ها و اتصالات آنها باید به طور دوره‌ای بازرسی شوند تا در صورت مشاهده هر گونه خوردگی، زنگ‌زدگی یا آسیب، تعمیرات لازم انجام شود.
- رعایت استانداردها و مقررات
-
- پیروی از استانداردهای معتبر: تمامی مراحل نصب و نبشی‌کشی باید مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی معتبر انجام شود تا از ایمنی و دوام سازه اطمینان حاصل شود.
- مستندسازی: تمامی مراحل نصب و بازرسی‌ها باید مستند شوند تا در صورت نیاز، به عنوان مرجع استفاده شوند.
- هماهنگی با سایر بخش‌های پروژه
-
- بررسی هماهنگی با سایر عناصر سازه: قبل از اجرای نبشی‌کشی، باید اطمینان حاصل شود که نبشی‌ها با سایر عناصر سازه (مانند تیرها، ستون‌ها و دیوارها) همخوانی دارند و هیچ‌گونه تداخل یا مشکل اجرایی ایجاد نمی‌کنند.
با رعایت این نکات اجرایی، نبشی کشی ساختمان به صورت دقیق و اصولی انجام خواهد شد و می‌تواند به تقویت سازه و افزایش ایمنی و پایداری آن کمک کند.
جمع‌بندی نبشی کشی ساختمان
امروز به‌طور کامل گفتیم که نبشی کشی ساختمان چیست و چه کاربردی دارد. نبشی‌کشی با هدف توزیع مناسب بارها، کاهش تنش‌های موضعی و جلوگیری از فروریزی یا جابجایی غیرمجاز اجزای ساختمان انجام می‌شود. این عملیات معمولاً شامل انتخاب نوع و اندازه مناسب نبشی، آماده‌سازی محل نصب، نصب و اتصال نبشی‌ها با استفاده از جوشکاری یا پیچ و مهره، و نهایتاً بازرسی و کنترل کیفیت اجرای اتصالات است.