گریتینگ یک نوع صفحهٔ فلزی است که از بخش‌های گوناگونی مانند تسمه و شبکه‌های مربع یا مستطیل‌شکل تشکیل شده است؛ این محصول در جنس‌های گوناگون و در ابعاد متنوع ساخت و پرداخت می‌شود و برای استفاده‌های متعددی به کار گرفته می‌شود. محصول موردبحث ما به سبب اینکه کاربردهای زیاد و وزن کمی دارد، یک جایگزین مناسب برای ابزارهای قدیمی است.
در ادامهٔ این صفحه، پس از مشاهدهٔ یک ویدئو که برای آشنایی بیشتر شما با این محصول تنظیم شده، لیست قیمت روز گریتینگ را مشاهده می‌کنید؛ در انتهای صفحه نیز، یک مقاله قرار دارد که به تکمیل اطلاعاتتان درباره چیستی این کالا و انواع گریتینگ کمک شایانی می‌کند.
ورق گریتینگ چیست؟
گریتینگ فلزی (Grating Sheet) در واقع یک ورق یا صفحهٔ یکپارچه است که با نام‌های دیگری مانند شبکهٔ توری‌شکل نیز شناخته می‌شود؛ اولین چیزی که در زمان بررسی این محصول خودنمایی می‌کند، ظاهر منحصربه‌فرد آن است. صفحات این محصول از تعداد زیادی برش فلزی ایجاد شده‌اند که به شکل مربع، دایره یا مستطیل‌شکل در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند؛ این برش‌های فلزی جنس‌های متنوعی مانند استیل و گالوانیزه تولید دارند تا محصول نهایی نیز تنوع خود را داشته باشد. همچنین این نکته را هم در نظر داشته باشید که قیمت هر مترمربع گریتینگ باتوجه به جنس صفحات مشخص می‌شود.
این محصول از بخش‌های زیر تشکیل شده است:
- تسمه
- رابط
- نگهدارنده
- چشمه
گریتینگ فلزی به سبب اینکه قدرت باربری بسیار زیادی دارد و وزن آن نیز در مقایسه با محصولات مشابه به‌مراتب کمتر است، گزینه‌ای ایده‌آل برای آن دسته از پروژه‌های ساختمانی و صنعتی به‌حساب می‌آید که مؤلفهٔ وزن در آنها بسیار مهم و کلیدی است. در بخش بعدی، به شکل دقیق‌تر ویژگی‌های این محصول را معرفی می‌کنیم تا از جهات گوناگون با آن آشنا شوید.
بخش‌های تشکیل دهنده گریتینگ
گریتینگ از چندین بخش تشکیل می‌شود که با افزایش استحکام ساختاری، در عملکرد بهینه آن تاثیر بسزا دارند. در ادامه به هر یک از این بخش‌ها اشاره خواهیم کرد. تسمه باربر به عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های گریتینگ، تسمه‌ای است که بار وارد بر گریتینگ را تحمل می‌کند و روی ساپورت‌های دو سمت سازه قرار می‌گیرد. رابط از دیگر بخش‌های گریتینگ، به طور عمود بر تسمه باربر قرار دارند و با شکل دهی به چشمه این مقطع، از برهم خوردن شکل آن جلوگیری می‌شود. رابط به صورت تسمه، نیم تسمه چهار پهلو تابیده و یا میلگرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. چشمه به فاصله بین شبکه داخلی گریتینگ (تسمه باربر و رابط بین آنها) اطلاق می‌شود و با دو عدد نمایش داده می‌شود. عدد اول در آن فاصله تسمه‌ها و عدد دوم فاصله بین رابط‌ها است. اطلاعات مربوط به چشمه در گریتینگ بر اساس استاندارد Iso با واحد میلیمتر اعلام و مورد بررسی قرار می‌گیرند.
انواع گریتینگ
انواع گریتینگ (grating) بر اساس مواد اولیه به کار رفته در ساختار تولید، به دو دسته اصلی فلزی و غیر فلزی تقسیم بندی می‌شوند. در ادامه به بررسی و معرفی هر یک از این انواع خواهیم پرداخت.
گریتینگ فلزی
گریتینگ فلزی که با استفاده انواع فلزات و فراورده‌های فولادی تولید شده است که بدون محدودیت در ابعاد مورد نظر مشتری قابل تولید هستند. با توجه به مقاومت بالای فلزات، از گریتینگ فلزی در تولید انواع پله، کف سازی و کفپوش استفاده می‌شود. به منظور افزایش ماندگاری آن از روش‌های گالوانیزاسیون و یا رنگ استفاده می‌شود. در گریتینگ گالوانیزه لایه فلز روی با ضخامت حدود 90 میکرون، از خوردگی و زنگ زدگی آن جلوگیری به عمل می‌آورد.
