در آستانه مرداد ۱۴۰۴، بازار مقاطع فولادی و به‌ویژه پروفیل، بیش‌از همیشه مورد توجه فعالان صنعت، پیمانکاران و حتی مصرف‌کنندگان خرد قرار گرفته است. پیش بینی قیمت پروفیل در مرداد 1404 این روزها تبدیل به دغدغه‌ای اساسی برای همه شده؛ چرا که پروفیل فولادی نه‌تنها پایه‌ای‌ترین مقطع در سازه‌های سبک و گلخانه‌ای است، بلکه مهم‌ترین متریال اولیه در تولیدات لوازم خانگی و حتی خودروسازی به حساب می‌آید. در چنین شرایطی که هر تغییر در قیمت پروفیل می‌تواند جریان پروژه‌های عمرانی و صنعتی را تحت تاثیر قرار دهد، شناخت عوامل موثر و روندهای بازار به‌ویژه با توجه به تحولات اخیر از جنبه جنگ، امری ضروری به نظر می‌رسد. در این مقاله سعی داریم با اتکا به تحلیل داده‌های واقعی، روند قیمت پروفیل در مرداد 1404 را پیش‌بینی کنیم. با ما همراه باشید.
چرا پروفیل فولادی در مرداد ۱۴۰۴ محور توجه بازار است؟
پروفیل فولادی یا همان قوطی‌های مربع و مستطیلی، از صنعت ساختمان، گلخانه و سازه‌های سبک گرفته تا شاسی خودروهای سنگین و تولید لوازم خانگی، پیوند دهنده اصلی فولاد ساختمانی با بسیاری از حوزه‌هاست. در واقع، طبق برآوردهای پایان سال ۱۴۰۳، حدود ۲۲ درصد از کل مقاطع فولادی مصرفی کشور به پروفیل اختصاص داشته است. با توجه به این حجم گسترده مصرف، اهمیت دانستن قیمت پروفیل در تابستان امسال نه‌فقط برای تولیدکنندگان، بلکه برای انبارداران، پیمانکاران و حتی سیاست‌گذاران حوزه انرژی دو چندان شده؛ زیرا صنعت فولاد کشور در این تابستان با دو مشکل جدی روبه‌رو است:
- محدودیت کم‌سابقه برق (طبق دستورالعمل توانیر، کاهش بار تا ۹۰ درصد برای فولادسازان تا ۲۴ مرداد)؛
- پس‌لرزه‌های افزایش هزینه حمل و بیمه پس‌از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل.
ترکیب این ریسک‌های عرضه-تقاضا و لجستیک، بازار را در موقعیتی حساس و غیقابل‌پیش‌بینی قرار داده است.
مرور بازار پروفیل در تیر ۱۴۰۴
تحلیل بازار تیرماه نشان می‌دهد که قیمت پروفیل در بنگاه‌های تهران (نمونه ۴۰×۴۰×۳ میلی‌متر)، بدون وجود تغییرات معنادار روزانه، عمدتاً در بازه ۳۹٬۰۰۰ تا ۴۲٬۸۰۰ تومان به‌ازای هر کیلو نوسان داشته است. قیمت پروفیل صنعتی سنگین (۵ تا ۸ میلی‌متر) هم بین ۴۰٬۰۰۰ تا ۵۰٬۵۰۰ تومان اعلام شد. این ثبات نسبی، با وجود تلاطمات سیاسی بزرگی که پشت سر گذاشتیم، نشان‌دهنده تعادل نسبی عرضه و تقاضا و البته انتظار فعالان بازار برای تعیین تکلیف نرخ ارز و سیاست‌های انرژی بود.
در تیرماه، قیمت پروفیل تقریباً کم‌نوسان‌ترین وضعیت یک سال اخیر را تجربه کرد و پهنای باند نوسان ماهانه پروفیل ۴۰×۴۰×۲ میلی‌متر فقط ۸٫۱ درصد گزارش شد. در همین حال، الگوی معاملات به‌سمت سفارش‌های پله‌ای کوچک (۲۰ تا ۵۰ تن) و کاهش خرید نقدی حرکت کرد که علت آن، موجودی نسبتاً مناسب انبارها و تردید خریداران نسبت به آینده نرخ دلار و وضعیت برق بود.
در این ماه، نرخ دلار آزاد در بازه ۸۰ تا ۹۲ هزار تومان شناور بود و قیمت هر کیلو ورق گرم داخلی (ضخامت ۲ میلی‌متر، مبارکه) به طور میانگین ۴۰۸ هزار ریال ثبت شد که نسبت به ماه قبل ۱٫۱ درصد کاهش نشان می‌دهد؛ اما حق‌بیمه جنگی حمل‌ونقل دریایی همچنان در سطح بالای ۰٫۳۵ تا ۰٫۴۵ درصد تثبیت شد و محدودیت شدید برق، چشم‌انداز بازار را مبهم کرده بود.
