در تیرماه 1404، بازار ورق فولادی ایران تحت تاثیر اتفاقاًت مهمی قرار گرفت که نقش تعیین‌کننده‌ای در رفتار قیمت‌ها داشتند. تحلیل قیمت ورق در تیر 1404 به یکی از حساس‌ترین موضوعات برای فعالان صنایع پایین‌دستی، خودروسازی و ساختمان تبدیل شد؛ چرا که هم‌زمانی محدودیت برق و جنگ 12 روزه بین ایران و اسرائیل، وضعیت بازار را پیچیده کرد.
اهمیت این موضوع وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم ورق فولادی ماده اولیه بسیاری از صنایع است و هر تغییر قیمتی بلافاصله در زنجیره ارزش افزوده کشور انعکاس می‌یابد. اکنون در ادامه تلاش می‌کنیم تا روند تغییرات قیمت، دلایل فنی نوسان قیمت ورق و تأثیر دقیق جنگ 12 روزه بر بازار فولاد ایران را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل: پیامد فوری بر بازار ورق فولادی
برای شروع تحلیل قیمت ورق در تیر 1404 ابتدا باید یادآوری کنیم که با آغاز حملات هوایی اسرائیل به مراکز نظامی و هسته‌ای ایران (۲۳ خرداد تا ۴ تیر)، بازارهای جهانی و داخلی بلافاصله نسبت به این رویداد واکنش نشان دادند. ایران با پرتاب بیش‌از ۵۵۰ موشک بالستیک پاسخ داد و با میانجیگری قدرت‌های جهانی آتش‌بس برقرار شد. در این مدت، شرکت‌های بیمه نرخ بیمه کشتی‌های فله‌بر را تا دو برابر افزایش دادند وگاهی حق بیمه حمل به ۰٫۲۵ درصد ارزش کشتی نیز رسید.
این افزایش هزینه‌ها برای یک کشتی ۵۰ هزار تنی حامل تختال یا ورق، معادل ۲۵ هزار دلار هزینه اضافی و حدود هزار تومان بر هر کیلو ورق وارداتی از جمله قیمت ورق سیاه، تحمیل کرد. همچنین، خبر احتمال مین‌ریزی در تنگه هرمز باعث شد عبور نفتکش‌های غول‌پیکر ۳ درصد کاهش پیدا کند و این مسئله ریسک روانی تازه‌ای به بازار تزریق کرد. بااین‌حال، برخلاف انتظار، کمبود فیزیکی جدی رخ نداد و جنگ عمدتاً فشار مالی و ریسک ذهنی وارد کرد که کلید اصلی فهم رفتار آرام قیمت‌ها در تحلیل قیمت ورق در تیر 1404 است.
بازار داخلی ورق در تیر 1404: قیمت‌ها و عوامل تأثیرگذار
در بازار داخلی، قیمت‌های روز 16 تیر برای انواع ورق شاخص‌های مهمی را ثبت کردند؛ مثلاً درباره قیمت ورق سیاه فولاد مبارکه باید بدانید که قیمت ورق 10 میل این برند با کاهش 2.9 درصدی به 36,180 تومان در هر کیلو رسید. ورق سیاه ضخیم 45 میل اکسین نیز با نرخ 44,860 تومان، افت مشابهی داشت. در بخش ورق سرد (روغنی)، قیمت ورق روغنی فولاد غرب برای ضخامت 0.9 میل 42,820 تومان بود که افت بسیار ملایم‌تری نشان داد.
قیمت ورق گالوانیزه 1.5 میل در دامنه 51,910 تا 66,820 تومان تثبیت شد که نسبت به ماه قبل تنها نیم درصد کاهش داشت. این داده‌ها گویای این هستند که به‌رغم افزایش هزینه‌های حمل و بیمه، بازار ورق به‌ویژه در انواع پایه مانند ورق سیاه، رفتاری بسیار آرام و کنترل‌شده از خود نشان داد.
در عرضه، فولاد مبارکه در بورس کالا 51 هزار تن ورق گرم را با قیمت پایه حدود 404,000 ریال به‌ازای هر کیلو عرضه کرد. جالب است بدانید تقاضا دو برابر این مقدار و رقابت متوسط 4 درصد بالاتر از قیمت پایه بود؛ بنابراین بازار همچنان برای این محصولات جذابیت دارد. همزمان، نرخ دلار آزاد که یکی از کلیدی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت آهن و همه محصولات فولادی است در محدوده 84 تا 92 هزار تومان نوسان داشت و نهایتاً در 16 تیر بر روی 89 هزار تومان تثبیت شد. ضریب همبستگی بالای 0.83 بین قیمت ورق گرم (HRC) بنگاه تهران و دلار آزاد نشان می‌دهد تغییرات ارزی، اولین نقش را در تعیین تحلیل قیمت ورق در تیر 1404 ایفا می‌کند.
نقش محدودیت انرژی و سیاست‌های ارزی در تحلیل قیمت ورق در تیر 1404
در تابستان 1404، محدودیت‌های برق صنایع فولادی از اواخر اردیبهشت شدت گرفت و سهمیه برخی خطوط نورد حتی سه شیفت در هفته کاهش یافت. فولاد مبارکه رسماً اعلام کرد که تولید ماهانه HRC خود را به‌دلیل کمبود برق تا 12 درصد پایین آورده است؛ این مسئله نه‌تنها بر قیمت ورق سیاه و قیمت ورق گالوانیزه، بلکه بر کل بازار اثر گذاشت و موجودی انبارها را به کمترین سطح در 9 ماه اخیر رساند. همین عامل، اجازه ریزش شدید قیمت‌ها را نداد و تا حد زیادی قیمت انواع ورق را حمایت کرد.