گریتینگ‌های فلزی با توجه به مواد اولیه به کار رفته در ساختار، در انواع زیر قابل دسته بندی هستند:
- گریتینگ استیل: نوع خاصی از گریتینگ‌های فلزی هستند که با استنلس استیل تولید شده و دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی هستند. بیشترین کاربرد این نوع گریتینگ در صنایع داروسازی، غذایی، شیمیایی و آشپزخانه‌های صنعتی است و با توجه به ظاهر براق، در محیط‌هایی که زیبایی‌های بصری اهمیت دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- گریتینگ چدنی: این نوع از گریتینگ به دلیل ساختار مقاوم و مستحکم، برای مواردی که تردد خودرو بسیار زیاد است بکار گرفته می‌شود. علاوه بر این با توجه به قابلیت تحمل فشار بالا در گریتینگ چدنی، این مدل مناسب به کارگیری برای درپوش کانال آب، حاشیه خیابان‌ها و رمپ پارکینگ هستند. با توجه به نیاز قالب گیری چدن، ابعاد گریتینگ با طول 50 و عرض بین 13 تا 20 سانتیمتر تولید می‌شوند. از این نوع گریتینگ اغلب در محیط‌هایی با تردد خودروهای سنگین بین 25 تا 40 تن استفاده می‌شود.
- گریتینگ آلومینیوم: وزن پایین، کیفیت و مقاومت بالا و همچنین جذب بسیار کم آلودگی، نسبت به سایر انواع گریتینگ، از استقبال گسترده‌ای برای کاربرد در محیط‌هایی که امکان خورندگی و آلودگی بالا وجود دارد، برخوردار شده است.
گریتینگ غیر فلزی (گریتینگ کامپوزیتی)
گریتینگ فایبرگلاس یا کامپوزیتی از انواع غیر فلزی گریتینگ هستند که به دلیل داشتن برتری‌های ساختاری، نسبت به نیاز مشتریان در بازه گسترده‌ای قابل به کارگیری است. از این نوع گریتینگ در محیط‌های آزمایشگاهی، صنایع غذایی، آزمایشگاه‌ها، کارخانجات بهداشتی، صنایع پزشکی و داروسازی و سایر محیط‌های صنعتی استفاده می‌شود.
طبقه‌بندی براساس ساختار و اجزا تشکیل دهنده
اگر بخواهیم به این نکته بپردازیم که انواع طبقه بندی ورق گریتینگ چیست، باید به طبقه بندی گریتینگ بر اساس ساختار و اجزا تشکیل‌دهنده‌اش اشاره داشت که به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شود. این دسته‌بندی بر اساس انتخاب و تولید اجزا تشکیل‌دهنده گریتینگ انجام می‌شود:
- گریتینگ تسمه در تسمه: در این نوع گریتینگ، تسمه‌های باربردار به صورت عرضی با تسمه‌های رابط که در طول قرار دارند، به هم متصل شده و شبکه گریتینگ را تشکیل می‌دهند. استفاده از این نوع گریتینگ به دلیل استحکام بالا مناسب صنایع سبک و سنگین است.
- گریتینگ تسمه در نیم‌تسمه: در این نوع گریتینگ، نیم‌تسمه‌ها همان تسمه‌های رابط (طولی) هستند که با ابعاد کوچک‌تر به منظور کاهش وزن مورد استفاده قرار می‌گیرند. با اینکه این نوع گریتینگ از استحکام خوبی برخوردار است، در مواردی که نیاز به تحمل بار سنگین وجود ندارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- گریتینگ تسمه در میلگرد: در این نوع گریتینگ، به جای تسمه به عنوان رابط از میلگردهای ساده یا آجدار استفاده می‌شود که به طور موثر در کاهش وزن گریتینگ و قیمت تمام شده آن تاثیرگذار خواهد بود.
- گریتینگ تسمه در چهارپهلو تابیده: در ساختار این نوع گریتینگ، پروفیل‌های چهارپهلو با ابعاد یکسان و مشخص جایگزین تسمه و میلگرد شده است.
هر یک از این انواع گریتینگ بر اساس نیازمندی‌ها و شرایط مختلف، مورد استفاده قرار می‌گیرند و ویژگی‌های خاص خود را دارند.