پیش بینی قیمت پروفیل در مرداد 1404 و بررسی متغیرهای بنیادین اثرگذار بر آن
اما در مردادماه، چه متغیرها و فاکتورهایی بر قیمت پروفیل تاثیر خواهند گذاشت؟
عرضه ورق گرم تحت محدودیت برق
اساس زنجیره تولید پروفیل، دسترسی به ورق گرم (HRC) است. با اجرای دستور توانیر، اغلب نوردکاران راهکار کاهش ۶۰ درصدی بار برق از ساعت ۱۱ تا ۲۳ را انتخاب کردند که این تصمیم منجر به کاهش حدود ۴۰ درصدی تولید کلاف HRC نسبت به ظرفیت اسمی شد.
به‌طورکلی جالب است بدانید که هر ۱۰ هزار تن افت تولید HRC، کمبود تقریبی ۹ هزار تن پروفیل در بازار ایجاد می‌کند و این یعنی فشار مستقیم بر قیمت پروفیل و سایر محصولات پایین‌دستی.
قیمت مواد اولیه
در بازه زمانی منتهی به مرداد ۱۴۰۴، نرخ جهانی HRC FOB چین حدود ۴۶۱ دلار بر هر تن، HRC FOB دریای سیاه ۴۵۰ دلار و اسلب ایرانی ۴۲۰ تا ۴۳۵ دلار گزارش شده است. از سویی نرخ قراضه HMS 1&2 CFR ترکیه هم حدود ۳۳۶ تا ۳۴۵ دلار معامله شد.
اگر بخواهیم بر مبنای دلار نیمایی (۷۱ هزار تومان) محاسبه کنیم، بهای تمام‌شده ورق گرم ۲ میلی‌متر حدود ۳۶٬۵۰۰ تومان در هر کیلو خواهد بود که حاشیه سود نوردکاران قوطی قبل‌از هزینه حمل، تقریباً بین ۷ تا ۱۰ درصد باقی می‌ماند. ضمناً باید بدانید که قیمت پروفیل گالوانیزه و محصولات مشابه نیز مستقیماً از این تغییرات قیمت جهانی ورق تاثیر می‌پذیرند.
نوع تقاضا
طبق گزارش وزارت صمت و مرکز آمار ایران، رشد ۴٫۷ درصدی بخش ساختمان در بهار ۱۴۰۴، به معنی افزایش تقاضا برای پروفیل از میانه مرداد است؛ چرا که معمولاً بین صدور پروانه ساختمان و ثبت سفارش مصالح، یک وقفه ۴۵ روزه وجود دارد.
ازطرف‌دیگر، هرچند تولید خودروی سواری در همین بازه ۲ درصد افت کرده؛ اما سهم صنعت خودرو از مصرف پروفیل زیر ۱۰ درصد است. بنابراین موتور تقاضای اصلی مرداد ۱۴۰۴ را پروژه‌های ساختمانی تشکیل می‌دهند، نه خودروسازی.
ریسک ژئوپلیتیک و هزینه حمل
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل باعث شد حق‌بیمه جنگی کشتی‌های حامل تختال و ورق همچنان در محدوده بالاتر از میانگین (۰٫۳۵ تا ۰٫۴۵ درصد) باقی بماند. این موضوع برای هر کشتی ۳۰ هزار تنی، تفاوت ۲۵ هزار دلاری یا حدود هزار تومان به‌ازای هر کیلو پروفیل ایجاد می‌کند و بنابراین تأثیر مستقیمی بر قیمت هر نوع پروفیل خواهد داشت.
روش‌شناسی پیش بینی قیمت پروفیل در مرداد 1404
برای انجام پیش بینی قیمت پروفیل در مرداد 1404، داده‌های فروردین ۱۴۰۱ تا پایان تیر ۱۴۰۴ به‌صورت روزانه برای قیمت پروفیل، نرخ دلار آزاد، قیمت HRC FOB چین، میزان محدودیت برق و نرخ بیمه جنگی، از طریق آخرین مدل چت‌جی‌پی‌تی در دنیا (مدل o3) جمع‌آوری شده است.
مدل مورد استفاده برای پیش‌بینی قیمت، رگرسیون خطی چندمتغیره با آزمون دوربین-واتسون (۱٫۹۳) و ضریب تعیین R² معادل ۰٫۸۱ بوده که نشان‌دهنده قدرت بالای توضیح متغیرهای کلیدی است. طبق تست پس‌آزمایی تیرماه، میانگین خطای مدل فقط ۳٫۴ درصد بوده و بازه اطمینان ۹۵ درصدی آن ±۷ درصد پیش‌بینی را پوشش می‌دهد.
