وال پست در اسکلت بتنی چیست؟

اجرای صحیح وال‌پست در ساختمان‌های اسکلت بتنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا نقش کلیدی در مقاوم‌سازی دیوارها و جلوگیری از حوادث ناخواسته در هنگام وقوع زلزله و دیگر حوادث طبیعی دارد. وال‌پست با جدا کردن دیوارها از ستون‌ها، مانع از تخریب دیوارها در برابر نیروهای جانبی می‌شود و این امر در نهایت به افزایش مقاومت سازه کمک می‌کند. در این مقاله کارشناسان فولادسل با بررسی الزامات قانونی، روش‌های صحیح اجرای وال‌پست و اهمیت آن در حفظ ایمنی و استحکام ساختمان‌های بتنی، به شما کمک می‌کنند، پروژه‌های ساختمانی خود را با اطمینان بیشتری به پایان برسانید.

اهمیت و نقش اجرای صحیح وال پست در اسکلت بتنی چیست؟

به‌طور کلی وال پست‌ها مانند یک ستون کمکی عمل می‌کنند و با استفاده از میلگردهای افقی (میلگرد بستر) که به دیوار وصل شده و جلوی تخریب دیوارها را در زلزله یا باد شدید می‌گیرند، در نتیجه موجب ایمن‌تر شدن دیوارها می‌شوند. تا به اینجا فهمیدیم وال پست چیست، اما چه نقشی در اسکلت بتنی دارند؟

وال پست‌ها می‌توانند از تخریب دیوارها در زمان زلزله جلوگیری کنند. اجرای وال پست در اسکلت بتنی از طرفی موجب افزایش ایمنی افراد ساکن در ساختمان می‌شود و از طرفی دیگر از خسارات ناشی از زلزله جلوگیری می‌کند.

شاید در هنگام اجرای وال پست در اسکلت بتنی هزینه‌ی زیادی روی دوش پیمانکاران بیفتد اما کاملا به‌صرفه است چرا که از خسارات احتمالی جلوگیری می‌کند. با این حال، انتخاب وال پست مناسب با توجه به نیازهای پروژه و بودجه، مستلزم آگاهی از قیمت وال پست و مقایسه آن با دیگر گزینه‌ها است. البته جدا از این موضوع، توجه کنید که طبق آیین نامه، استفاده از وال پست در اسکلت بتنی ضروری است و سازه‌های بدون وال پست مورد تایید نظام مهندسی نیست. در ادامه به بررسی انواع وال پست می‌پردازیم.

انواع وال‌ پست در اسکلت بتنی

از نظر نحوه نصب و اجرای وال پست در اسکلت بتنی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

وال‌ پست عمودی

برخی اوقات مهندسین با بررسی شرایط و تحلیل فشارهای وارده بر دیوار، متوجه می‌شوند که بعضی بارها بر انواع دیگر بارها غلبه می‌کند. به همین خاطر برای بالا بردن مقاومت دیوار، استفاده از وال پست عمودی ضروری است چرا که این نوع وال پست، کل ضخامت دیوار را پوشش می‌دهد. در ضمن قیمت وال پست در این فرآیند بسیار حائز اهمیت است.

وال‌پست افقی

بعضی سازه‌ها به شکلی طراحی می‌شوند که وال پست باید افقی قرار گیرد. اگر در ساختمان‌های بتنی دیوارهایی با ارتفاع ۵/۳ متر به‌کار رود، برای حفظ مقاومت دیوار‌ها از وال پست افقی با مقطع بتنی استفاده می‌کنند.

اجرای وال پست در اسکلت بتنی

اجرای وال پست در اسکلت بتنی به تخصص و تجربه زیادی نیاز دارد و باید طبق استانداردهای موجود در آیین نامه‌ها از جمله پیوست ششم آیین نامه 2800 صورت گیرد. آگاهی از مراحل اجرای وال پست در اسکلت بتنی به افرادی که قصد اجرای وال پست را در ساختمان‌های بتنی دارند، کمک می‌کند. مراحل اجرای وال پست در ساختمان بتنی به شرح زیر است:

مشخص کردن محل قرارگیری و اجرای وال‌پست مطابق نقشه جانمایی وال پست

پیش از هر چیزی نیاز است که محل قرارگیری و نصب وال پست را طبق نقشه جانمایی وال پست که مهندس طراحی کرده است را علامت بزنید. انجام این کار باید با دقت زیادی انجام شود تا بتوان بهترین نتیجه برای نصب وال پست در ساختمان‌ها دید.