تقسیم‌بندی گریتینگ بر اساس ظاهر
گریتینگ بر اساس شکل ظاهری و فرایند تولید مختلفی که دارد، به سه دسته تقسیم بندی می‌شود. این دسته بندی‌ها اسلات، پانچ و مشبک هستند که بر اساس نوع ساختار شبکه‌ها طبقه‌بندی و در موارد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. در گریتینگ اسلات شبکه‌ها به شکل حفره‌هایی در لاین‌های موازی قرار گرفته‌اند. در نوع گریتینگ پانچ، شبکه‌ها از طریق پانچ شدن به شکل مربع یا دایره تشکیل شده است. اگر در ساختار شبکه‌های گریتینگ تنها از تسمه و نیم تسمه به شکل مربع یا مستطیل استفاده شده باشد، در دسته بندی گریتینگ مشبک طبقه‌بندی می‌شوند. این تنوع در تقسیم بندی گریتینگ بر اساس ظاهر، می‌تواند در مقاومت ساختار گریتینگ، تاثیرگذاری بسزایی داشته باشند.
تقسیم‌بندی گریتینگ بر اساس مقاومت وزنی استاندارد بین المللی
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، گریتینگ بر اساس وزن و استحکام در موقعیت‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ویژگی‌ها بر اساس ضخامت، جنس ساختار و ابعاد گریتینگ تعیین می‌شود و بر اساس استانداردهای بین المللی در چندین کلاس کاربردی دسته بندی می‌شوند. در ادامه به برخی از مهمترین کلاس‌های استاندارد پرکاربرد گریتینگ اشاره خواهیم داشت.
کلاس A15
این کلاس استاندارد گریتینگ قابلیت تحمل وزن تا یک و نیم تن به ازای محور‌های خودرو دارد. با این حال از این کلاس گریتینگ، اغلب در محیط‌های بدون تردد خودرو به خصوص بخش‌هایی که با تردد عابرین پیاده همراه هستند، مانند آشپزخانه‌های صنعتی، موتورخانه و دیگر موارد مشابه استفاده می‌شود.
کلاس B125
با توجه به قابلیت تحمل وزن تا 12 تن در این کلاس استاندارد گریتینگ، از این کلاس در محیط پارکینگ‌ها، رمپ‌ها و سطوح شیب‌دار، پوشش کف در کارخانجات صنعتی و تولیدی و محیط‌های مشابه استفاده می‌شود.
کلاس C250
این کلاس با قابلیت تحمل وزن تا 25 تن، برای استفاده در محیط‌هایی که تردد ماشین آلات سنگین وجود دارد مناسب است.
کلاسF900
استفاده از این کلاس استاندارد گریتینگ به دلیل قابلیت تحمل وزن تا 90 تن، در ساختار فرودگاهها و موارد مشابه مورد توجه مشتریان قرار گرفته است.
انواع گریتینگ براساس نوع ساخت
در تولید انواع گریتینگ به طور کلی از دو روش جوش CO2 یا الکتروفورج استفاده می‌شود. این دو روش تولید با توجه به تفاوت‌های فرایند تولید، در ایجاد ساختار با مقاومت و قابلیت‌های خاص ساختاری در گریتینگ، تاثیر بسزایی دارند.
طی فرایند ساخت گریتینگ با روش جوش CO2 اول سوراخ‌ها و شیارهای روی تسمه ایجاد شده و پس از آن با استفاده از جوش CO2 رابط‌ها به آن متصل می‌شوند. در این فرایند از دستگاه‌ها و تجهیزات پیشرفته جوش CO2 استفاده می‌شود. در کنار مزایای این نوع از گریتینگ، کاهش استحکام سازه به دلیل شیارهای متوالی روی تسمه از معایب این روش تولید گریتینگ به حساب می‌آید. علاوه بر این، اگر قصد گالوانیزاسیون این نوع گریتینگ را داشته باشید، با توجه به شیار روی آن، پوشش فلز روی، به درستی بر سطح اعمال نمی‌شود و افزایش احتمال زنگ زدگی را به دنبال خواهد داشت.
روشی که امروزه به عنوان شیوه نوین تولید گریتینگ به کار گرفته می‌شود، فرایند الکتروفورج است. در این روش تولید استحکام سازه گریتینگ بیشتر بوده و وزن آن کاهش می‌یابد. باید توجه داشته باشید که در روش تولید گریتینگ با الکتروفورج، تطابق ضخامت و ابعاد قطعات از اهمیت بالایی برخوردار است در صورتی که در روش CO2 این الزام وجود ندارد. طی این فرایند، تسمه‌های باربر و رابط‌ها به طور منظم روی هم قرار گرفته و پس از آن با عبور جریان برق و پرس، به همدیگر متصل می‌شوند.