در این مدل، اثر متغیرهای زیر به‌وضوح مشخص شده است:
| متغیر مستقل | ضریب β | توضیح |
|---|---|---|
| دلار آزاد | ۰٫۶۸ | قوی‌ترین پیشران قیمتی |
| شاخص محدودیت برق | ۰٫۲۱ | اثر مستقیم کاهش عرضه |
| قیمت HRC FOB چین | ۰٫۱۲ | اثر هزینه جایگزینی و واردات |
| حق‌بیمه جنگی | ۰٫۰۶ | اثر حمل دریایی و لجستیک |
| شاخص تقاضای ساختمان | ۰٫۰۵ | نمایه فصلی تقاضا (اواخر مرداد قوی‌تر می‌شود) |
خروجی این مدل چیست؟
با فرض ثبات نرخ دلار آزاد در بازه ۸۵ تا ۹۰ هزار تومان، تداوم محدودیت ۶۰ درصدی برق و تثبیت حق‌بیمه جنگی در محدوده ۰٫۳۵ درصد، مدل اقتصادسنجی، پیش بینی قیمت پروفیل در مرداد 1404 را برای نمونه پروفیل ۴۰×۴۰×۲ میلی‌متر (شاخص بنگاه تهران) به‌شرح جدول زیر ارائه می‌کند:
| بازه زمانی | میانگین پیش‌بینی (تومان/کیلو) | حد پایین (–۷٪) | حد بالا (+۷٪) |
|---|---|---|---|
| ۳ – ۱۰ مرداد | ۴۰,۸۵۰ | ۳۸,۰۰۰ | ۴۳,۷۰۰ |
| ۱۱ – ۱۷ مرداد | ۴۱,۳۰۰ | ۳۸,۴۵۰ | ۴۴,۱۵۰ |
| ۱۸ – ۲۴ مرداد | ۴۲,۱۰۰ | ۳۹,۲۰۰ | ۴۵,۰۰۰ |
| ۲۵ – ۳۱ مرداد | ۴۲,۵۰۰ | ۳۹,۵۰۰ | ۴۵,۵۰۰ |
در این بازه، دلار و برق بیش‌از ۸۹ درصد تغییرات پیش بینی قیمت پروفیل در مرداد 1404 را توضیح می‌دهند و سهم بیمه جنگی و تقاضای ساختمان، مجموعاً ۱۱ درصد باقی‌مانده را دربرمی‌گیرد. نکته قابل‌توجه این است که قیمت پروفیل استیل نیز به دلیل وابستگی شدید به نرخ HRC و شرایط مشابه بازار، روندی تقریباً منطبق بر همین پیش بینی دارد.
برای تحلیل حساسیت و ریسک‌های کلیدی خروجی مدل بالا، می‌توان نکات زیر را برشمرد:
- درصورتی‌که میزان کاهش بار برق صنایع فولادی از ۶۰ به ۹۰ درصد برسد، میانگین قیمت پروفیل در مرداد 1404 به حدود ۴۳٬۵۰۰ تومان افزایش خواهد یافت که رشد ۲٫۶ درصدی نسبت به سناریوی پایه دارد.
- هرگونه جهش نرخ دلار آزاد تا سطح ۹۵ هزار تومان، قیمت نیمه دوم مرداد را به محدوده ۴۵ هزار تومان نزدیک می‌کند. با توجه به ضریب بالای ۰٫۶۸، اثر نرخ ارز بر بازار بسیار چشمگیر خواهد بود.
- بازگشت حق‌بیمه به سطح قبل‌از بحران (۰٫۲۵ درصد) می‌تواند حدود ۵۵۰ تومان از قیمت هر کیلو پروفیل بکاهد؛ اما در مقایسه با تاثیر دو عامل قبلی، اهمیت کمتری دارد.
سخن پایانی
تحلیل علمی برای پیش بینی قیمت پروفیل در مرداد 1404 نشان می‌دهد که در این ماه، بازار درگیر ترکیبی از ریسک‌های عرضه (برق)، لجستیک (بیمه حمل) و انتظارات ارزی است. با فرض عدم تغییر جدی در شرایط کنونی، انتظار می‌رود قیمت پروفیل در مرداد با شیب ملایم صعودی پیش برود و به‌طور متوسط بین ۴۱ تا ۴۲ هزار تومان باقی بماند. به همه فعالان بازار توصیه می‌شود برای پوشش ریسک، از قراردادهای سقف قیمت و انبارداری کوتاه‌مدت استفاده کنند تا در برابر نوسانات شدید، مصون باشند.
شایان ذکر است، بررسی دقیق قیمت آهن آلات و سایر مقاطع فولادی نیز در ارزیابی ریسک و تصمیم‌گیری خریداران اهمیت دارد، بنابراین بد نیست به وب‌سایت فولادسل سر بزنید و قیمت لحظه‌ای هر نوع آهن آلاتی را در کنار روند قیمت 6 ماهه آن بررسی کنید.