پروفیل ساختمانی چیست؟
پروفیل در اصل به یک مقطع توخالی فلزی گفته می‌شود که در دو حوزه صنعتی و ساختمانی کاربرد بسیاری دارد. امروزه مدل‌های مختلفی از پروفیل ساختمانی روانه بازار شده که بر حسب فاکتورهای مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. معیارهای تقسیم‌بندی می‌تواند ظاهر، وزن، جنس و… باشد. آیا شناختی راجع به انواع پروفیل ساختمانی دارید؟ به راستی تقسیم بندی آنها بر چه اساسی انجام می‌گیرد و این پروفیل‌ها چه کاربردی دارند؟
آشنایی با انواع پروفیل
پروفیل در اصل به یک مدل مقطع توخالی فولادی اطلاق می‌گردد که در ساخت آن ورقه فلزی به کار رفته و در زمینه صنعتی و ساختمانی به شکل وسیع کاربرد دارد. این مقاطع می‌توانند به شکل‌های متنوعی همچون دایره، مربع، مستطیل و… باشند. در حالت کلی، پروفیل در دو دسته ساختمانی و صنعتی جای می‌گیرد. این مدل مقاطع ساختمانی غالبا در زمینه تولید در و پنجره و نرده مورد استفاده قرار می‌گیرند و پروفیل‌های صنعتی عموما در صنایع خودرو کاربرد دارند.
پروفیل ساختمانی
پروفیل ساختمانی در اصل به گروهی از انواع پروفیل اطلاق می‌گردد که در زمینه ساختمان سازی کاربرد دارند. مدل‌های مختلف پروفیل‌های ساختمانی غالبا ضخامتی در حدود دو تا چهار میلی‌متر داشته و در بازار به فروش می‌رسند. تقسیم بندی پروفیل‌های ساختمانی بر اساس معیارهای مشخصی همچون شیوه ساخت یا سطح مقطع صورت می‌گیرد. شیوه‌های ساخت پروفیل ساختمانی شامل نورد گرم، سرد و مرکب می‌شود. در ساخت نورد گرم، شمش فولادی گرم به کار رفته است. محصولی که ساخت آن به این شیوه صورت گرفته است در مقابل فشار خارجی از خود مقاومت بالایی نشان می‌دهد. این مدل محصولات دوربسته محسوب می‌شوند. پروفیل‌های نورد گرم غالبا در تولید انواع ناودانی، میلگرد و… به کار گرفته می‌شوند.
روش دیگر، نورد سرد است. در این شیوه برخلاف شیوه پیشین، مواد مذاب به کار گرفته نمی‌شود. در این شیوه، ورق‌های سرد تولیدی را پرس داده و خم کرده و به این صورت تغییری در ظاهر آنها به وجود می‌آورند. پروفیل‌های ساخته شده با نورد سرد غالباً در زمینه کارهای اصلی ساختمانی کاربرد ندارند؛ بلکه شاهد استفاده از آنها در کارهای سرپایی و سبک هستیم. این مدل پروفیل‌ها در ساخت سقف و چهارچوب درها کاربرد دارند. نوع آخر پروفیل ساختمانی نیز مرکب بوده که ترکیبی از نورد سرد و نورد گرم به حساب می‌آید. این مدل مقاطع فولادی مرکب در تولید نبشی دوبل و ناودانی دوبل به کار گرفته می‌شود.
تقسیم بندی پروفیل از نظر شکل ظاهری
پروفیل‌ها از لحاظ ظاهری نیز با هم تفاوت دارند و دارای مدل‌های مختلفی هستند. آشنایی با انواع پروفیل از نظر شکل ظاهری به شما کمک می‌کند تا آنها را به راحتی از یکدیگر تشخیص دهید. انواع پروفیل از نظر شکل ظاهری شامل بسته و باز می‌شوند. موارد زیر، اشاره به توضیحات هریک دارد.