کاربردهای ورق گریتینگ چیست
حالا که آشنایی مختصری با این محصول و ویژگی‌های گوناگون آن به دست آوردیم، زمان مناسبی است که به سراغ بیان کاربردهای آن برویم و بیان کنیم که چنین صفحه‌هایی با این ظاهر خاص و این مزیت‌های متعدد، دقیقاً در چه موقعیت‌هایی به کار می‌روند و چه مشکلی را حل می‌کنند. پیش از پرداختن به کاربردهای کلی این محصول، باید این مسئله را هم در نظر داشته باشید که مدل‌های متنوع این محصول، مانند انواع گریتینگ گالوانیزه یا فایبرگلاس، کاربردهایی دارند که صرفاً مختص به خودشان است و مربوط به همهٔ نمونه‌های این صفحات نمی‌شود.
کاربردهای این دسته از صفحات مشبک به شرح زیر است:
_ کف‌سازی و ساخت پله‌های فلزی یکی از برجسته‌ترین کاربردهای این دسته از محصولات است. معمولاً پله‌های کارخانه‌ها و پله‌های اضطراری سازه‌ها از این جنس هستند؛
_ از این محصول در ساخت فیلترهای جریان آب استفادهٔ زیادی می‌شود، چراکه قادرند ناخالصی‌های فیزیکی بزرگ را به‌سادگی از جریان مایعات خارج کنند؛
_ صفحات مشبک فلزی به‌عنوان دریچه‌هایی برای بهبود چرخش هوا و کمک به تهویه به کار می‌رود.
مزایای گریتینگ
در بخش قبلی به یکی از برجسته‌ترین مزیت‌های این صفحات فلزی یعنی وزن کم آن اشاره کردیم؛ علاوه بر این، محصول موردبحث ما مزیت‌های دیگری هم دارد که در نهایت، موجب استفادهٔ بسیار زیاد از آن می‌شوند. این مزیت‌ها به شرح زیر هستند:
_ این محصول قابلیت تولید در مدل‌های ضدزنگ را دارد و همین مسئله، طول عمر آن را به‌مراتب افزایش می‌دهد؛
_ استحکام باربری ایده‌آل (به شکل میانگین بیش از 30 درصد از سایر محصولات مشابه قدیمی) ؛
_ یکدستی در اتصال همهٔ بخش‌های این صفحات؛
_ بدون هیچ‌گونه ساییدگی، ترک‌های سطحی و خوردگی‌های کوچک و درشت.
توجه داشته باشید که باتوجه‌به ویژگی‌های متنوع این محصول، بسیاری از خریداران تصور می‌کنند که برای استفاده از این صفحه‌ها باید هزینه‌های زیادی را پرداخت کنند درحالی‌که قیمت هر مترمربع گریتینگ بسیار مقرون‌به‌صرفه و اقتصادی است؛ همچنین اگر میزان کارایی آن را در نظر بگیریم، به‌صرفه و اقتصادی به نظر می‌رسد.
3 مدل معروف ورق گریتینگ چیست و چه کاربردهایی دارد
این محصولات بر اساس نوع چشمه‌ها و جنس نوارهای فلزی که در ساخت آنها استفاده شده، به انواع گوناگونی تقسیم می‌شوند. آشنایی با این مدل‌های متنوع از جهات گوناگونی حائز اهمیت است، چراکه در مسائل بسیار زیادی مانند ویژگی‌های فنی، ترمودینامیک و مکانیکی این محصولات تأثیرگذار است.
ما در ادامهٔ این بخش، به سه مورد از نمونه‌های پرکاربرد این محصول که در جنس‌های گوناگونی تولید شده‌اند، یعنی گریتینگ گالوانیزه، استیل و آلومینیوم می‌پردازیم، ویژگی‌های هر مورد را بیان می‌کنیم و خواص آنها را هم برمی‌شماریم.
گریتینگ استیل
تسمه یکی از مهمترین قسمت‌ها در این صفحات است و به شکل دقیق، تعیین می‌کند که محصول پیش روی ما از چه میزان قدرت و استحکام برخوردار است. حالا تصور کنید که اگر این تسمه‌ها از جنس استیل ضدزنگ که یک آلیاژ فولادی است، تولید شده باشند، محصول نهایی یک نوع گریتینگ استیل به‌حساب می‌آید.