نصب ورقه‌های اتصال در کف و سقف طبق نقشه جانمایی وال پست

زمان قالب‌بندی و بتن‌ریزی، نیاز است پلیت‌ها درون بتن اجرا شوند. ولی اگر که این کار انجام نشود، می توان پلیت‌ها را با کمک انکر بولت‌ها وصل کرد. در این بخش نیاز است که ورقه‌های اتصال در کف و سقف براساس نقشه نصب شوند.

نصب وادارها، تیرک‌ها و اتصالاتشان در محل ورقه‌های اتصال

وال پست‌های قائم و تیرک‌های افقی به‌خاطر افزایش ارتفاع یا عرض دیوار باید براساس فواصل معینی در دیوارها اجرا شوند. فواصل و روش انتخاب و مشخص‌کردن وادارها و تیرک‌ها در نقشه اجرایی قابل مشاهده است؛ پس باید با رعایت آن‌ها مقاطع فولادی را تهیه کرد. در آخر، با استفاده از اتصالات مشخص شده، می‌توانید قطعات عمودی و افقی فولادی را به ورق‌ها وصل کنید.

نصب ناودانی‌ منقطع جهت مهار برون صفحه دیوار

ناودانی منقطع یا همان نبشی منقطع از جمله مصالحی هستند که برای مهار برون صفحه ای دیوار مورد استفاده قرار می گیرند. این قطعات فولادی می توانند بین دیوار و ستون طبق فاصله مشخصی قرار بگیرند و امکان حرکت دیوار را در ستون فراهم کنند.

اتصال قلاب و گیره‌های میلگردبستر

میلگرد بستر که در زمان دیوارچینی مورد استفاده قرار می گیرد، نباید به ستون جوش داده شود و نیاز است حرکت آزادانه خود را داشته باشد و قیمت میلگرد بستر در این پروسه بسیار حائز اهمیت است. از این رو بر اساس رجی که میلگرد بستر در آن قرار گرفته، قلاب و گیره میلگرد بستر باید به درستی در آن محل نصب شود. با توجه به تراز ارتفاع تعیین شده در نقشه، می‌توان اول گیره میلگرد بستر را روی ستون اجرا کرد و سپس قلاب را داخل آن قرار داد. بعد از اعمال میلگرد بستر، قلاب باید روی میلگرد بستر قرار بگیرد.

اعمال مصالح تراکم پذیر مانند یونولیت یا پشم سنگ برای جداسازی دیوار و ستون

باتوجه به ضوابط اجرایی فاصله بین دیوار و ستون با کمک یونولیت و پشم سنگ ضدرطوبت پر می‌شود تا ایمنی ساختمان نیز بالا برود.

دیوارچینی و اجرای میلگرد بستر

مرحله آخر دیوارچینی هم همراه با اجرای میلگرد بستر است. البته اگر که دیوارچینی با بلوک هبلکس انجام شود، به‌جای میلگرد بستر از بست تخت هم استفاده می‌کنند. با این حال در حالت استاندارد، به‌کار بردن میلگرد بستر آجدار مطابق با سایز اعلامی مهندس پیشنهاد می‌شود.

در ضمن برای سازه‌های بتنی در دیوارهایی با طول ۶ متر، از وال پست عمودی، برای نگهداری دیوار‌ها استفاده می‌شود و هنگامی که طول دیوار در سازه بتنی ۴۰ برابر ضخامت دیوار و یا ارتفاع دیوار ۳۰ برابر ضخامت دیوار باشد، نصب وال‌ پست در اسکلت بتنی ضروری تلقی می‌شود.

نکات مهمی که در زمان نصب وال پست باید انجام دهید!

پیش‌تر مراحل اجرای هر وال پست را بررسی کردیم. در این بخش یک بار دیگر نکات روش اجرای وال پست را به طور کلی شرح می‌دهیم:

• وال پست میانی در اصل از دو نبشی که با میلگرد به هم وصل شده‌اند و فاصله میان آن‌ها دقیقا به اندازه ضخامت بلوک‌ها است.
• برای وصل کردن وال پست میانی به کف ساختمان از اتصالات مفصلی استفاده می‌کنند، به این شکل که وادار به یک صفحه یا پلیت جوش داده، و به تیر یا دال وصل می‌گردد.
• وادار میانی داخل اتصالات تلسکوپی از بالا نباید به سقف بچسبد زیرا در این صورت دیگر قادر به جابجایی در مقابل نیروی زلزله را ندارد. پس برای بخش بالایی آن به این شکل عمل می‌کنیم که به سقف، پلیت جوش داده می‌شود سپس وال پست میانی را در بین 4 نبشی می‌گذاریم. به طوری که بتواند حرکت کند و به هیچ عنوان به آن نچسبیده باشد.
• برای ممانعت از زنگ‌زدگی قوطی، نبشی و دیگر مقاطعی که در اجرای وال پست و تیرک به‌کار می‌رود، نیاز است قبل از استفاده به آن‌ها ضد زنگ بزنید.
• به دلیل اختلاف ضریب انبساط حرارتی در گچ و آهن، نیاز است در بخش‌هایی که وال پست فولادی با گچ در تماس است از رابیتس برای پوشاندن وادار استفاده کنیم، چرا که تماس مستقیم گچ و آهن باعث ترک خوردن گچ می‌شود.
• در طراحی 2 برابر ارتفاع تیر از بر ستون را ناحیه بحرانی در نظر می‌گیرند. ناحیه بحرانی قسمتی است که ما انتظار به‌وجود آمدن مفصل پلاستیک و تحمل تغییر شکل را داریم. پس نباید در ناحیه بحرانی اتصالی داشته باشیم.
• وقتی قسمت انتهای یک تیغه با دهانه کم که بار خاصی ندارد به اواسط دیوار خارجی می‌رسد و با آن متقاطع است، باید برای اطمینان بیشتر، فاصله یک صدم ارتفاع دیوار را در انتهای وادار رعایت کنیم، ولی برای اتصال دو دیوار داخلی متقاطع نیازی به این کار نیست.

مدت زمان اجرای وال پست در اسکلت بتنی

یکی از معضلات اصلی پیمانکاران و کارفرمایان ساختمان زمان اجرا است. طبیعی است که به به‌دلیل اجرای وال پست در اسکلت بتنی، احتمال بالا رفتن زمان اجرای ساختمان وجود دارد. اما اگر این کار به افراد متخصص سپرده شود، این کار در مدت زمان محدودی انجام می‌شود. زمان لازم برای اجرای وال پست در اسکلت بتنی به پارامترهای مختلفی بستگی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

تعداد نیروی اجرایی وال پست

تعداد افرادی که برای اجرای وال پست در نظر گرفته شده‌اند، روی زمان اجرای وال پست در اسکلت بتنی موثر است. هر چه تعداد نیروها بیشتر باشد، سرعت کار نیز بالا می‌رود.

متراژ پروژه

از پارامترهای مهم و موثر روی مدت زمان اجرای وال پست در اسکلت بتنی، متراژ سازه است. هر چه متراژ ساختمان بالا رود، مقدار مصالح مورد نیاز برای اجرای وال پست و پیچیدگی کار هم بیشتر می‌شود. این عوامل باعث می‌شوند که زمان اجرای وال پست در اسکلت بتنی افزایش یابد.

تفاوت اجرای وال‌پست در اسکلت بتنی با اسکلت فلزی

اجرای وال پست در اسکلت بتنی و اسکلت فلزی بسیار به هم شبیه است و تنها هدف آن‌ها تقویت سازه است. تنها فرقی که این دو دارند، این است که که وال پست اسکلت فلزی با جوشکاری به ستون و تیر وصل می‌شود ولی وال پست در اسکلت بتنی از طریق پیچ و رول پلاک و یا رول بولت به ستون‌ها و بقیه اجزای سازه‌ای اتصال پیدا می‌کنند. در این بین خوب است بدانید که استفاده از وال پست اسکلت فلزی الزامی است و باعث عملکرد بهتر سازه می‌شود.

جمع‌بندی

امروز درباره اجرای وال پست در اسکلت بتنی گفتیم. اجرای وال پست یک روش مهار لرزه‌ای دیوارهای سازه است که در اغلب ساختمان‌ها، به‌خصوص در اسکلت‌های بتنی به‌کار می‌رود و ایمنی را تا چندین برابر افزایش می‌دهد. باتوجه به ایرادات اجرایی و آیین نامه‌های مربوطه، مهندسین باید دقت بالایی روی اجرای وال پست در اسکلت بتنی داشته باشند، زیرا هر خطای اجرایی می تواند به قیمت مشکلات حقوقی و خسارات جبران ناپذیری تمام شود.

در ضمن برای خرید انواع وال پست مطابق با نیازتان با کارشناسان ما در فولادسل تماس بگیرید تا خریدی امن و مطمئن را تجربه کنید.