1.بسته
امکان ساخت پروفیل به صورت بسته به دو روش وجود دارد. در نخستین روش شاهد شکل‌دهی ورق‌ها به کمک غلتک نورد و جوش خوردن لبه‌های لوله مانند آنها به یکدیگر هستیم. شیوه بعدی نیز پروسه اکستروژن نام دارد. در این شیوه، شاهد عبور دادن قطعه‌ای با دمای بالا از طریق حفره هستیم. شکل‌دهی پروفیل بسته طبق شکل حفره صورت می‌گیرد.
2.باز
پروفیل در بخش دهانه گستردگی زیادی داشته و همین مسئله سبب شده که آن را پروفیل باز بنامند. دهانه در اصل به همان فاصله میان دو لبه گفته می‌شود. این مدل مقاطع فولادی علاوه‌بر اینکه از میزان مقاومت بالایی برخوردار هستند، قیمت پروفیل‌ها و وزن آنها نیز پایین به نظر می‌رسد. پروفیل زد پرلین را می‌توان نمونه‌ای از پروفیل باز دانست. از دیگر نمونه‌های پروفیل باز می‌توان به تیرآهن، نبشی، میلگرد، ناودانی و تسمه اشاره کرد.
تقسیم بندی پروفیل از نظر وزن
پروفیل‌ها از لحاظ وزن نیز دارای مدل‌های متنوعی هستند و در دو گروه سنگین و سبک جای می‌گیرند. ضخامت پروفیل‌های سنگین به یک و نیم میلی‌متر و بیشتر می‌رسد که ساخت آنها در دو گروه ساختمانی و صنعتی انجام می‌گیرد. این مقاطع به شکل مستطیلی و مربعی به بازار عرضه می‌شوند. از دیگر پروفیل‌ها از نظر ضخامت می‌توان به نوع سبک آن اشاره کرد که ضخامت آن به ۰.۴ تا ۱.۵ میلی‌متر می‌رسد و از نظر ساخت در گروه نورد سرد جای دارد. ساخت پروفیل زد پرلین بر اساس خواسته مشتری در مدل‌های سبک و سنگین صورت می‌گیرد.
تقسیم بندی پروفیل از نظر جنس
جنس پروفیل‌ها نیز یکسان نبوده و از نظر جنس می‌توان آنها را به انواع مختلفی تقسیم کرد. استیل، کامپوزیت، گالوانیزه، ساختمانی و… از جمله جنس‌های مختلف پروفیل به شمار می‌روند. انواع پروفیل شامل موارد زیر می‌شود.
1.استیل
مدل نبشی و تسمه‌ای را می‌توان در گروه پروفیل‌های استیل جای داد. مزیت بزرگ استیل در مقایسه با سایر انواع پروفیل را می‌توان در ضدزنگ بودن آن دانست. این ویژگی به علت وجود کروم با درصد بالا است.
2.کامپوزیتی
این مدل پروفیل اگرچه که وزن پایینی دارد؛ اما از میزان دوام و مقاومت بالا در مقابل خوردگی‌ها و ارتعاشات برخوردار بوده و هزینه پایینی صرف ساخت این مدل پروفیل شده است. پروسه ساخت این مدل مقاطع فولادی سریع بوده و از جهتی دیگر، شما نمی‌توانید این مدل پروفیل‌ها را چندان سوراخ کاری کنید. از آنجایی که قالب با شکل‌های مختلف وجود ندارد، تنوع چندانی میان محصولات از نظر سطح مقطع دیده نمی‌شود. سطح مقطع پروفیل‌های کامپوزیتی شکل‌های متفاوتی همچون C، L، I، H، U، Z و T دارد.
3.گالوانیزه
پروفیل‌های گالوانیزه در مقابل خوردگی و زنگ‌زدگی از خود مقاومت زیادی نشان می‌دهند که این مسئله از وجود پوششی فلزی از جنس روی بر سطح آن ناشی می‌شود. بررسی پروفیل‌های گالوانیزه نیازمند تست مخرب نبوده و این کار به صورت چشمی نیز قابل انجام است. به شیوه‌های متفاوتی می‌توان پروفیل گالوانیزه را تولید کرد. در پروفیل زد پرلین برای اینکه طول عمر افزایش یابد، روش گالوانیزه گرم را به کار می‌گیرند.