این دسته از محصولات به سبب آلیاژ پایه (استنلس‌استیل) مقاومت بالایی در برابر اکسید آهن، اسیدها و بازها دارند و از جهت عملیات حرارتی و شکل‌پذیری نیز بسیار ایده‌آل هستند. البته نباید این مسئله را فراموش کنیم که قیمت هر مترمربع گریتینگ استیل به‌مراتب بیشتر از سایر مدل‌های این محصول است.
گریتینگ آلومینیوم
بخش‌های اصلی این محصول که بیشترین تأثیر را در ایجاد یک مقاومت کاربردی برای افزایش باربری دارند، از جنس آلومینیوم هستند. این فلز پرکاربرد به دلیل وزن کمتر در مقایسه با سایر ورق‌های فلزی (مثل استیل، چدن و گالوانیزه) گزینه‌ای مناسب برای آن دسته از پروژه‌هاست که وزن کلی سازه در مرکز توجه قرار دارد. لازم به ذکر است که آلومینیوم مقاومت بالایی در برابر خوردگی‌های رایج مانند آب، هوا و رطوبت دارد و این نکته یکی دیگر از مزیت‌های این محصول به‌حساب می‌آید.
گریتینگ گالوانیزه
گالوانیزه عنوانی است که به آن دسته از ورق‌های فولادی داده می‌شود که با یک پوشش از جنس روی و قلع، مقاوم‌سازی شده‌اند؛ این مسئله باعث می‌شود که محصولات گالوانیزه مقاومت بالایی در برابر آسیب‌های محیطی و زنگ‌زدگی پیدا کنند و طول عمر آنها به میزان زیادی افزایش پیدا کند. صفحات مشبک گالوانیزه به سبب اینکه قیمت کمتری در مقایسه با گزینه‌های استیل دارند، معمولاً در پروژه‌های نه‌چندان مهم به کار گرفته می‌شوند؛ البته این نکته را هم مدنظر داشته باشید که استیل مقاومت بیشتری در مقایسه با مدل‌های گالوانیزه دارد.
ایمنی کار با گریتینگ
استفاده از گریتینگ، به عنوان یکی از روش‌های معمول برای افزایش ایمنی در محیط‌های کاری، به ویژه در راهروها و مناطقی که ممکن است خطر لغزش یا سقوط اشیا وجود داشته باشد، به شمار می‌آید. این قطعه با استفاده از برش‌های کوچک طراحی شده است تا اصطکاک بین پا و سطح زمین افزایش یابد و از خطرات لغزش جلوگیری کند. همچنین، سطح باز آن اجازه می‌دهد تا جریان فاضلاب و هوا به راحتی از آن عبور داشته باشد، که این امر نیز بهبود شرایط ایمنی و کاهش خطرات مرتبط با محیط کار را به دنبال دارد.
عوامل موثر بر قیمت گریتینگ چیست
مانند هرمقطع فولادی دیگر، قیمت از مهمترین عوامل تاثیر گذار در خرید گریتینگ است که بر اساس چندین عامل متفاوت تعیین می‌شود. این عوامل شامل وزن کلی گریتینگ، جنس استفاده شده در تولید، شکل هندسی و ابعاد آن، مشخصات فنی مانند ضخامت و ارتفاع میله‌ها و فاصله بین آنها و نوع پوشش سطحی گریتینگ است. در بسیاری از موارد، پس از تولید گریتینگ با استفاده از روش‌های جوش CO2 یا الکتروفورج، به منظور افزودن ویژگی مقاومت به خوردگی، پوشش گالوانیزه روی گریتینگ اعمال می‌شود. این پوشش گالوانیزه از جنس فلز روی است و به عنوان یک لایه حفاظتی مانع از زنگ زدگی و خوردگی گریتینگ می‌شود. هر یک از این عوامل می‌تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت نهایی گریتینگ تاثیرگذار باشند و تفاوت‌های قابل توجهی در قیمت و کیفیت محصول تولید شده ایجاد کنند.
سخن پایانی
در ابتدای این مقاله تلاش کردیم تا تعریفی دقیق از گریتینگ فلزی به دست دهیم و به ویژگی‌ها و کاربردهای آن بپردازیم؛ پس از آن، این نکته را مطرح کردیم که قیمت هر مترمربع گریتینگ ارتباط مستقیمی با جنس و مدل آن دارد و به همین دلیل باید آشنایی مختصری با انواع این محصول پیدا کنیم. پس در بخش پایانی، به معرفی سه مدل مشهور این محصول پرداختیم و کاربردهای هر نمونه را برشمردیم.