ازسوی‌دیگر در تحلیل قیمت ورق در تیر 1404 باید درنظر داشته باشیم که بانک مرکزی سیاست تثبیت نرخ حواله‌ای در محدوده 69 تا 71 هزار تومان را ادامه داد که در کنار نرخ آزاد متغیر باعث شد بسیاری از خریداران پروژه‌ای خریدهای عمده را به تعویق بیندازند. این تاخیر در خرید نیز عامل خنثی‌کننده‌ای برای رشد ناگهانی قیمت ورق نورد گرم و قیمت ورق روغنی (نورد سرد) بود.
بازار جهانی و هزینه حمل: تاثیر بر قیمت ورق در تیر 1404
در عرصه بین‌المللی، قیمت HRC (ورق گرم) FOB چین و دریای سیاه در هفته 27 سال میلادی روی 450 دلار در هر تن تثبیت شد. قیمت ورق سیاه فولاد مبارکه صادراتی ایران نیز همین رقم بود؛ هرچند پرداخت‌ها برای ایران به‌دلیل ریسک بالاتر، شرایط خاص خود را داشت. بازار قراضه (HMS 1&2 CFR ترکیه) با قیمت 345 دلار بدون تغییر ماند و این ثبات به‌عنوان کف حمایتی برای بیلت و ورق عمل کرد. البته پس‌از آتش‌بس، هزینه بیمه و حمل 8 تا 12 درصد نسبت به دوره جنگ کاهش یافت؛ اما همچنان به سطح پیش‌از جنگ برنگشت. به‌همین‌دلیل، حتی در قیمت ورق سیاه داخلی، بخشی از این هزینه اضافی لحاظ شد.
تحلیل داده‌های قیمتی: ورق گرم، سرد و گالوانیزه در تیر سال 1404
در تحلیل قیمت ورق در تیر 1404، تحلیل دقیق داده‌های قیمتی بازار نشان می‌دهد در ورق گرم (دو میل رول مبارکه)، میانگین متحرک 20 روزه از 412,500 ریال به 408,000 ریال رسید که تنها 1.1 درصد افت را نشان می‌دهد. مدل رگرسیون بین قیمت ورق گرم، دلار و هزینه بیمه حمل تأیید می‌کند که مهم‌ترین محرک قیمتی، نرخ ارز است. قیمت ورق روغنی (0.9 میل ST12) برخلاف ورق گرم، به‌دلیل کاهش عرضه برخی نوردکاران و ذخیره‌سازی توسط خودروسازان در تیرماه حدود 0.8 درصد رشد داشت. نمودارهای IRSteel این رشد ملایم را تأیید می‌کنند.
در بخش قیمت ورق گالوانیزه، افت پروژه‌های ساختمانی و کاهش تولید ساندویچ‌پانل موجب نزولی‌شدن تقاضا شد؛ اما محدودیت تولید و افزایش هزینه زینک مانع ریزش بیشتر قیمت شد. دامنه قیمت گالوانیزه بین 51,910 تا 66,820 تومان تقریباً نسبت به ماه قبل بدون تغییر ماند.
سناریوهای قیمتی ورق تا پایان ۱۴۰۴
با توجه به عوامل کلیدی بازار، سه سناریو مهم برای تحلیل قیمت ورق در تیر 1404 تا پایان سال وجود دارد:
| سناریو | پیش‌فرض کلیدی | دلار آزاد (هزار تومان) | HRC FOB (دلار) | ورق سیاه 10 میل (تومان/کیلو) | ورق روغنی 0.9 میل (تومان/کیلو) | ورق گالوانیزه 1 میل (تومان/کیلو) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| تداوم آتش‌بس + محدودیت برق | درگیر نشدن مجدد | 80–90 | 440–460 | 35–39 | 43–47 | 51–60 |
| برگشت درگیری موشکی | بیمه جنگی ۰٫۲۵ ٪ | بالای100 | 480–500 | 41–45 | 48–52 | 58–70 |
| توافق نفتی | افزایش صادرات نفت | 70–80 | 430–440 | 33–36 | 41–44 | 49–55 |
این سناریوها بر اساس همبستگی متغیرهای نرخ دلار (65٪)، برق (23٪) و حمل (12٪) با قیمت ورق و حاشیه سود متوسط نوردکاران پیش‌بینی شده‌اند.
بررسی داده‌های واقعی تیر 1404 نشان داد که تحلیل قیمت ورق در تیر 1404 عمدتاً تحت تأثیر افزایش هزینه بیمه و حمل‌ونقل قرار گرفت و برخلاف انتظارات، کمبود فیزیکی رخ نداد. همچنین به‌دلیل کاهش تقاضا ناشی از رکود پروژه‌ها و دوگانگی نرخ ارز، رشد هزینه‌ها نتوانست منجر به جهش چشمگیر قیمت ورق سیاه یا سایر انواع ورق شود.
ریسک اصلی پیش‌رو همچنان محدودیت برق در مرداد و شهریور است که اگر مدیریت نشود، می‌تواند موجب افزایش 3 تا 4 درصدی قیمت ورق سیاه شود. فعالان صنعتی باید از ابزارهای نوین معاملاتی مثل قرارداد سقف قیمت و سلف ریالی برای مدیریت ریسک استفاده کنند و سیاست‌گذاران نیز با کنترل موجودی و حمایت از جریان برق، بازار را متعادل نگه دارند.