4.آلومینیومی
گروه‌های پروفیل‌های آلومینیومی شامل پروفیل آلومینیومی صنعتی، ساختمانی و معماری می‌شوند که طبق کاربرد، در دسته‌های مختلفی جای می‌گیرند. در ساخت سیستم تهویه مطبوع کانال کابلی و سینک‌های گرمکن در واقع از پروفیل‌های آلومینیوم صنعتی استفاده می‌شود. در تهیه مبلمان و کابینت‌ها نیز آلومینیوم صنعتی کاربرد دارد. این مدل پروفیل‌ها در اصل کارایی بالای خود را مدیون خاصیت رسانایی خود هستند. از آنجایی که در این مدل پروفیل میزان سختی و نوع سطح اهمیتی ندارد، شاهد افزایش کارایی آن هستیم. پروفیل‌های آلومینیومی پیچش بالایی داشته و در عین حال وزن آن کم است؛ به همین علت، انتخاب خوبی برای ساخت سازه‌ها به حساب می‌آید. این مقاطع در ساخت پنل‌های خورشیدی نیز کاربرد دارند. پروفیل آلومینیومی معماری برعکس آلومینیوم صنعتی در صنایعی مورد استفاده قرار می‌گیرد که ظاهر برای آنها مهم است. از جمله موارد استفاده پروفیل آلومینیومی معماری می‌توان به تولید چهارچوب درب و پنجره‌ها اشاره کرد.
5.صنعتی
پروفیل‌های صنعتی از میزان مقاومت بالایی در مقابل خوردگی برخوردار هستند. همچنین این مدل پروفیل‌ها به خوبی جوش می‌خورند و استحکام بالایی دارند. علاوه‌بر این ویژگی‌ها وزن پایین را نیز می‌توان از دیگر مزیت‌های بارز آن دانست. این مدل مقاطع فولادی غالباً در زمینه خودروسازی و صنایع دفاعی به کار برده می‌شود. این مدل پروفیل‌ها بسیار خاص بوده و به مقاطع فولادی شباهت ندارند. امکان ساخت پروفیل‌های ساختمانی حتی در یک کارگاه وجود دارد؛ اما صنعتی به این شکل نیست. پروفیل صنعتی در صنایع مختلفی همچون خودروسازی، نظامی و… کاربرد دارد. از آنجایی که در این صنایع حساسیت ایمنی بالاست پروفیل‌های صنعتی می‌بایست از استانداردهای خاصی پیروی کنند. همچنین در تولید این مدل مقاطع فولادی صنعتی، تکنولوژی نقش مهمی دارد.
آشنایی با انواع پروفیل ساختمانی
پروفیل‌های ساختمانی مدل‌های بسیاری داشته و بعضی از پروفیل‌های ساختمانی هستند که به نسبت سایر پروفیل‌های ساختمانی شناخته شده‌تر هستند. از جمله آنها می‌توان به آبرو، تسمه، ناودانی، نبشی و… اشاره کرد. موارد زیر نیز اشاره به انواع پروفیل ساختمانی دارد.
6.آبرو
پروفیل آبرو از جمله کاربردی‌ترین مقاطع فولادی در زمینه ساختمان سازی به حساب می‌آید. به کمک این مدل پروفیل، آب برف و باران به خوبی از سقف ساختمان منتقل می‌شود. آبرو با آب برف و باران در تماس بوده و به همین علت، در ساخت آن ورق‌های فولادی گالوانیزه به کار رفته تا شاهد مسئله خوردگی نباشیم.
7.تسمه
ساخت پروفیل تسمه غالبا با عرضی کمتر از ۱۶۰ میلی‌متر انجام می‌گیرد و علامت اختصاری آن نیز PL است. اعدادی که در نقشه سازه‌ها بعد از این علامت نشان داده می‌شوند در واقع اشاره به طول، عرض و ضخامت تسمه دارند. تسمه‌های فولادی جدای از اینکه در زمینه ساخت سازه نقش دارند، در تولید گاردریل و سازه‌های فلزی نیز به کار می‌روند.
8.ناودانی
تقسیم‌بندی این مدل مقطع فولادی در دو مدل ناودانی C و ناودانی U انجام می‌گیرد. اگر بال‌های ناودانی در موازات یکدیگر قرار بگیرند و دارای ضخامت یکسانی باشند، به آن ناودانی سی شکل گفته می‌شود و در شرایطی که بال‌های ناودانی در موازات یکدیگر قرار نگیرند و به صورت مخروطی باشند، آن را ناودان یو شکل می‌نامند. پروفایل ناودانی را امکان دارد از فولاد، استیل یا آلومینیوم بسازند.
9.نبشی
پروفیل نبشی از جمله پرکاربردترین مدل‌های پروفیل ساختمانی به حساب می‌آید. ساخت این مدل از مقاطع فولادی در دو مدل بال مساوی و بال نامساوی انجام می‌گیرد. در نقشه‌های ساختمانی پروفیل نبشی را با نماد L مشاهده خواهید کرد. اعداد درج شده بعد از این نماد در واقع اشاره به پهنای بال‌ها و میزان ضخامت پروفیل دارد. پروفیل نبشی در تقویت ورق‌های فولادی و اتصالات ساختمان سازی کاربرد دارد. از دیگر انواع پروفیل ساختمانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- سپری
- زد
- تیرآهن
- ورق های فولادی
- میلگرد
- لوله های فولادی
- قوطی
- چهارپهلو
پروفیل در حوزه ساختمان سازی چه کاربردهایی دارد؟
پروفیل نقش موثر و مهمی در زمینه ساخت سازه‌ها داشته و کاربردهای بسیاری را می‌توان برای پروفیل در حوزه ساختمان‌سازی در نظر گرفت. از جمله کاربردهای رایج آن می‌توان به تولید درب و پنجره، چهارچوب، نرده فلزی و… اشاره کرد. موارد زیر نیز اشاره به کاربردهای پروفیل در حوزه ساختمان سازی دارد.
- ساخت درب و پنجره‌های آلومینیومی
- ساخت چهارچوب درب و پنجره
- ساخت و تولید نرده‌های فلزی
- ساخت ستون و اسکلت فلزی ساختمان‌ها
- پوشش سقف سوله‌ها و سالن‌های ورزشی
- ساخت ناودانی‌های کوچک
- ساخت کرکره برقی مناسب مغازه‌ها
- ساخت نرده‌های فلزی راه پله‌ها
قیمت انواع پروفیل ساختمانی
شاید شما مشغول یک پروژه ساختمانی هستید، در این شرایط بی‌شک یکی از موارد مورد نیاز شما پروفیل خواهد بود و شما مایل هستید از قیمت روز پروفیل ساختمانی اطلاع یابید. قیمت پروفیل ساختمانی یکسان نبوده و تفاوت‌های زیادی میان آنها دیده می‌شود. نرخ روز پروفیل ساختمانی در واقع به عواملی همچون جنس، وزن، ضخامت، برند سازنده و… بستگی دارد. به علت نقش موثر این محصول در ساخت‌وساز، بهتر است از پیش از قیمت آن اطلاع یابید تا خریدی درست و مناسب داشته باشید.
سخن پایانی
امروزه از پروفیل‌ها به صورت گسترده در حوزه ساختمان سازی استفاده می‌شود. با حضور یافتن پروفیل‌ها در این حوزه، شاهد افزایش استحکام سازه‌ها هستیم و وزن کلی سازه نیز کاهش پیدا کرده است. پروفیل‌ها ساختمانی انواع مختلفی داشته و این تقسیم‌بندی براساس یک‌سری معیارها همچون جنس، ظاهر، وزن و… صورت می‌گیرد. پروفیل‌های ساختمانی در حیطه ساختمانی کاربردهای گسترده‌ای داشته و از جمله کاربردهای آن می‌توان به ساخت درب و پنجره، ستون و اسکلت فلزی ساختمان، چهارچوب درب و پنجره و… اشاره کرد.